| GS.TS Nguyễn Hùng Hậu - nguyên Trưởng phòng Nghiên cứu Triết học phương Đông, Viện Triết học - Viện Khoa học xã hội Việt Nam. |
- Có thể nói, dâng sao giải hạn như là một phong tục tập quán, đã có từ lâu. Ngày trước người ta thường làm lễ dâng sao giải hạn ở nhà hoặc ra phủ, đền. Nhưng thời buổi kinh tế thị trường, đời sống khá giả một chút, hơn nữa trong cuộc sống có nhiều lúc may rủi bấp bênh nên người ta rủ nhau, đua nhau làm dâng sao giải hạn. Rất khó có thể nói dâng sao giải hạn là chính tín hay mê tín. Nhưng nhìn cảnh số đông người đi lễ dâng sao giải hạn (như Tổ đình Phúc Khánh số người làm lễ cúng dâng sao giải hạn kéo dài hàng cây số) thì không hay.
Khảo sát thực tế cho thấy có chùa nhận giải hạn sao xấu. Nhưng có nơi lại cúng giải cả sao xấu lẫn sao tốt vì sao tốt mà nghiệp nặng thì cũng trở thành không hay. GS có ý kiến gì về việc này?
- Đó là họ tư biện, cốt để thu hút nhiều người đăng ký với mục đích làm kinh tế. Người ta chỉ giải hạn sao xấu (La Hầu, Thái Bạch, Kế Đô) chứ ai lại đi giải cả sao tốt như Mộc Đức.
Thực tế có những chùa hàng mấy nghìn người đăng ký cúng dâng sao giải hạn. Vậy chỉ trong cùng một buổi lễ, liệu các ông thần cai quản những vì sao có nghe được hết tên của từng thành viên trong mấy nghìn gia đình ấy?
- Các ông thần làm sao nghe được hết. Đây chỉ là hình thức để cho tâm của con người đi cúng giải hạn được yên ổn. Quan điểm của tôi, khi sống thì cái tâm của mình tốt sẽ hóa giải được hết mọi điều xấu, không hay. Đức phật đã dạy chúng ta như vậy. Còn nếu cái tâm của mình tham, sân, si, đầy mưu mô xảo quyệt dù có làm lễ hóa giải cúng kiểu gì vẫn gặp điều không hay trong cuộc sống.
Trước đây, người ta thường cúng dâng sao giải hạn ở nhà hay gia đình? Theo GS nên cúng giải hạn ở đâu là tốt nhất?
- Tôi thấy thời trước người ta hay cúng dâng sao giải hạn ở nhà. Cũng có những gia đình đến chùa nhờ sư thầy làm lễ cúng giải hạn. Hai trường hợp đều có nhưng không theo kiểu ồ ạt, phong trào như hiện nay. Tôi cho rằng hiện nay nhiều người không hiểu biết, phú quý sinh lễ nghĩa nên bắt đầu bày trò ra nhiều thứ.
Theo tôi, những gia đình không có điều kiện đến phủ, đền, chùa thì có thể cúng dâng sao giải hạn ở nhà. Hiện trên mạng internet có rất nhiều loại sách hướng dẫn cách cúng các loại sao xấu, mọi người có thể lên đó tải về.
Cộng với việc mua chút quả và thắp hương thành tâm chú về hướng của ngôi sao cần cúng là được. Mục đích của cúng sao giải hạn làm cho tâm con người yên ổn và sống thiện hơn. Còn nếu cầu sao giải hạn mong được nhiều tiền sẽ không hay, lại trở thành hiện tượng không lành mạnh.
Xin trân trọng cảm ơn GS!
