Cần duy trì việc cấp phép lưu hành
Theo nội dung đơn kiến nghị của Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam nêu: Trên thực tế các loại hàng siêu trường, siêu trọng rất đa dạng với khối lượng khá lớn như thiết bị máy móc, các cấu kiện công trình, thiết bị cho nhà máy điện, biến áp, thiết bị thi công, các dầm cầu đúc sẵn... Nhu cầu vận chuyển trên 500.000 ô tô; hàng triệu xe máy từ nơi sản xuất lắp ráp, các cảng biển đến các đại lý; việc vận chuyển từ nhiều năm nay bằng các phương tiện ô tô chuyên dùng (sơ mi rơ moóc quá khổ).
Nên việc cấp giấy phép lưu hành xe (GPLHX) để vận chuyển các loại hàng nói trên là tất yếu vì dù có thông qua các phương thức vận tải khác thì vẫn phải lưu thông bằng đường bộ để giải quyết vận chuyển từ nơi sản xuất, cửa khẩu đến ga, cảng và từ ga, cảng đến điểm cuối cùng.
Hơn nữa để đáp ứng nhu cầu thị trường hiện nay có hàng trăm Công ty chuyên vận tải các loại hàng siêu trường - siêu trọng, nhiều đơn vị đầu tư hàng ngàn phương tiện chuyên dùng như sơ mi rơ moóc có nhiều trục, module để ghép nối phù hợp với cấu kiện hàng và không gây quá tải lên mặt đường và cầu...
Đối với loại xe vận chuyển ô tô, xe máy hiện có nhiều DN đầu tư hàng trăm xe chuyên dùng, có kích thước thùng xe theo chiều rộng là 2,78m (vượt quá quy định là 0,28m) còn chiều dài và chiều cao đều trong phạm vi kích thước tiêu chuẩn. (Việc kích thước chiều rộng xe lớn hơn kích thước tiêu chuẩn là do nhu cầu chở nhiều loại ô tô, trong đó loại ô tô > 7 chỗ). Các phương tiện nói trên đều theo tiêu chuẩn hoặc thông lệ Quốc tế được nhập khẩu vào Việt Nam; nếu sản xuất lắp ráp tại Việt Nam đều được cơ quan có thẩm quyền cho phép nhập khẩu, nếu sản xuất trong nước thì được kiểm định theo quy định và hoạt động trong nhiều năm qua.
Đối với loại xe siêu trường - siêu trọng để vận chuyển ô tô, xe máy từ nơi lắp ráp đến các cơ sở, từ nhà máy đến cảng biển cần phải duy trì việc cấp phép lưu hành như trước. Nếu không hệ luỵ sẽ là rất lớn, làm đứt gãy chuỗi cung ứng, ảnh hưởng tiến độ đầu tư xây dựng các công trình, ảnh hưởng đến lòng tin của các nhà đầu tư; trực tiếp là các doanh nghiệp (DN) vận tải có nguy cơ bị phạt do không thực hiện được hợp đồng vận tải đã ký kết.
Không cấp phép lưu hành là chưa hợp lý
Theo Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam, mới đây Cục Đường bộ Việt Nam (ĐBVN) lại cho rằng có thể chở bằng ô tô thường và không phải cấp giấy phép lưu hành. Điều này là không phù hợp vì như vậy chi phí sẽ tăng cao, tăng tiêu thụ nhiên liệu, tăng ô nhiễm môi trường vì ô tô thông thường chỉ chở 1 - 2 xe còn phương tiện đang sử dụng chở được 6 xe.
Đáng nói trước đây việc vận tải hàng siêu trường – siêu trọng, vận tải ô tô – xe máy bằng ô tô chuyên dụng đã đi vào ổn định, đáp ứng nhu cầu vận tải. Quá trình thực hiện không phát sinh những nguy cơ gì đối với công trình giao thông và an toàn giao thông.
Cơ quan chức năng lên tiếng
Thực hiện chỉ đạo của Bộ GTVT tại Công văn số 3575/BGTVT-KCHT ngày 12/4/2023 về công tác cấp Giấy phép lưu hành xe trên đường bộ, Cục trưởng Cục ĐBVN đã tổ chức họp giải quyết công tác cấp GPLHX vận chuyển hàng siêu trường, siêu trọng và xe quá khổ giới hạn chở ô tô (Thông báo số 85/TB- CĐBVN ngày 18/4/2023).
Theo Cục ĐBVN đối với công tác cấp GPLHX quá khổ, quá tải chở hàng siêu trường - siêu trọng, việc cấp GPLHX được thực hiện trong những trường hợp đặc biệt nhằm phục vụ phát triển KT-XH và bảo đảm an toàn giao thông, an toàn công trình. Từ trước đến nay, việc cấp GPLHX vẫn đang được thực hiện theo quy định tại Thông tư số 46/2015/TT-BGTVT (Thông tư 46). Các Khu QLĐB, Sở GTVT khẳng định hiện vẫn đang giải quyết thủ tục cấp GPLHX bình thường theo quy định.
Cục ĐBVN đã yêu cầu các Khu QLĐB, Sở GTVT tăng cường bố trí cán bộ, công chức đủ năng lực tiếp nhận và giải quyết thủ tục cấp GPLHX theo quy định, đảm bảo an toàn giao thông, đáp ứng yêu cầu vận tải của doanh nghiệp và người dân. Cục ĐBVN sẽ tăng cường công tác kiểm tra, giám sát xử lý nghiêm các hành vi vi phạm nếu phát hiện hoặc nhận được phản ánh của tổ chức, cá nhân về hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực, gây khó khăn vướng trong công tác cấp GPLHX không đúng quy định.
Đối với xe quá khổ giới hạn lưu thông chở hàng hóa là ô tô, từ trước đến nay, các Khu QLĐB, Sở GTVT vẫn thực hiện thủ tục cấp - GPLHX đối với xe quá khổ giới hạn lưu thông theo quy định tại Điều 11 và Điều 21 của TT46 (không chở hàng lưu thông trong phạm vi hẹp, không có thông tin hàng hóa hoặc chở hàng siêu trường siêu trọng).
Do yêu cầu phát triển KT-XH nên thời gian qua một số doanh nghiệp đã nhập khẩu xe quá khổ giới hạn và được cơ quan đăng kiểm cấp Giấy chứng nhận 1 chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, việc các Khu QLĐB, Sở GTVT không cấp GPLHX đối với xe quá khổ giới hạn vận chuyển ô tô do ô tô do chưa được quy định trong Thông tư 46 vì bản thân hàng hóa ô tô không phải hàng siêu trường siêu trọng và có thể thực hiện vận chuyển ô tô bằng các phương tiện khác có kích thước nhỏ hơn (không phải là phương tiện quá khổ giới hạn) và phương thức vận chuyển khác (đường thủy, hàng hải, đường sắt...).
Theo ý kiến của Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam và Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam, hiện nay việc không cấp GPLHX quá khổ giới hạn chở ô tô sẽ dẫn đến các doanh nghiệp vận chuyển gặp nhiều khó khăn do không thể thực hiện hợp đồng vận chuyển đã ký với đối tác. Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng có ý kiến cần rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung một số quy định liên quan đến cấp GPLHX đối với xe quá khổ giới hạn quy định tại QCVN 09:2015/BGTVT và QCVN 09:2015/BGTVT cho phù hợp hơn.
Với các lý do trên, trong thời gian nghiên cứu, sửa đổi các văn bản QPPL có liên quan phù hợp với thực tiễn, đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH gắn với bảo đảm ATGT, an toàn công trình, Cục ĐBVN đã có báo cáo đề nghị Bộ GTVT xem xét và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nêu trên; Cục ĐBVN sẽ có văn bản yêu cầu các Khu QLĐB, Sở GTVT tiếp nhận hồ sơ và cấp GPLHX đối với xe quá khổ giới hạn vận chuyển ô tô trong khoảng thời gian 03 tháng với một số điều kiện cụ thể về kết cấu hạ tầng đường bộ (số làn xe, bề rộng làn xe ≥ 3,5m, ...), điều kiện lưu thông (ban ngày, ban đêm, giờ cao điểm, ...). Quá trình thực hiện cấp GPLHX chở ô tô trong thời gian khoảng 03 tháng sẽ là cơ sở thực tiễn quan trọng để Cục ĐBVN, Cục Đăng kiểm Việt Nam nghiên cứu, đề xuất Bộ GTVT sửa đổi, bổ sung các quy định tại các văn bản QPPL liên quan đến cấp GPLHX.
