Giải pháp nào chống ngập đô thị Đà Nẵng?

Cử tri nêu nhiều “điểm nóng” ngập úng

Tại Chương trình Hội đồng nhân dân (HĐND) với cử tri lần thứ ba do Thường trực HĐND TP Đà Nẵng tổ chức sáng 10/11, cử tri TP đặc biệt quan tâm nêu kiến nghị về vấn đề ngập đô thị.

Cử tri Trần Vĩnh Thái (phường Hải Châu II, quận Hải Châu) nêu, hiện nay, trên nhiều tuyến đường thuộc địa bàn quận Hải Châu, hệ thống hố ga thu nước bị tắc nghẽn do đất và rác thải, thậm chí các vật dụng đậy lấp miệng hố ga để ngăn mùi hôi, gây nên tình trạng ứ đọng, ngập nước cục bộ trên mặt đường khi trời mưa.

“Cử tri đề nghị Sở Xây dựng, UBND quận Hải Châu cần công khai kế hoạch nạo vét định kỳ hệ thống mương cống trên địa bàn quận để nhân dân được biết, và giám sát quá trình tổ chức thực hiện nhằm đảm bảo phát huy tác dụng thoát nước vào mùa mưa” - ông Thái nói.

Trong khi đó, cử tri Bùi Xuân Sơn (phường Hòa Khê, quận Thanh Khê) cho biết, nhiều năm nay, sau các trận mưa, khu vực đường Trần Xuân Lê, phường Hòa Khê, thường xuyên bị ngập úng làm ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân trong khu vực.

Qua đó, cử tri Sơn đề nghị lãnh đạo TP có giải pháp xử lý giúp ổn định đời sống, an toàn cho người dân khu vực trong mùa mưa bão. Đồng thời có trang bị các phương tiện công cụ thiết yếu cho khu vực dân cư để người dân có thể chủ động, tự ứng cứu khi có bão, lũ…

Trong khi đó, cử tri Lê Minh Tường (phường Chính Gián, quận Thanh Khê) đề nghị TP nghiên cứu có giải pháp phù hợp để xử lý hệ thống cống thoát nước từ hồ Trung Hòa An qua đường Điện Biên Phủ đổ ra sông Phú Lộc; có giải pháp điều tiết thoát nước khu vực hồ Xuân Hà về tuyến cống Lê Độ để tăng khả năng thoát nước, tránh ngập úng tại khu vực này.

Phát biểu qua điện thoại, cử tri Ngô Văn Hà (thôn Gò Hà, xã Hòa Khương, huyện Hòa Vang) cho hay, sau khi xây dựng đường cao tốc và tuyến đường Vành đai phía Tây, tình trạng ngập úng tại khu vực phía thượng lưu của các tuyến đường càng trở nên nghiêm trọng hơn, gây thiệt hại, mất an toàn cho người dân trong mùa mưa, lũ. Đề nghị UBND TP có giải pháp khắc phục.

Hệ thống thoát nước vẫn còn nhiều bất cập

Theo Trưởng Ban đô thị HĐND TP Đà Nẵng Nguyễn Thành Tiến, đầu tư cho hạ tầng thoát nước những năm gần đây rất lớn. Nếu Đà Nẵng đầu tư hoàn chỉnh thì cơ bản hệ thống thoát nước đáp ứng được. Tuy nhiên, hạ tầng thoát nước hiện đang tính toán trên cơ sở tần suất ngập lũ 1% (tức trăm năm mới có 1 lần). Với điều kiện khí hậu cực đoan như đợt mưa vừa rồi vượt khỏi tần suất ngập lũ dẫn đến hệ thống thoát lũ TP tê liệt.

Vì thế, ông Tiến cho rằng cần tính toán lại mạng lưới thoát nước của TP; hệ thống thu gom trong các khu dân cư phải thường xuyên được khơi thông. Bên cạnh đó, TP cần tính toán lại hệ thống điện dự phòng. “Đơn cử như hầm chui Điện Biên Phủ, thường xuyên không vận hành được do sự cố điện mỗi khi bị ngập. Phải chung sống với hệ thống bơm chứ không thể nâng cao các khu vực dân cư trong nội thành” – ông Tiến nói.

Về công tác ứng phó với thiên tai cực đoan, ông Tiến đề nghị TP cần trang bị kỹ năng, phương tiện cho người dân.

Giám đốc Sở Xây dựng TP Đà Nẵng Phùng Phú Phong nhìn nhận, hệ thống thoát nước vẫn còn nhiều bất cập, đặc biệt là tại khu vực trung tâm. Cụ thể, phần lớn hệ thống thoát nước khu vực trung tâm Đà Nẵng được xây dựng từ lâu và hiện đã xuống cấp; một số tuyến cống được xây dựng từ thời Pháp, Mỹ bằng cống gạch vòm và sau này xây bằng đá hộc, đã bị sụt lở, tắc nghẽn.

Bên cạnh đó, một số điểm cục bộ có tiết diện, cao độ cống chưa hợp lý. Hiện trạng hạ tầng kỹ thuật ngầm còn nhiều bất cập, chồng chéo như: Hệ thống cấp điện, cấp nước, cáp quang... lắp đặt chạy ngang qua cửa thu nước, hố ga, qua cống làm giảm khả năng thoát nước. Tình trạng lấn chiếm, xâm hại hệ thống thoát nước như đổ đất đá, rác thải xuống mương cống, hồ điều hòa gây tắc nghẽn dòng chảy. Xe tải trọng nặng chạy lên vỉa hè gây hư hỏng các cấu kiện của hệ thống thoát nước.

Đặc biệt, các khu vực vùng ven có tình trạng xây dựng nhà trái phép (trên đất nông nghiệp trước đây) không được quy hoạch bài bản, hạ tầng kỹ thuật chưa thể đầu tư đồng bộ. Ngoài ra, theo ông Phong, công tác đầu tư xây dựng, duy tu bảo dưỡng chưa thật sự hợp lý.

Đâu là giải pháp căn cơ?

Về giải pháp tạm thời nhằm hạn chế ngập đô thị Đà Nẵng, Giám đốc Sở Xây dựng Phùng Phú Phong đề xuất, trước mắt tập trung nguồn lực bố trí kinh phí cho công tác nạo vét cống thoát nước gắn liền với việc giám sát của cộng đồng dân cư, bảo đảm hệ thống cống thoát nước phải được thông suốt nhằm phát huy tối đa năng lực hiện có.

Cùng với đó, khẩn trương tiến hành khảo sát toàn bộ các bất cập hiện nay về hệ thống cống thoát nước, đặc biệt tại khu vực đô thị cũ (khẩu độ cống, cao trình, khớp nối, cửa thu nước…) và đề xuất phương án cải tạo phù hợp.

Bên cạnh đó, tăng cường công tác vận động, tuyên truyền người dân không bịt cửa thu nước gây cản trở dòng chảy và chung tay với chính quyền trong công tác khơi thông dòng chảy khi có mưa lớn xảy ra; kiểm soát chặt chẽ các hoạt động xây dựng trên địa bàn, xử lý nghiêm trường hợp đổ chất thải xây dựng vào hệ thống thoát nước.

Đặc biệt, vận động, kêu gọi người dân tại những khu vực đô thị cũ có cao trình thấp dần thích ứng với tình hình thiên tai như hiện nay như: Cải tạo ổ cắm điện lên vị trí cao, các thiết bị gia dụng được lắp đặt ở vị trí dễ dàng di chuyển, nâng hạ...

Về giải pháp căn cơ, theo ông Phong, sẽ lưu ý trong quá trình thẩm định, phê duyệt các đồ án quy hoạch phân khu, quy hoạch cao độ nền và thoát nước mặt trong thời gian đến theo hướng: Ưu tiên dành quỹ đất để bố trí hành lang thoát lũ, hình thành các hồ điều hòa và tăng diện tích hành lang xanh, mảng xanh đô thị, hạn chế tối đa việc bê tông hóa nếu không thật sự cần thiết. Lựa chọn chu kì lặp lại trận mưa tính toán cao hơn trong đồ án quy hoạch cao độ nền và thoát nước mưa nhằm tăng khẩu độ cống thoát nước.

“Do hiện nay lưu vực sân bay có diện tích khá lớn và rất khó kiểm soát về hướng thoát nước, dẫn đến bị động trong công tác ứng phó ngập úng. Để hạn chế mức độ ảnh hưởng đến khu vực đô thị trung tâm, UBND TP sẽ làm việc với Sư đoàn 372 để đề nghị nạo vét, nghiên cứu cải tạo mở rộng và xây dựng mới các hồ điều hòa trong phạm vi sân bay. Đồng thời, phối hợp với Sở Xây dựng xây dựng phương án điều tiết nước tại các hồ điều hòa để giảm áp lực cho hệ thống thoát nước thành phố” – ông Phong nêu giải pháp cụ thể.

Qua lắng nghe các ý kiến, Chủ tịch HĐND TP Đà Nẵng Lương Nguyễn Minh Triết đề nghị UBND TP rà soát lại kế hoạch để ưu tiên đầu tư các dự án thoát nước trên địa bàn; đồng thời xây dựng quy hoạch tổng thể.

“UBND TP cần làm rõ trách nhiệm, bố trí kinh phí hợp lý để triển khai dự án trên địa bàn. Sở Xây dựng lập bản đồ ngập úng. Các địa phương tăng cường tuyên truyền vận động người dân cùng đồng hành. Hằng năm, có tuần lễ thoát nước và vệ sinh đô thị để nâng cao hiệu quả. Bên cạnh đó, ưu tiên kinh phí mua sắm phương tiện ứng phó ngập úng cho dân” – ông Triết chỉ đạo.