Hôm nay, 8/12, Đoàn giám sát của TP Hà Nội do Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Nguyễn Thị Kim Dung làm Trưởng đoàn đã thực hiện giám sát tại huyện Mê Linh về công tác quản lý di sản đối với các cơ sở tôn giáo trên địa bàn.
Đoàn đã đến giám sát thực tế tại di tích Đền Hai Bà Trưng và di tích Chùa Liễu Trì.
Hằng năm bố trí 3 tỷ đồng tu sửa cấp thiết các di tích
Theo lãnh đạo Phòng VH&TT huyện Mê Linh, trên địa bàn có 161 di tích lịch sử văn hóa, trong đó 1 di tích được xếp hạng Quốc gia đặc biệt (Đền Hai Bà Trưng), 25 di tích cấp Quốc gia, 56 di tích cấp tỉnh, TP. Qua thời gian, hiện nhiều di tích đã bị xuống cấp hoặc xuống cấp nghiêm trọng (đình Bạch Trữ, đền Hồ Đề, đình Diến Táo, chùa Linh Quy...). Nhằm thống nhất quản lý, bảo vệ và phát huy các di tích - văn hóa trên địa bàn, UBND huyện đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, tuyên truyền, phổ biến quy định pháp luật trong công tác quản lý, tu bổ tôn tạo, phát huy các giá trị di tích lịch sử-văn hóa, danh lam thắng cảnh.
Trong đó, giao Phòng VH&TT phối hợp các sở, ngành chức năng và UBND xã, thị trấn thường xuyên kiểm tra thực trạng công tác xây dựng, tu bổ các hạng mục công trình, hoạt động tín ngưỡng tôn giáo và hướng dẫn cụ thể các xã, thị trấn quy trình tu bổ, tôn tạo, sửa chữa, cải tạo các hạng mục tại di tích, lập hồ sơ đề nghị xếp hạng di tích. Từ đó, phát hiện kịp thời sai phạm và đề xuất giải pháp, hình thức xử lý nhằm phát huy tốt nhất giá trị di tích.
Theo Đề án Quy hoạch bảo tồn, trùng tu, tôn tạo di tích lịch sử - văn hóa - cách mạng trên địa bàn huyện, kinh phí dành cho quản lý, trùng tu, tôn tạo các di tích đã được xếp hạng giai đoạn 2012-2020 là 382,908 tỷ đồng, trong đó nguồn kinh phí NSNN khoảng 114,872 tỷ đồng (trung bình 12,76 tỷ đồng/năm), kinh phí XHH và các nguồn vốn khác 286,036 tỷ đồng. Giai đoạn 2012-2020, huyện đã thực hiện trùng tu, tôn tạo các di tích từ NSNN 75,5 tỷ đồng, đạt 65,7%; nguồn XHH được 125,2 tỷ đồng, đạt 43,7%. Năm nay, huyện đang hoàn thiện hồ sơ triển khai tu sửa cấp thiết Đình Yên Vinh (xã Thanh Lâm), Đền Mẫu (xã Tam Đồng) và triển khai tu bổ, tôn tạo 2 di tích từ nguồn XHH 100% là Đình Đông Cao, Đền Ả Lã Nương Chi, xã Tráng Việt. Hằng năm, huyện bố trí kinh phí cho tu sửa cấp thiết các di tích khoảng 3 tỷ đồng. UBND huyện cũng đã rà soát, đề xuất UBND TP đầu tư kinh phí tu bổ, tôn tạo 51 di tích xuống cấp, 38 di tích xuống cấp nghiêm trọng, 12 di tích xuống cấp hạng mục gốc, 1 di tích phát huy điểm đến trong giai đoạn 2021-2025.
Song song đó, UBND huyện phối hợp Sở VH&TT cùng các sở, ngành TP chỉ đạo các ngành chức năng huyện và UBND xã, thị trấn thường xuyên kiểm tra, rà soát để phát hiện kịp thời sai phạm tại các di tích; đề xuất giải pháp, hình thức xử lý nhằm phát huy tốt nhất giá trị di tích. Đồng thời, thường xuyên kiểm tra thực hiện nếp sống văn minh tại di tích, qua đó nhắc nhở các BQL di tích xã, thị trấn và nhà sư trụ trì thực hiện tốt quy định.
Quản lý các cơ sở tôn giáo cần bám sát Luật, quy định
Tuy đã đạt những kết quả đáng khích lệ, lãnh đạo UBND huyện chia sẻ có một số khó khăn, đó là kinh phí đầu tư cho tu bổ, tôn tạo di tích từ nguồn ngân sách còn hạn chế; khó huy động nguồn vốn XHH, nhất là di tích xuống cấp nghiêm trọng đang cần trùng tu, tôn tạo nhưng không có kinh phí. Công tác quản lý hồ sơ khoa học, tài liệu, hiện vật… liên quan di tích cũng nhiều bất cập; một số nơi xảy ra tự ý sửa chữa di tích không tuân theo quy định về đầu tư xây dựng và tu bổ di tích... Trong khi, công chức văn hóa-xã hội ở cơ sở hạn chế chuyên môn lĩnh vực quản lý di tích, có những nơi có trình độ chuyên môn thuộc các ngành khác được giao nhiệm vụ phụ trách công tác văn hóa nên thường bị động trong tham mưu, thực hiện.
Từ đó, lãnh đạo huyện Mê Linh đề nghị UBND TP tiếp tục đầu tư kinh phí thực hiện tu bổ, tôn tạo những di tích đã xuống cấp trên địa bàn huyện nhằm phát huy giá trị các di tích kết hợp phát triển du lịch huyện; ban hành cơ chế chính sách phù hợp để hỗ trợ, khuyến khích những người trực tiếp trông coi di tích và hướng dẫn cụ thể quy trình bổ sung hiện vật, đồ thờ tự công đức vào di tích. Huyện cũng đề nghị Sở VH&TT tăng cường tổ chức tập huấn hướng dẫn địa phương về công tác bảo tồn, trùng tu, tôn tạo di tích lịch sử văn hóa.
Từ các ý kiến trao đổi, phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Nguyễn Thị Kim Dung đánh giá cao cố gắng của cấp ủy, chính quyền, ban, ngành, tổ chức CT-XH huyện Mê Linh trong công tác quản lý di sản với các cơ sở tôn giáo trên địa bàn. Trong đó, đã quan tâm thực hiện công tác tu bổ, tôn tạo các di tích trên địa bàn, nỗ lực kêu gọi XHH vào tu bổ tôn tạo di tích, thực hiện tốt hoạt động thanh tra kiểm tra, xử lý vi phạm…
Dù vậy, Trưởng đoàn giám sát lưu ý huyện quan tâm đẩy mạnh thông tin tuyên truyền tới người dân để nâng cao nhận thức về bảo tồn, phát huy giá trị các di tích lịch sử-văn hóa trên địa bàn; tăng tuyên truyền vận động để những người có đạo chấp hành tốt chủ trương đường lối của Đảng và chính sách pháp luật Nhà nước. Đồng thời, công tác quản lý các cơ sở tôn giáo cần đảm bảo bám sát Luật Di sản và các quy định pháp luật, chú trọng vấn đề an ninh tôn giáo tại các cơ sở.
”Việc quản lý, bảo quản di vật, cổ vật trong di tích cần được thực hiện tốt hơn, thể hiện ở các hồ sơ cụ thể. Thông qua thanh tra, kiểm tra hiện trạng di tích, cán bộ chức năng cũng cần có đeo bám để đề xuất các phương án tu bổ, tôn tạo di tích một cách thỏa đáng, từ đó UBND quận chỉ đạo thực hiện các dự án tu bổ, tôn tạo di tích trên địa bàn đảm bảo đúng luật. Đặc biệt, huyện cần phát huy tốt hơn vai trò của Ban quản lý di tích ở các xã, thị trấn, để đưa công tác quản lý di sản đối với các cơ sở tôn giáo trên địa bàn ngày càng đi vào quy củ”- bà Nguyễn Thị Kim Dung nhấn mạnh.
