Giảm thuế nhập khẩu thịt lợn, gà: Kẻ cười, người lo

Ghi nhận của phóng viên báo Kinh tế&Đô thị tại hệ thống chợ truyền thống ngày 12/12, giá thịt lợn đã tăng thêm so với trước đây từ 20.000 - 30.000 đồng/kg, đưa giá thực phẩm này lên ngưỡng cao nhất từ trước đến nay. Cụ thể giá thịt lợn hiện bán ở mức 150.000 - 200.000 đồng/kg, nội tạng lợn như tim, cật 280.000 - 300.000 đồng/kg (trước đây 180.000 đồng/kg)... Thông tin từ Bộ Công Thương cho thấy, hiện hầu hết các địa phương ở miền Bắc giá thịt lợn hơi đang tiến sát mốc 90.000 đồng/kg. Đơn cử, giá lợn hơi tại Lào Cai đạt 85.000 đồng/kg, Hưng Yên, Bắc Giang, Vĩnh Phúc 82.000 - 84.000 đồng/kg. Tại HTX Đồng Tâm (huyện Quốc Oai) giá lợn hơi đã tăng lên mức 85.000 đồng/kg, trước đây mốc cao nhất chỉ dừng ở mức 75.000 đồng/kg (năm 2009).

Mức thuế nhập khẩu giảm 2 - 3% là không nhiều, không phải là yếu tố chính tác động lớn đến sản phẩm cùng loại do Việt Nam sản xuất. Đặc biệt, việc Bộ Tài chính dự kiến sẽ giảm thuế nhập khẩu thịt lợn, gà qua đó để tăng lượng thịt nhập sẽ bù đắp nguồn cung trong nước đang thiếu hụt, giúp cân bằng cung cầu, kìm hãm các mặt hàng thực phẩm tăng giá vào mùa cao điểm mua sắm. Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Thương mại Hà Nội Nguyễn Tiến Vượng

Mặc dù giá thịt lợn tại hệ thống chợ truyền thống đang trên đà tăng giá nhưng các DN bán lẻ, siêu thị như Tổng Công ty Thương mại Hà Nội, Big C, Co.opmart Hà Đông, Ba Huân… đã xây dựng kế hoạch phục vụ Tết với lượng hàng tăng trung bình từ 10 - 25% so với năm 2018, với tổng giá trị tiền hàng hơn 3.000 tỷ đồng. Đặc biệt, DN tăng cường dự trữ thịt lợn và các sản phẩm thay thế thịt lợn bảo đảm theo nhu cầu gồm: 6.034 tấn thịt lợn; 492 tấn thịt gà; 63 triệu quả trứng gia cầm, đồng thời đều cam kết bảo đảm không khan hàng, tăng giá bán trong dịp Tết.

Giám đốc siêu thị Co.opmart Hà Đông Nguyễn Kim Dung cho biết: Để bảo đảm lượng thực phẩm phục vụ Tết Canh Tý, siêu thị Co.opmart đã chủ động làm việc với các nhà cung cấp và nhận được cam kết cung ứng đủ nhu cầu của người dân trong suốt những tháng Tết. Theo Giám đốc siêu thị Big C Thăng Long Khúc Tiến Hà, hiện, siêu thị đã dự trữ tổng lượng hàng hóa tăng 30% trong đó có khoảng 300 - 500 tấn thịt lợn, gà. Bên cạnh đó, Big C cũng sẽ triển khai chuẩn bị các chương trình “Khóa giá” bảo đảm giá không tăng trong dịp Tết. “BigC Thăng Long cam kết sẽ không tăng giá trong dịp Tết nếu thị trường có biến động tăng” - ông Hà khẳng định.

Để ổn định thị trường, mới đây, Sở Công Thương Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đã xây dựng phương án nhập khẩu thịt lợn từ Brazil, Mỹ, Tây Ban Nha, Bỉ, Canada... Bộ Tài chính đề xuất giảm thuế nhập khẩu đối với nhiều mặt hàng nông sản, thực phẩm nhập khẩu từ Mỹ vào Việt Nam. Cụ thể, Bộ Tài chính đề xuất giảm thuế nhập khẩu các mặt hàng thịt gà từ 20% xuống 18%, thuế suất thịt lợn tươi hoặc ướp lạnh dự kiến sẽ giảm từ 25% xuống 22%. Theo Bộ Tài chính, việc giảm thuế nhập khẩu thịt lợn, gà từ Mỹ khiến nguồn cung dồi dào, ngăn được tình trạng tăng giá bất hợp lý. Việc miễn giảm thuế không ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách Nhà nước bởi hiện chưa có mặt hàng nào được hưởng mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi thông thường (MFN). Thậm chí việc giảm thuế MFN dẫn đến lượng nhập khẩu tăng, qua đó có thể tăng thu ngân sách Nhà nước.

Trước đề xuất của Bộ Tài Chính nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, đây là phương án cần cân nhắc kỹ, bởi ngoài việc người tiêu dùng có cơ hội tiếp cận thịt lợn nhập khẩu giá rẻ, nhưng các DN sản xuất sẽ phải canh tranh gay gắt của hàng nhập khẩu. Giám đốc Công ty TNHH Ba Huân Hà Nội Nguyễn Thành Trung bày tỏ, việc Bộ Tài chính giảm thuế các loại thịt nhập khẩu khiến ngành chăn nuôi gà, lợn Việt Nam đối mặt với tình trạng phá sản bởi khó có thể cạnh tranh với hàng ngoại nhập giá rẻ và tương lại không xa sẽ thay thế nguồn cung trong nước.

Đồng quan điểm, PGS.TS Phạm Tất Thắng (Viện Nghiên cứu thương mại (Bộ Công thương) cho hay: Giảm thuế xuất nhập khẩu về 0% là một xu thế chung của thế giới trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế. Việc thực hiện xu thế chung đó có cái lợi là giúp phát triển sản xuất, đem lại lợi ích cho người tiêu dùng sử dụng hàng hóa có chất lượng cao, giá rẻ, khi mức tiêu dùng lớn hơn sẽ kích thích sản xuất phát triển. Tuy nhiên, do DN Việt chưa chuẩn bị kịp cơ sở vật chất nên Bộ Tài chính giảm thuế nhập khẩu vào thời điểm này sẽ tạo sức ép lớn lên ngành chăn nuôi Việt Nam. “Bộ Tài chính chưa nên giảm thuế vào thời điểm này, hoặc phải xây dựng rào cản rồi mới cho phép nhập khẩu thịt lợn, gà Mỹ vào thị trường Việt Nam” - ông Thắng đề xuất.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng việc giảm thuế nhập khẩu thịt gà, lợn từ Mỹ bên cạnh việc giúp người tiêu dùng tiếp cận hàng giá rẻ trong dịp Tết Canh Tý, đồng thời là lời cảnh báo đối với ngành chăn nuôi trong nước phải thay đổi phương thức sản xuất để đủ sức cạnh tranh với hàng ngoại nhập nếu muốn tồn tại và phát triển.