Chiều 3/8, Ban Kinh tế Ngân sách HĐNĐ TP đã làm việc với Tổng Công ty Đầu tư và phát triển nhà Hà Nội (Handico) về quản lý, sử dụng, vận hành nhà chung cư tái định cư, cụ thể là 18 tòa nhà tại khu đô thị (KĐT) Nam Trung Yên. Nhiều khó khăn trong vấn đề bảo trì, duy tu đã được đưa ra.
Không thành lập được Ban quản trị
Từ năm 2013, Handico đã tiếp nhận và quản lý 18 tòa nhà chung cư tái định cư và các hạng mục phụ trợ, hạ tầng kỹ thuật trong các ô đất tại KĐT Nam Trung Yên, với tổng số 2.204 căn hộ. Trong đó có 47 căn còn trống chưa sử dụng; Công ty TNHH MTV Quản lý và phát triển nhà Hà Nội chưa bàn giao 32 căn hộ vì vẫn đang trong tình trạng hoàn thiện thủ tục. Handico đã giao cho đơn vị trực thuộc là Xí nghiệp Quản lý và dịch vụ đô thị trực tiếp thực hiện công tác quản lý vận hành, bảo trì. Theo Phó Tổng Giám đốc Handico Nguyễn Tử Quang, các tòa nhà tái định cư tại KĐT Nam Trung Yên có đặc thù khác biệt so với nhà chung cư thương mại, ngoài đối tượng là các hộ dân sau GPMB, nhiều tòa nhà được đưa vào sử dụng trước khi Luật Nhà ở năm 2005 có hiệu lực, do vậy có nhiều tòa nhà có hoặc có rất ít kinh phí bảo trì 2%. Các văn bản, quy phạm pháp luật hiện nay cũng chưa có quy định cụ thể mang tính đặc thù đối với nhà chung cư tái định cư, do đó công tác vận hành, bảo trì các tòa nhà tái định cư gặp nhiều khó khăn.
Hiện, tất cả 18 tòa nhà này đều chưa thành lập được Ban quản trị (BQT). Lý do được lãnh đạo Handico đưa ra là dù đã 2 lần hội nghị trù bị, nhưng đa phần người dân đều phản đối với lý do nhiều tòa nhà đưa vào sử dụng đã lâu, cơ sở hạ tầng trang thiết bị xuống cấp, quỹ bảo trì các tòa nhà ít, một số không có. Nếu thành lập BQT, theo quy định, các chi phí quản lý vận hành, sửa chữa… sẽ phải thu của các hộ dân, đây là một việc khó khả thi. Trong khi đó, nguồn thu chính tại các tòa nhà này hiện là thu từ phí quản lý vận hành của các hộ dân với mức thu 30.000 đồng/hộ/tháng, chỉ đủ để trả tiền cho một bảo vệ trong khi các tòa nhà đều phải cần tối thiểu 6 bảo vệ, 2 lao công. Ngoài ra, phần trông xe cũng chỉ thu được 30.000 đồng/tháng/xe máy, không đủ để bù đắp các chi phí quản lý vận hành tại các tòa nhà.
Một gợi ý được Handico đưa ra: Nên theo xu hướng mới là gắn với trách nhiệm của chủ đầu tư để quản lý, vận hành tòa nhà là tốt nhất. Mô hình thành lập ra BQT để quản lý quỹ tiền bảo trì, vận hành là không phù hợp vì những người tham gia cũng không có chuyên môn về quản lý.
Quỹ bảo trì 2% không dễ sử dụng
Việc sử dụng quỹ bảo trì 2% cũng là một vấn đề được quan tâm trong cuộc giám sát. Theo thống kê của Handico, có 15/18 tòa nhà có tổng kinh phí bảo trì hơn 10 tỷ đồng, 3 tòa còn lại không có. Số kinh phí này chỉ đủ sửa chữa các hư hỏng nhỏ, còn sửa chữa các hạng mục lớn như thang máy, phòng cháy chữa cháy, hạ tầng kỹ thuật, sơn sửa mặt ngoài... đều do Handico đứng ra thực hiện. Câu chuyện ứng vốn này kéo dài gây khó khăn cho Handico cũng như dẫn đến tình trạng sửa chữa chậm, nhiều hạng mục xuống cấp ảnh hưởng đến đời sống người dân và dẫn đến sự phàn nàn về chất lượng bảo trì.
Tuy nhiên, một vấn đề được Đoàn giám sát đề nghị làm rõ là vì sao theo số liệu thống kê, Handico mới sử dụng hết hơn 2 tỷ đồng (trong tổng số hơn 10 tỷ đồng) cho việc bảo trì hàng tháng và sửa chữa đột xuất. Lý giải điều này, ông Quang cho biết: Theo quy định không được sử dụng kinh phí của tòa nhà này sang sửa chữa tòa nhà khác. Hơn nữa, để sử dụng được tiền trong quỹ 2%, phải đạt được sự đồng thuận của trên 50% các hộ dân. Nhưng người dân là các chủ sở hữu chỉ cho phép dùng tiền này sửa chữa những hư hỏng nhỏ như thay bóng đèn, thông tắc hệ thống thoát nước… Với các sửa chữa lớn, DN phải xin chỉ đạo của UBND TP. “Vừa rồi, Handico đã ứng ra 13,8 tỷ đồng cho phần trang thiết bị, phục vụ nhu cầu dân sinh bức xúc. Trong dịp Tết Nguyên đán, đơn vị cũng ứng ra khoảng 15 tỷ đồng cho công tác nâng cao diện mạo, chất lượng các tòa nhà, đây là sự cố gắng lớn của Tổng Công ty” - ông Quang giải trình.
Lãnh đạo Handico đề xuất, HĐND TP nên xem xét ban hành cơ chế tài chính đặc thù, hỗ trợ cho các nhà chung cư tái định cư trong công tác quản lý và bảo trì, đặc biệt đối với những tòa nhà mà kinh phí bảo trì 2% không có hoặc rất ít. Đồng thời, cần phải có quy định cụ thể hơn nữa trong mối quan hệ giữa đơn vị quản lý vận hành với người dân trong vận hành và sử dụng tòa nhà. Lãnh đạo Sở Xây dựng trong cuộc giám sát cũng bày tỏ kỳ vọng vào Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Nhà ở sửa đổi của Chính phủ sẽ giải quyết được những khó khăn hiện nay, mới có được sự vận hành, bảo trì tốt cho các tòa chung cư, không dừng ở tình trạng hỏng đâu sửa đó…
Với nhận định thực tế việc quản lý nhà chung cư tái định cư là rất khó khăn và đã loay hoay nhiều mô hình, Trưởng ban Kinh tế Ngân sách Nguyễn Văn Nam cho rằng, nên bỏ đi tư tưởng nhắc đến nhà tái định cư là nghĩ đến đối tượng người nghèo, chất lượng dịch vụ thấp. Với trách nhiệm quản lý, phát triển nhà trên mọi phân khúc, Handico nên nghiên cứu đề xuất một phương thức quản lý điều hành chung cư tái định cư thời gian tới hiệu quả hơn, đề xuất giải pháp với TP.
Kinhtedothi - Nhà tái định cư, khu đô thị Nam Trung Yên. Ảnh: Thanh Hải |
