Để hạn chế phương tiện cá nhân mà vẫn đáp ứng tốt nhu cầu đi lại của Nhân dân, ĐSĐT được coi là một trong những giải pháp chiến lược quan trọng trong việc phát triển, nâng cao năng lực mạng lưới vận tải công cộng của Hà Nội. Theo Quy hoạch GTVT Thủ đô được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2016, từ nay đến năm 2030, Hà Nội dự tính sẽ đầu tư 10 tuyến ĐSĐT, tổng chiều dài 417,8km, với tổng kinh phí ước hơn 40 tỷ USD. Như vậy, từ năm nay đến năm 2020, TP sẽ cần khoảng 7,55 tỷ USD; từ 2021 - 2025 cần khoảng 7,613 tỷ USD; từ 2026 - 2030 cần khoảng 3,566 tỷ USD; và sau 2031 cần khoảng 21,327 tỷ USD. Để thúc đẩy việc đầu tư, hoàn thiện các tuyến ĐSĐT theo quy hoạch, UBND TP Hà Nội đã đề xuất với Thủ tướng Chính phủ 2 phương án thực hiện.
Dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông đang được hoàn thiện. Ảnh: Phạm Hùng |
Phương án 1, đề nghị Chính phủ ưu tiên bố trí nguồn vốn ODA thực hiện các dự án có kế hoạch đầu tư trong giai đoạn 2017 - 2020; 2020 - 2025 và các năm tiếp theo. Phương án 2, đề nghị Chính phủ bố trí nguồn vốn ODA để thực hiện đầu tư 2 tuyến ĐSĐT: số 2, đoạn Trần Hưng Đạo - Thượng Đình; và số 3, đoạn ga Hà Nội - Yên Sở (Hoàng Mai). Theo UBND TP Hà Nội, hiện Chính phủ Nhật Bản và Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) cùng một số nhà tài trợ khác đang quan tâm và mong muốn tài trợ vốn cho 2 dự án này. Trường hợp được Chính phủ bố trí nguồn vốn ODA, Hà Nội cam kết bố trí vốn đối ứng để thực hiện dự án. Các dự án còn lại, Hà Nội sẽ đầu tư theo hình thức đối tác công - tư (PPP), triển khai đầu tư giai đoạn 2017 - 2020 - 2030 và sau năm 2030. Đồng thời kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép Hà Nội bổ sung vào Quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011 - 2020 6.000ha đất (tổng giá trị tiền sử dụng đất khoảng 300.000 tỷ đồng) để làm quỹ đất đối ứng cho các nhà đầu tư và đấu giá quyền sử dụng đất tại vốn thực hiện các dự án xây dựng công trình giao thông theo hình thức PPP, trong đó có các dự án ĐSĐT.
Hiện đã có 5 nhà đầu tư trong nước và 2 nhà đầu tư nước ngoài đăng ký đầu tư các dự án xây dựng ĐSĐT gồm: Công ty CP Tập đoàn Vingroup, Tập đoàn Xuân Thành, Công ty CP Lũng Lô 5 và Công ty Mosmetrostroy (Liên bang Nga), Công ty TNHH Tân Hoàng Minh, Liên danh Tổng Công ty Licogi và Công ty TNHH Tập đoàn MIK Group Việt Nam, Tập đoàn Lotte Hàn Quốc.
