Đây là một trong những nội dung mà Sở LĐTB&XH Hà Nội báo cáo Bộ LĐTB&XH tình hình thực hiện quy định pháp luật về lao động giúp việc gia đình. Sở LĐTB&XH Hà Nội cho biết, trong những năm vừa qua, công việc giúp việc gia đình đã phát triển hơn cả về số lượng và chất lượng. Về cơ bản, người lao động đã định hình rõ ràng hơn về nghề giúp việc gia đình, qua đó giúp họ tự tin, gắn bó với nghề hơn.
Vì vậy, đa phần người lao động đã thực hiện tốt thỏa thuận trong hợp đồng lao động cũng như tuân thủ thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi. Người lao động giúp việc gia đình thỏa thuận với người sử dụng lao động, nếu làm thêm ngày Chủ nhật thì người sử dụng lao động trả thêm tiền lương, ngày lễ, tết, đảm bảo theo quy định của pháp luật. Hoặc, người lao động thỏa thuận không nghỉ hàng tuần mà dồn ngày nghỉ mỗi khi gia đình có đám giỗ, cưới xin hoặc các việc riêng khác để về quê.
Hiện nay, Hà Nội có trên 13.710 hộ gia đình sử dụng trên 13.780 lao động giúp việc gia đình. Số người giúp việc gia đình tăng trong những năm gần đây, chủ yếu làm các nghề như: quản gia, nội trợ, chăm sóc người già, chăm sóc trẻ em, chăm sóc người bệnh, lái xe, làm vườn... Đa số người giúp việc là lao động nữ và chủ yếu ở cùng gia đình người sử dụng lao động (chiếm khoảng 80%). Số lao động giúp việc trên 18 tuổi chiếm hơn 95% tổng số lao động giúp việc gia đình.
Người sử dụng lao động trả tiền lương giúp việc gia đình cao hơn mức lương tối thiểu vùng nơi người lao động làm việc, dao động từ 5 - 7 triệu đồng/tháng.
Đa phần người lao động được người sử dụng lao động thưởng tháng lương thứ 13 vào dịp Tết Nguyên đán. Bên cạnh đó, người lao động được bố trí chỗ ăn ở, trả tiền tàu xe đi đường khi thôi việc về nơi cư trú, theo như thỏa thuận trước đó của người sử dụng lao động.
Điều 162 Bộ luật Lao động năm 2019 quy định, người sử dụng lao động phải thực hiện giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản với lao động là người giúp việc gia đình. Tuy nhiên, thực tế hiện nay tỷ lệ lao động giúp việc gia đình thực hiện giao kết hợp đồng bằng văn bản chiếm tỷ lệ tương đối thấp (hơn 31%), chủ yếu giao kết bằng lời nói.
Theo quy định của pháp luật, người sử dụng lao động phải trả cho người giúp việc gia đình khoản tiền BHXH, BHYT để người lao động chủ động tham gia 2 chính sách này. Tuy nhiên, đa phần người lao động giúp việc gia đình không tham gia BHXH, tỷ lệ tham gia BHYT còn thấp.
Trên địa bàn TP Hà Nội trong những năm qua không ghi nhận trường hợp vi phạm các hành vi bị nghiêm cấm theo quy định của pháp luật như: ngược đãi, quấy rối tình dục, cưỡng bức lao động, dùng vũ lực đối với lao động, giao việc ngoài hợp đồng, giữ giấy tờ tùy thân của người lao động,...
