Phó Chánh văn phòng UBND TP Lê Tự Lực cho biết, theo đề nghị của Đoàn chuyên gia Nhật Bản và Công ty CP đầu tư môi trường Nhật Việt (gọi tắt là JVE) xin thử nghiệm xử lý, làm sạch một đoạn sông Tô Lịch, một ô nước Hồ Tây bằng công nghệ nano-Bioreactor (JVE tự nguyện thực hiện thử nghiệm và tự bố trí kinh phí); Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thế Hùng đã chủ trì cùng Sở Xây dựng Hà Nội, Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội và các đơn vị liên quan làm việc với đơn vị thử nghiệm, chấp thuận cho đơn vị tổ chức thử nghiệm. Tại buổi làm việc, TP lưu ý đơn vị thử nghiệm về đặc thù nước thải Hà Nội và sông Tô Lịch có dòng chảy liên tục, là chủ lưu thoát nước chính của TP khi có mưa và xả nước điều tiết Hồ Tây khi có nguy cơ úng ngập.
Hồ Tây giữ vai trò điều hòa, điều tiết mực nước cho hệ thống thoát nước của TP Hà Nội. Hàng năm, quy trình quản lý vận hành hồ và mực nước khống chế được thực hiện theo quy định của Sở Xây dựng, có cửa xả nước trực tiếp ra sông Tô Lịch. Theo báo cáo của Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội, ngày 9/7, qua công tác dự báo thời tiết, trong thời gian từ 3 - 5 ngày sau sẽ xuất hiện mưa, cường độ từ 40 đến hơn 50mm. Thời điểm này, hiện trạng mực nước hồ Tây là 5,96 m; vượt 0,26 — 0,36 m so với mực nước khống chế đã được chấp thuận (5,6 - 5,7m).
Trên cơ sở kết quả dự báo thời tiết, vào hồi 9 giờ 15 phút và 9 giờ 30 phút ngày 9/7, cán bộ Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội đã gọi điện thông báo cho cán bộ phụ trách kỹ thuật của JVE (ông Nguyễn Tuấn Anh và ông Hiếu) thông báo về việc xả nước, điều tiết mực nước Hồ Tây để chống úng ngập.
Để đảm bảo thoát nước, chống úng ngập cho khu vực, ngày 12/7, Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội đã thực hiện vận hành cửa điều tiết hồ Tây A-B theo đúng quy trình để điều tiết mực nước về đúng mực nước khống chế. Trên thực tế, đúng như dự báo vào chiều tối ngày 15/7 đã diễn ra trận mưa lớn trên địa bàn Hà Nội, lượng mưa đo được một trên các quận: Ba Đình 49mm; Tây Hồ 55mm; Đống Đa 56mm; Hoàng Mai 72mm làm mực nước sông dâng cao (tại cửa cống Hoàng Quốc Việt là 4.26m) nước đã tràn vào khu vực quây xử lý bùn của JVE và chảy mạnh.
Trao đổi thêm về vấn đề này, Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội Võ Tiến Hùng cho biết, tại buổi làm việc với Sở Xây dựng Hà Nội ngày 22/7, Công ty JVE thừa nhận, do thời gian chuẩn bị thử nghiệm ngắn (1 tuần) nên chưa khảo sát kỹ, chưa cập nhật đầy đủ thông tin về điều kiện tự nhiên, thời tiết, diễn biến mực nước, lưu tốc... trên sông Tô Lịch, không tham khảo hướng dẫn vận hành hệ thống thoát nước của Dự án Thoát nước nhằm cải tạo môi trường Hà Nội. Việc thử nghiệm trong thời điểm mùa mưa của năm là không phù hợp, phương án thử nghiệm chưa tính đến việc có dòng chảy lớn khi có mưa lớn hoặc xả nước hồ Tây. Phía Công ty JVE đề nghị được thông báo sớm hơn về thời điểm xả nước Hồ Tây để đơn vị chuẩn bị kỹ hơn.
Như vậy, việc Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội xả nước từ hồ Tây vào sông Tô Lịch là công tác vận hành thường xuyên từ trước đến nay, tuân thủ đúng quy định để đảm bảo công tác thoát nước mùa mưa, chống úng ngập, không phải làm việc làm cá biệt. Việc thử nghiệm làm sạch sông Tô Lịch bằng công nghệ nano-Bioreactor do nhà đầu tư đề xuất, TP đã giao các sở, ngành đơn vị liên quan cùng phối hợp thực hiện, trong đó lưu ý sông Tô Lịch là sông thoát nước của TP, dòng chảy liên tục nên khi thử nghiệm, yếu tố xả nước Hồ Tây cũng như khi mưa lớn là yếu tố quan trọng để đánh giá hiệu quả công nghệ.
Thực tế khi xả nước từ Hồ Tây tạo dòng chảy làm ảnh hưởng đến yếu tố kỹ thuật của thử nghiệm, cho thấy công nghệ áp dụng cho việc làm sạch nước sông chảy liên tục với lưu tốc lớn cần phải nghiên cứu đánh giá kỹ lưỡng. UBND TP sẽ chỉ đạo các sở, ngành xem xét sau khi các đơn vị báo cáo kết quả thử nghiệm.
