Giải ngân cao hơn tỷ lệ trung bình cả nước
5 tháng đầu năm 2022, vốn đầu tư thực hiện từ ngân sách nhà nước do Hà Nội quản lý đạt 15.500 tỷ đồng, tăng 2,3% so với cùng kỳ năm trước và đạt 30,5% kế hoạch năm, cao hơn tỷ lệ trung bình cả nước.
Trong bối cảnh giải ngân vốn đầu tư công chậm, cuối năm 2021, TP Hà Nội đã thành lập tổ công tác đặc biệt của TP và quận, huyện, thị xã. Tổ công tác có nhiệm vụ thường xuyên lãnh đạo, đôn đốc, kiểm tra, giám sát, xử lý các “điểm nghẽn” trong giải ngân đầu tư công.
Vì thế, nhiều địa phương đạt kết quả quan trọng trong giải ngân vốn đầu tư công, đóng góp vào kết quả chung của TP. Trong quý I, quận Đống Đa có tỷ lệ giải ngân đạt 72,1% kế hoạch năm; các quận, huyện: Ba Đình, Tây Hồ, Thanh Oai, Mỹ Đức có tỷ lệ giải ngân đạt cao từ 22% đến 40% kế hoạch năm.
Đến nay, TP đã đưa vào khai thác nhiều công trình giao thông trọng điểm, đưa vào sử dụng 51 dự án cải tạo, sửa chữa để nâng cao năng lực kết cấu hạ tầng giao thông; 6 nhánh lên xuống cầu cạn Vành đai 3 (đoạn Mai Dịch - cầu Thăng Long); triển khai phương án tiếp nhận, bàn giao và đưa vào vận hành khai thác tuyến đường sắt đô thị số 2A Cát Linh - Hà Đông đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân.
TP Hà Nội phối hợp với các cơ quan chức năng đẩy nhanh tiến độ thi công để hoàn thành, đưa vào khai thác nhiều công trình kết cấu hạ tầng giao thông trọng điểm như: Cầu Vĩnh Tuy giai đoạn 2, hầm chui Lê Văn Lương, đường Vành đai 3. Nhiều dự án, công trình khác cũng được Hà Nội đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, như 8 dự án cải tạo, nâng cấp công trình thể dục thể thao phục vụ SEA Games 31…
Về một số dự án trọng điểm có dự án tuyến đường sắt đô thị TP Hà Nội, đoạn Nhổn - Ga Hà Nội có chiều dài 12,5 km với tổng mức đầu tư 32.900 tỷ đồng. Dự án đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội được khởi công từ tháng 9/2010 và dự kiến hoàn thành trong năm 2022. Tuy nhiên, tiến độ toàn dự án hiện đạt trên 75%. TP cùng chủ đầu tư tập trung đẩy nhanh công tác kiểm tra, đánh giá chất lượng, kịp thời đưa vào sử dụng phục vụ người dân Thủ đô đoạn trên cao dài 8,5 km dự kiến cuối năm 2022, đồng thời tiếp tục hoàn thiện đoạn đi ngầm dài 4 km theo kế hoạch.
Dự án Cầu Vĩnh Tuy giai đoạn 2, khởi công tháng 1/2021 với tổng mức đầu tư hơn 2.500 tỷ đồng, tổng chiều dài và đường dẫn hơn 3,5 km. Đến nay, dự án đang tập trung đẩy nhanh tiến độ xây dựng các trụ cầu giữa lòng sông, phấn đấu hoàn thành trước ngày 30/6 để tránh mùa lũ năm nay. Các hạng mục đang đảm bảo tiến độ, dự kiến hoàn thành dự án vào giữa năm 2023.
Cầu Vĩnh Tuy giai đoạn 2 sau khi khớp nối với đường Vành đai 2 trên cao sẽ tạo thành trục giao thông hoàn chỉnh từ trung tâm Hà Nội tới khu vực phía Bắc và Đông Bắc TP, đồng thời sẽ giải quyết bớt áp lực cho tuyến giao thông trọng điểm của Thủ đô, nhất là giảm tải lưu lượng xe trên cầu Thanh Trì và đường Vành đai 3.
Khẩn trương tháo gỡ khó khăn GPMB, phấn đấu hoàn thành kế hoạch
Trước đó, tại Hội nghị giao ban UBND TP quý I/2022, lãnh đạo TP yêu cầu, phấn đấu hết tháng 4/2022, tỷ lệ giải ngân toàn TP đạt 16% và cả năm phấn đấu hoàn thành 100% kế hoạch vốn đầu tư công năm 2021 kéo dài sang năm 2022; hoàn thành giải ngân hết kế hoạch vốn đầu tư công năm 2022.
Như vậy qua 5 tháng, tỷ lệ giải ngân đã đạt trên 30%. Đây là tín hiệu tích cực. Dù vậy từ nay đến cuối năm, để đạt được kế hoạch đề ra còn trên 60% công việc phải làm. TP đang khẩn trương chỉ đạo, yêu cầu các chủ đầu tư, đơn vị thi công tập trung nguồn lực đẩy nhanh tiến độ thi công công trình, đảm bảo mục tiêu, chất lượng, hiệu quả sử dụng vốn.
Khách quan mà nói, một số dự án đầu tư công chuyển tiếp từ năm 2021 đang gặp khó khăn, vướng mắc trong công tác đền bù, GPMB làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công. Bên cạnh nguyên nhân khách quan, UBND TP cũng chỉ ra nguyên nhân chủ quan như một số chủ đầu tư và đơn vị chưa thực sự quyết liệt trong việc thực hiện công tác GPMB; một số đơn vị chưa thực hiện nghiêm kỷ cương trong giải ngân vốn đầu tư công, chưa làm đúng theo cam kết của với TP…
Báo cáo tổng hợp từ Bộ KH&ĐT, sau sự kiểm tra, đốc thúc của 6 tổ công tác của Chính phủ, tình hình phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công có được cải thiện nhưng chưa nhiều, vẫn còn chậm. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến phân bổ, giải ngân chậm là do công tác đền bù GPMB gặp nhiều khó khăn, vướng mắc về đơn giá, phương án đền bù.
Nhằm gỡ nút thắt liên quan tới GPMB, việc tách dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, GPMB ra khỏi dự án đầu tư công là yêu cầu bức thiết, được kỳ vọng đẩy nhanh tiến độ toàn bộ dự án đầu tư công. Hiện nay, việc GPMB chỉ được triển khai khi dự án đã được phê duyệt quyết định chủ trương đầu tư. Quyết định đầu tư cũng là nguyên nhân gây ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện và giải ngân khi chưa có sẵn mặt bằng sạch.
“GPMB cần phải chuẩn bị trước. Việc tách dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, GPMB ra khỏi dự án đầu tư công không chỉ thực hiện với các dự án nhóm A, dự án đặc biệt hay những tỉnh có cơ chế đặc thù mà nên làm phổ biến” - Báo cáo đánh giá.
Nhằm thúc đẩy giải ngân đầu tư công, UBND TP Hà Nội cũng nêu rõ yêu cầu tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ GPMB các công trình, dự án. Bên cạnh đó cần xem công tác giải ngân vốn đầu tư công là cơ sở, thước đo đánh giá để mỗi đơn vị, địa phương gắn với trách nhiệm người đứng đầu.
Trên cơ sở rà soát các dự án, nếu địa phương cam kết giải ngân 100% thì tiếp tục nỗ lực để thực hiện theo đúng mục tiêu đề ra. Còn nếu không thể thực hiện được TP sẽ xem xét, điều chuyển vốn cho các dự án có tiến độ giải ngân tốt, có nhu cầu bổ sung vốn để sớm hoàn thành đưa vào khai thác, phát huy hiệu quả đầu tư trong năm 2022.
