Hà Nội tiên phong kiến tạo thể chế đầu tư mạo hiểm cho khởi nghiệp sáng tạo
Kinhtedothi - Chia sẻ tại Diễn đàn “Chính sách quốc gia, hợp tác quốc tế về đầu tư cho khởi nghiệp sáng tạo”, sáng 13/12, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng nhấn mạnh vai trò tiên phong của Thủ đô trong thử nghiệm và dẫn dắt các cơ chế thể chế mới, coi đầu tư mạo hiểm là công cụ tài chính then chốt để chuyển hóa đổi mới sáng tạo thành động lực tăng trưởng bền vững.
Tạo đột phá về thể chế
Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng cho rằng, bên cạnh tầm nhìn chiến lược và các định hướng lớn ở cấp T.Ư, đổi mới sáng tạo chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi được kiểm chứng và hiện thực hóa từ thực tiễn địa phương. Đây chính là không gian để các chính sách lớn được thử nghiệm, điều chỉnh và chuyển hóa thành động lực tăng trưởng cụ thể.
Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng phát biểu tại diễn đàn.
Trong tiến trình hoàn thiện thể chế cho đổi mới sáng tạo của Việt Nam, Hà Nội được Đảng và Nhà nước tin tưởng giao sứ mệnh tiên phong, đi trước trong thử nghiệm và dẫn dắt các cơ chế đổi mới mang tính đột phá. Theo Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội, trách nhiệm đó đòi hỏi TP không chỉ chủ động về tư duy chính sách, mà còn phải mạnh dạn triển khai các công cụ thể chế mới, phù hợp với logic thị trường và thông lệ quốc tế.
Trên cơ sở Luật Thủ đô (sửa đổi), ngày 29/9, Hà Nội đã đồng bộ ban hành 6 nghị quyết quan trọng, bao trùm toàn bộ các khâu của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, từ nghiên cứu, thử nghiệm đến thương mại hóa. Các chính sách này tạo hành lang pháp lý cho cơ chế thử nghiệm có kiểm soát đối với công nghệ mới; đổi mới phương thức quản lý khoa học và công nghệ theo hướng đặt hàng, khoán chi đến sản phẩm cuối; hỗ trợ trực tiếp cho hệ sinh thái khởi nghiệp thông qua việc thuê chuyên gia, tư vấn và thử nghiệm công nghệ.
Đáng chú ý, TP đã xây dựng Sàn Giao dịch Công nghệ Hà Nội với cơ chế hỗ trợ mạnh cho hoạt động thử nghiệm, xúc tiến, định giá và sở hữu trí tuệ; đồng thời hình thành Trung tâm Đổi mới sáng tạo Hà Nội vận hành theo mô hình đối tác công – tư (PPP), đóng vai trò điều phối kết nối nghiên cứu, thử nghiệm và thương mại hóa. Những thiết chế này được xem là “hạ tầng mềm” quan trọng, giúp rút ngắn khoảng cách từ ý tưởng đến thị trường.
Điểm nhấn lớn nhất trong chia sẻ của Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng là việc thành lập Quỹ Đầu tư mạo hiểm Hà Nội với quy mô tối đa 1.200 tỷ đồng, trong đó ngân sách Nhà nước tham gia không quá 49%. Theo Phó Chủ tịch Trương Việt Dũng, đây là minh chứng rõ nét cho tư duy Nhà nước kiến tạo phát triển, không làm thay thị trường mà đóng vai trò chia sẻ rủi ro ban đầu, coi vốn Nhà nước là “vốn mồi” để thu hút nguồn lực xã hội.
Việc Chính phủ ban hành Nghị định số 264/NĐ-CP về Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia và quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương đã hình thành khuôn khổ thể chế thống nhất cho lĩnh vực đầu tư mạo hiểm. Trong khuôn khổ đó, Hà Nội là địa phương tiên phong triển khai thí điểm, từng bước tích lũy kinh nghiệm, tạo cơ sở cho việc chuẩn hóa và nhân rộng mô hình trên phạm vi cả nước.
Hà Nội cam kết đồng hành dài hạn cùng DN và quỹ đầu tư
Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng cho rằng, các chính sách dù được ban hành ở những cấp khác nhau nhưng đều thống nhất ở những nguyên lý cốt lõi: Nhà nước không làm thay thị trường; ưu tiên mô hình đồng đầu tư công – tư với khu vực tư nhân giữ vai trò dẫn dắt; chấp nhận mức độ rủi ro cao hơn thông lệ để tập trung cho đổi mới sáng tạo, công nghệ lõi và công nghệ xanh. Diễn đàn Chính sách quốc gia, hợp tác quốc tế về đầu tư cho khởi nghiệp sáng tạo chính là không gian để tinh thần đó được lan tỏa.
Từ góc nhìn dài hạn, ông Phó Chủ tịch UBND TP Trương Việt Dũng nhấn mạnh yêu cầu đổi mới mô hình tăng trưởng. Theo đó, không một nền kinh tế nào có thể tăng trưởng bền vững nếu chỉ dựa vào đầu tư công, mở rộng vốn hay khai thác tài nguyên. Năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) mới là động lực cốt lõi của tăng trưởng dài hạn, và TFP chỉ có thể được hình thành thông qua đổi mới công nghệ, mô hình kinh doanh và tinh thần doanh nhân.
Trong bối cảnh DN vừa và nhỏ chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế, quỹ đầu tư mạo hiểm được xác định là công cụ tài chính đặc biệt phù hợp, giúp các ý tưởng tiềm năng vượt qua giai đoạn rủi ro ban đầu, mở rộng quy mô và chuyển hóa sáng tạo thành giá trị kinh tế thực chất. Qua đó, đầu tư mạo hiểm không chỉ hỗ trợ khởi nghiệp, mà còn đóng góp trực tiếp vào nâng cao TFP của nền kinh tế.
Dẫn kinh nghiệm quốc tế, đặc biệt từ hệ sinh thái khởi nghiệp của Hoa Kỳ, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng cho rằng, đổi mới sáng tạo chỉ có thể nảy sinh khi xã hội cho phép thử nghiệm và có cơ chế hấp thụ rủi ro một cách văn minh, có kiểm soát. Trong đó, các quỹ đầu tư mạo hiểm giữ vai trò trung tâm trong phân bổ và quản trị rủi ro, góp phần hình thành các doanh nghiệp công nghệ có năng lực cạnh tranh toàn cầu.
Đặt trong dòng chảy của Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, cùng Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân, Phó Chủ tịch UBND TP Trương Việt Dũng khẳng định tư duy xuyên suốt là Nhà nước quản trị rủi ro bằng thể chế, tạo không gian để thị trường phát huy vai trò. Về phía Hà Nội, TP cam kết đồng hành cùng Bộ KH&CN và các bộ, ngành T.Ư trong triển khai các cơ chế mới, tiếp tục hoàn thiện môi trường đầu tư và hạ tầng đổi mới sáng tạo.
Thông qua Diễn đàn, Hà Nội gửi đi thông điệp rõ ràng tới các DN, quỹ đầu tư và startup trong nước và quốc tế: Thủ đô sẵn sàng trở thành không gian thể chế mở, thị trường đủ lớn và đối tác đáng tin cậy để cùng đồng hành dài hạn, biến ý tưởng sáng tạo thành giá trị thực cho xã hội và tăng trưởng bền vững của Việt Nam.
