Hà Nội trao chứng nhận cho 9 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Lễ đón nhận bảo đảm trang trọng, hiệu quả, tiết kiệm

Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là những giá trị tinh thần đóng vai trò quan trọng trong bản sắc văn hóa dân tộc, được Nhà nước công nhận và lưu truyền qua nhiều thế hệ.

Tại Văn bản 1710/BVHTTDL-DSVH ngày 4/5/2023 của Bộ VHTT&DL về việc định hướng tổ chức lễ công bố, trao, đón nhận quyết định và bằng/giấy chứng nhận di sản văn hoá và Văn bản số 1771/SVHTT-QLDSVH ngày 18/5/2023 của Sở VH&TT Hà Nội, lễ công bố, đón nhận quyết định và bằng chứng nhận di sản văn hóa tổ chức bảo đảm trang trọng, hiệu quả, tiết kiệm, an toàn, không phô trương hình thức, có ý nghĩa tôn vinh sự kiện; phù hợp với các quy định; khích lệ sự tham gia của cộng đồng địa phương nơi có di sản văn hóa để tạo sự gắn kết và nâng cao nhận thức về bảo vệ di sản văn hóa.

Bộ VHTT&DL, Sở VH&TT cũng có hướng dẫn chi tiết về trang trí, kịch bản lễ công bố và thực hiện công bố quyết định. Địa phương nơi có di sản văn hóa chủ động xây dựng kế hoạch tổ chức lễ công bố.

Riêng đối với di sản văn hóa phi vật thể “Tri thức chế biến và thưởng thức chả cá Lã Vọng” có chủ thể gốc tại quận Hoàn Kiếm - được xác định là không gian lõi của di sản. Bên cạnh đó, nhóm chủ thể thực hành và hưởng lợi từ di sản là các cửa hàng chả cá trên địa bàn nội thành Hà Nội nên Sở VH&TT sẽ dự kiến tổ chức lễ công bố tại Lễ hội Văn hóa ẩm thực Hà Nội thường niên.

Về định hướng công tác bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể sau ghi danh, Sở VH&TT Hà Nội nêu một số căn cứ để các địa phương tham khảo, như: Luật Di sản văn hóa (năm 2024), Nghị định số 215/2025/NĐ-CP, lý lịch khoa học di sản văn hoá phi vật thể, Quyết định số 2343/QĐ-UBND ngày 4/5/2024 của UBND TP Hà Nội…

Khi xây dựng chương trình, dự án và kế hoạch bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể sau ghi danh, Sở VH&TT đề nghị các đơn vị bám sát quy định của Nhà nước, đặc biệt là Nghị định 215/2025/NĐ-CP ngày 4/8/2025. Đồng thời cụ thể hóa các cam kết về bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể (Mục 8 trong Lý lịch khoa học di sản văn hóa phi vật thể); tham khảo giải pháp trong việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể ở từng loại hình.

Cùng với đó, phải đảm bảo sự tham gia của cộng đồng chủ thể trong việc xây dựng và thực hiện các chương trình bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể; nghiên cứu, xem xét, khai thác các thành tố phù hợp của di sản văn hóa phi vật thể trong việc thực hiện chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa; đặc biệt đối với di sản văn hóa phi vật thể lĩnh vực ẩm thực truyền thống đã được ghi danh…

Lan tỏa, phát huy giá trị các di sản

Trong đợt ghi danh vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đợt này, Hà Nội có 9 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, trong đó có 6 di sản thuộc loại hình Lễ hội truyền thống, 1 di sản thuộc loại hình Nghề thủ công truyền thống và Tri thức dân gian, 2 di sản thuộc loại hình Tri thức dân gian.

9 di sản văn hóa được ghi danh và trao chứng nhận gồm: Hội hát Chèo tàu Tổng Gối (xã Tân Hội, huyện Đan Phượng cũ - nay là xã Ô Diên); Hội làng La Phù (xã La Phù, huyện Hoài Đức cũ - nay là xã An Khánh); Lễ hội chùa Đồng Bụt (xã Ngọc Liệp, huyện Quốc Oai cũ - nay là xã Kiều Phú); Lễ hội chùa Nành (xã Ninh Hiệp, huyện Gia Lâm cũ - nay là xã Phù Đổng); Lễ hội đền Sái (xã Thụy Lâm, huyện Đông Anh cũ - nay là xã Thư Lâm); Lễ hội đình Vòng (phường Hạ Đình, quận Thanh Xuân cũ - nay là phường Khương Đình); Nghề làm bánh cuốn Thanh Trì (phường Vĩnh Hưng); Tri thức chế biến và thưởng thức chả cá Lã Vọng (Hà Nội); Tri thức nấu cỗ Bát Tràng (xã Bát Tràng).

Bày tỏ niềm vui mừng khi Lễ hội chùa Nành được ghi danh vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, Phó Chủ tịch UBND xã Phù Đổng Nguyễn Đình Quang chia sẻ: Lễ hội chùa Nành được thực hành bởi cộng đồng dân cư làng Nành xưa. Điểm đặc trưng của lễ hội chính là chuỗi nghi lễ truyền thống được tổ chức nghiêm cẩn và giàu tính biểu tượng như lễ rước âm; lễ rước Phật, Thánh; lễ lục cúng, lễ tiến hương tiến hoa… đặc biệt là lễ nâng cây phan, dựng cây phướn, lễ nhiễu xung quanh cây phướn. Lễ hội là sự tri ân với cộng đồng về tổ tiên, những người có công dựng nước, giữ làng, mở đất và giữ gìn mạch sống tín ngưỡng.

“Lễ hội truyền thống chùa Nành đã, đang và sẽ được lớp lớp thế hệ của mảnh đất Ninh Hiệp xưa, Phù Đổng nay bảo tồn và thực hành theo nghi lễ vốn có từ ngàn đời nay. Chúng tôi xin hứa sẽ tiếp tục quản lý, hướng dẫn cộng đồng thực hành và phát huy tốt hơn nữa giá trị của di sản được công nhận; xây dựng chương trình, kế hoạch nhằm bảo vệ và phát huy giá trị của di sản văn hóa phi vật thể…” - Phó Chủ tịch UBND xã Phù Đổng Nguyễn Đình Quang bày tỏ.

Phát biểu tại hội nghị, Giám đốc Sở VH&TT Hà Nội Bạch Liên Hương đánh giá cao tình cảm, tâm huyết, vun đắp, chung tay của chính quyền và Nhân dân các địa phương trong việc chăm lo, phát huy các giá trị văn hóa phi vật thể của các loại hình lễ hội, nghề thủ công truyền thống trong kho tàng văn hóa của Thủ đô Hà Nội.

Biểu dương sự nỗ lực của từng cá nhân, tập thể và các cấp chính quyền tại các đơn vị được trao bằng di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, Giám đốc Sở VH&TT Hà Nội mong muốn các địa phương, chủ thể thực hành di sản tiếp tục lan tỏa giá trị di sản tới đông đảo Nhân dân địa phương; để mọi người đều cảm nhận được tinh thần, tri thức, ý nghĩa, giá trị của di sản. Các đơn vị lưu ý việc tổ chức đón nhận bằng di sản văn hóa phi vật thể quốc gia cần được tổ chức trang trọng, tiết kiệm, theo đúng quy định với thời gian phù hợp để đông đảo cộng đồng Nhân dân được tham gia.

“Việc ghi danh không chỉ là tín hiệu vui với di sản, mà còn mở ra cơ hội quảng bá văn hóa, du lịch cho địa phương, giúp di sản đến gần hơn với công chúng. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra những yêu cầu mới đối với nhiệm vụ quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản; bảo đảm các di sản văn hóa phi vật thể được thực hành để hướng con người, cộng đồng tới các giá trị văn hóa tốt đẹp, gìn giữ bản sắc, hướng tới sự phát triển xã hội toàn diện” - Giám đốc Sở VH&TT Hà Nội Bạch Liên Hương nhấn mạnh.