Khi trẻ bị sốt cao, khó hạ và dễ khởi phát co giật ở trẻ dưới 5 tuổi hoặc trẻ đã có tiền sử co giật do sốt. Sốt cao còn làm trẻ mệt, ăn kém, mất nước và khó đánh giá dấu hiệu nặng.
Lợi ích của hạ sốt đúng cách
- Trẻ đỡ mệt hơn, ăn uống tốt, không mất nước, nhanh hồi phục và giảm nguy cơ nhập viện.
- Dự phòng co giật do sốt; đánh giá được yếu tố khác chính xác hơn (lơ mơ, li bì, mạch nhanh hoặc thở nhanh).
- Giảm hại gan, thận khi dùng thuốc hạ sốt đúng liều, đúng cách.
- Giảm căng thẳng, rối trí cho cha mẹ
Cha mẹ nên mua sẵn các loại thuốc hạ sốt nào?
ngay khi bắt đầu chăm sóc trẻ tại nhà
1. Paracetamol: Có các tên thương mại phổ biến như Hapacol, Efferalgan. Hàm lượng phổ biến là 80mg, 125mg, 250mg, 300mg và 500mg
Mua dạng đơn chất - tức là gói/viên thuốc chỉ có Paracetamol, không kèm các dược chất khác. Liều dùng phù hợp với cân nặng của con, ví dụ: dưới 10kg mua loại 80mg, 10-15kg mua loại 125/150mg, 20-25kg mua loại 250mg/300mg
Mua sẵn cả dạng viên đạn và để sẵn vào ngăn mát tủ lạnh. Viên đạn phổ biến là 80mg, 300mg, 150mg. Nhớ là có thể cắt bớt viên đạn trước khi đặt để chuẩn liều.
Liều dùng: 12 mg/kg/lần. Khoảng cách giữa 2 lần dùng là 4-6 tiếng. Quá nửa số trẻ sốt cao khó hạ là do cho uống thiếu liều.
Nếu trẻ nôn, quấy khó uống hoặc sốt khi đang ngủ, nên đút đít viên đạn với liều phù hợp (nếu thừa, hãy ước lượng để cắt bớt viên đạn).
2. Ibuprofen: Tên thương mại phổ biến là Sotstop, Brufen, A.T. Ibuprofen. Hàm lượng hay gặp 100mg/5mL
Ibuprofen không được bác sĩ khuyên dùng ngay từ đầu, chỉ mua để dự phòng sốt cao khó hạ trong đại dịch. Vì vậy, cha mẹ không cần mua nhiều, chỉ cần mua 1 lọ hoặc vài ống để dự phòng.
Liều dùng: 10mg/kg/lần; Khoảng cách giữa 2 lần uống: 6 tiếng
Ngoài ra, cha mẹ đừng quên mua Depakine nếu đã có tiền sử co giật do sốt và được bác sĩ kê đơn Depakin uống trong những ngày sốt.
Ngoài ra, phụ huynh cần lưu ý, nếu phải dùng xen kẽ, xin nhớ rằng hai thuốc này sẽ cách riêng nhau giữa các liều, không liên quan đến nhau. Lần uống Paracetamol sẽ cách 4h với lần sau uống Paracetamol. Lần uống Ibuprofen sẽ cách 6h với lần sau uống Ibuprofen.
Xử trí khi trẻ sốt cao khó hạ
Khi trẻ sốt trên 38,5 độ C (hoặc 38 độ C với trẻ mệt quấy hoặc có tiền sử co giật do sốt), bố mẹ hãy cho uống hạ sốt Paracetamol. Bên cạnh đó, chườm ấm nách, bẹn (nếu trẻ không khó chịu khi lau nước).Chờ 30 phút đến 1h đo lại. Nếu trẻ hạ sốt tốt, cần theo dõi tiếp.
Nếu trẻ không hạ hoặc tăng cao hơn, hãy gọi bác sĩ ngay để được tư vấn kịp thời. Nếu không gọi được bác sĩ, hãy cho trẻ uống 1 liều Ibuprofen đúng liều như trên.
Theo dõi thêm 1h rồi đo lại nhiệt độ cho trẻ. Nếu trẻ hạ sốt tốt, theo dõi tiếp, chờ đến sáng gọi lại bác sĩ xin ý kiến. Nếu trẻ không hạ hoặc tăng cao hơn, gọi bác sĩ ngay và chuẩn bị cho trẻ đi bệnh viện.
Xử trí khi trẻ bị co giật…
Cần bình tĩnh đặt con xuống giường hoặc sàn phẳng, tránh ngã, va đập vào đồ vật xung quanh, không ghì giữ trẻ; không nhét tay, đũa, khăn vào miệng trẻ.
Sau khi hết cơn, chú ý cho trẻ nằm nghiêng đề phòng nôn trớ.
Nếu sờ thấy nóng hoặc hơi nóng, đút đít 1 viên đạn Efferalgan (đúng liều) ngay vì sẽ sốt tăng rất nhanh. Phải cho trẻ uống hoặc đút đít thuốc hạ sốt trước khi tới viện
Nếu cơn co giật kéo dài, trẻ tím tái hoặc ngừng thở, cần hà hơi thổi ngạt ép tim ngay và kịp thời đưa trẻ tới bệnh viện (kể cả với trẻ đã có tiền sử co giật do sốt).
