Lơ là, chủ quan.
Chợ Cày ở huyện Thạch Hà có hàng trăm hộ kinh doanh, buôn bán vàng mã, quần áo, giầy dép và các mặt hàng dễ cháy. Vậy nhưng, tại đây, rất nhiều hộp chữa cháy (đựng cuộn vòi chữa cháy, van góc và lăng phun chữa cháy), bình chữa cháy xách tay bị mắc kẹt dưới các gian hàng cố định. Không ít hộp chữa cháy do không được bảo dưỡng, vệ sinh định kỳ nên không thể đóng mở, các thiết bị bên trong liệu có vận hành được hay không thì cũng rất khó kiểm chứng.
Nếu như công tác phòng, chống cháy ở đình chợ được nhiều người cho là “án binh bất động”, thì tại dãy nhà A1 của chợ Cày (tầng 1 kinh doanh, tầng 2 và tầng 3 sinh hoạt), công tác phòng, chống cháy nổ càng bất cập hơn. Qua quan sát có hơn 10 hộ đã tự tiện cơi nới, phá vỡ thiết kế, dùng sắt thép hàn “chuồng cọp” kiên cố để tăng diện tích sử dụng, nhưng lại bịt kín lối thoát hiểm của dãy nhà liền kề.
Trao đổi với phóng viên, ông Phan Đăng Hưng- Ban Quản lý chợ Cày cho biết: Chúng tôi sẽ tiến hành kiểm tra tổng thể những hộp chữa cháy trong chợ bị mắc kẹt dưới các gian hàng hoặc không thể đóng mở để có phương án khắc phục sớm nhất. Riêng, đối với hơn 10 hộ dân ở dãy nhà A1 tự tiện hàn “chuồng cọp” bịt lối thoát hiểm, mặc dù chúng tôi đã yêu cầu tháo dỡ nhưng các hộ chưa chịu chấp hành.
Không riêng gì chợ Cày, hiện nay, tại chợ TP Hà Tĩnh, chợ Nghèn (huyện Can Lộc), chợ Bộng (huyện Vũ Quang) chợ Thạch Vĩnh (huyện Thạch Hà) và nhiều chợ trung tâm, nhìn chung công tác phòng, chống cháy, nổ còn lơ là, chủ quan, việc lắp đặt các phương tiện, thiết bị chữa cháy chỉ mang tính hình thức, đối phó, nguy cơ xảy ra hỏa hoạn luôn tiềm ẩn.
Điểm chung của các chợ là mặt hàng dễ cháy bày bán lộn xộn, lấn chiếm lối đi, hệ thống điện thắp sáng mắc chằng chịt, bừa bộn, nguy cơ mất an toàn rất lớn. Đặc biệt hơn, tại nhiều khu chợ hệ thống bình chữa cháy xuất xứ từ Trung Quốc nhưng tem kiểm định đã bong tróc, rất khó biết được còn hiệu lực nữa hay không.
Những việc cần chấn chỉnh
Hiện nay, tại 13 huyện, thị xã, thành phố ở tỉnh Hà Tĩnh đều có các chợ trung tâm và hàng chục chợ được đầu tư xây dựng theo hình thức xã hội hóa. Không thể phủ nhận các chợ đã tạo thuận lợi cho người dân trong mua bán, trao đổi hàng hóa, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội. Tuy nhiên, những bất cập trong công tác phòng, chống cháy, nổ lại đặt ra không ít việc phải làm cho các bên liên quan.
Ông Nguyễn Thăng Long - Trưởng Ban Quản lý chợ TP Hà Tĩnh cho rằng: Hệ thống thiết bị phòng, chống cháy tại chợ đã xuống cấp, nếu xảy ra hỏa hoạn rất khó xử lý kịp thời. Ông Nguyễn Thăng Long bày tỏ quan điểm: “Hàng năm, chúng tôi hợp đồng với Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH tổ chức tập huấn, nhưng việc quản lý phòng cháy lại phân cấp, giao cho Công an TP Hà Tĩnh thực hiện là chưa phù hợp, bởi còn liên quan đến nghiệp vụ, phương tiện, thiết bị chữa cháy”.
Trở lại những bất cập trong công tác phòng, chống cháy nổ tại chợ Cày, Chủ tịch UBND huyện Thạch Hà Nguyễn Văn Khoa cho biết: Huyện sẽ giao cho phòng Kinh tế-Hạ tầng phối hợp với lực lượng công an cùng các bên liên quan tiến hành kiểm tra, rà soát và có phương án xử lý, khắc phục những tồn tại, nhằm đảm bảo an toàn trong hoạt động kinh doanh.
Tại buổi làm việc với phóng viên, Thượng tá Võ Đăng Khoa- Phó Trưởng phòng Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH, Công an tỉnh Hà Tĩnh cho biết: Thời gian qua đơn vị đã phối hợp với công an các huyện, thành phố, thị xã đẩy mạnh tuyên truyền, tăng cường kiểm tra, hướng dẫn Ban Quản lý các chợ và các tiểu thương về việc chấp hành công tác phòng, chống cháy nổ, không được lơ là, chủ quan. Cùng với đó, chúng tôi cũng đã tổ chức các đợt huấn luyện, diễn tập, xây dựng phương án xử lý các tình huống khi cháy nổ xảy ra.
“Đối với bình chữa cháy thời hạn sử dụng 5 năm, tem kiểm định có thể bị bong tróc và cũng không loại trừ trường hợp mua bình chữa cháy nhưng lại chưa được kiểm định. Chúng tôi sẽ kiểm tra, nhắc nhở các địa phương, đơn vị khi mua sắm phải chọn phương tiện, thiết bị chữa cháy đã được kiểm định. Tiếp tục tuyên truyền, lập lại trật tự kỷ cương, chấn chỉnh các tiểu thương, nhất là không để hàng hóa lấn chiếm lối đi, che khuất phương tiện, thiết bị phòng, chống cháy” - Thượng tá Võ Đăng Khoa cho biết thêm.
Rõ ràng, những bất cập trong công tác phòng, chống cháy, nổ tại các chợ ở tỉnh Hà Tĩnh, trước hết do ý thức, trách nhiệm của tiểu thương, hộ kinh doanh chưa cao. Bên cạnh đó, vai trò của các cấp có thẩm quyền chưa phát huy, thậm chí, còn buông lỏng quản lý dẫn đến việc phòng, chống cháy, nổ tại các chợ chưa thực hiện đúng quy định, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn, nhất là trong thời kỳ nắng nóng cao điểm.
Thực tế cho thấy nhiều vụ cháy ở các chợ, trung tâm thương mại nguyên nhân chủ yếu do chập điện hoặc do sự bất cẩn của người dân trong công tác phòng, chống cháy, nổ, gây hậu quả nghiêm trọng. Do vậy, để kiểm soát, phòng ngừa nguy cơ cháy nổ có thể xảy ra, bên cạnh sự vào cuộc của lực lượng chuyên trách thì chính quyền các cấp, Ban Quản lý các chợ và toàn thể Nhân dân cần nêu cao ý thức, trách nhiệm, không lơ là, chủ quan trong công tác phòng, chống cháy.