Hamas “đổi giọng” giữa làn sóng chỉ trích

Ngày 3/8, người phát ngôn viên của Lữ đoàn Al-Qassam, nhánh quân sự của Hamas, tuyên bố nhóm này sẵn sàng phối hợp với Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế (ICRC) để cung cấp thực phẩm và thuốc men cho các con tin đang bị giam giữ, miễn là Israel đáp ứng hai điều kiện then chốt: dừng mọi chiến dịch không kích trong thời gian viện trợ và thiết lập hành lang nhân đạo thường xuyên, lâu dài.

“Chúng tôi không phản đối bất kỳ đề xuất nào của Hội Chữ thập đỏ về việc hỗ trợ các con tin. Tuy nhiên, điều đó chỉ có thể diễn ra khi các đợt không kích chấm dứt và hàng viện trợ được chuyển đến tất cả người dân Gaza”, người phát ngôn Abu Ubaida phát biểu qua kênh Telegram chính thức của Hamas.

Động thái này diễn ra sau khi Hamas vấp phải làn sóng chỉ trích gay gắt từ quốc tế, đặc biệt là sau khi công bố đoạn video ghi lại hình ảnh một con tin Israel Evyatar David, trong tình trạng kiệt quệ, gầy gò và tinh thần sa sút. Đoạn video gây sốc đã khiến dư luận phương Tây, trong đó có Mỹ, Pháp và Đức, yêu cầu hành động khẩn cấp nhằm bảo đảm nhân đạo cho các con tin và người dân Gaza.

Trong tuyên bố mới nhất, lực lượng Hamas khẳng định, các con tin không bị đối xử phân biệt, mà “ăn những gì các chiến binh và người dân Gaza đang dùng. Người phát ngôn Abu Ubaida cũng chỉ trích các đợt không kích của Israel và yêu cầu mở hành lang nhân đạo một cách lâu dài, đồng thời nhấn mạnh rằng điều kiện để chuyển hàng cứu trợ cho các con tin là “Israel phải ngừng các đợt tấn công trong suốt quá trình phân phát”.

Tuyên bố này đánh dấu một thay đổi đáng chú ý trong lập trường của Hamas sau nhiều tháng bác bỏ mọi tiếp cận nhân đạo đối với con tin.

Về phía Israel, chính phủ Thủ tướng Benjamin Netanyahu vẫn giữ lập trường cứng rắn, đồng thời tuyên bố đang đẩy mạnh vận động tại Liên hợp quốc nhằm gia tăng sức ép với Hamas. Một phiên họp đặc biệt của Hội đồng Bảo an dự kiến diễn ra vào thứ Ba nhằm thảo luận về tình trạng các con tin và cuộc khủng hoảng nhân đạo tại Dải Gaza.

Hiện còn khoảng 50 con tin người Israel và nước ngoài được cho là đang bị giữ ở Gaza. Trong số này, chỉ khoảng 20 người được tin là còn sống. Gia đình các con tin liên tục kêu gọi chính phủ và cộng đồng quốc tế gây sức ép mạnh hơn để chấm dứt cuộc khủng hoảng kéo dài suốt gần 10 tháng qua kể từ vụ tấn công ngày 7/10/2023.

Trong một tuyên bố đưa ra ngày 3/8, Diễn đàn Các gia đình con tin – tổ chức đại diện cho thân nhân những người bị bắt, chỉ trích Hamas cố tình giam giữ con tin trong điều kiện vô nhân đạo và yêu cầu thả người vô điều kiện. “Mỗi con tin thiệt mạng là một tội ác mà Hamas phải hoàn toàn chịu trách nhiệm”, thông cáo nhấn mạnh.

Tình trạng thiếu thốn trầm trọng lương thực tại Gaza tiếp tục leo thang. Theo Bộ Y tế Gaza, ít nhất 175 người, trong đó có 93 trẻ em, đã thiệt mạng vì suy dinh dưỡng và thiếu thuốc men kể từ khi Israel siết chặt viện trợ vào tháng 3.

Trong khi đó, các tổ chức nhân đạo cảnh báo tình trạng cận kề nạn đói tại Gaza nếu không có giải pháp nhân đạo bền vững và tiếp cận không bị cản trở từ cả Israel và Hamas.

Sau nhiều tuần gián đoạn, ngày 3/8, cơ quan điều phối nhân đạo của quân đội Israel (COGAT) xác nhận 4 xe tải chở nhiên liệu đã được cho phép vào Gaza nhằm phục vụ các dịch vụ thiết yếu như bệnh viện và lò bánh mì. Truyền thông Ai Cập cũng đưa tin có thêm 2 xe chở tổng cộng 107 tấn dầu diesel chuẩn bị được chuyển sang Gaza.

Tuy nhiên, nguồn viện trợ vẫn chưa đủ đáp ứng nhu cầu thực tế của 2,3 triệu người dân Gaza. Hệ thống bệnh viện đang bị đẩy đến giới hạn khi thiếu trầm trọng thuốc men, điện và nhiên liệu, buộc nhiều cơ sở y tế chỉ tập trung cứu chữa những ca nguy kịch nhất.

Hiện chưa rõ liệu đề xuất của Hamas có thể mở ra một bước đột phá nhân đạo nào hay không, nhưng rõ ràng dư luận quốc tế đang đòi hỏi các bên liên quan phải hành động nhanh chóng trước khi thảm họa nhân đạo tại Gaza vượt ngoài tầm kiểm soát.