Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030 đã xác định rõ đến năm 2025 hoàn thành đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông. Hiện nay, Bộ GTVT đang khẩn trương thực hiện 654km thuộc giai đoạn 2017 - 2020 (giai đoạn 1). Tuy nhiên, trong quá trình triển khai còn nhiều khó khăn, vướng mắc, dự kiến đến năm 2024 mới có thể hoàn thành toàn bộ 11 dự án thành phần.
Vì vậy, để hoàn thiện phương án trình Quốc hội Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025, cần có đánh giá các bài học kinh nghiệm của giai đoạn 1, nguyên nhân khách quan, chủ quan (trong đó chủ quan là chủ yếu), từ đó có giải pháp khắc phục hiệu quả trong giai đoạn tới.
Tại Kết luận số 18-KL/TW ngày 8/10/2021 của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị đã kết luận đây là dự án đặc biệt quan trọng của đất nước, cần phải tập trung nguồn lực đầu tư để sớm hoàn thành; bảo đảm tiến độ, chất lượng, hiệu quả, công khai, minh bạch, đúng quy định pháp luật. Các dự án thành phần, quy mô đầu tư, phương thức đầu tư, tiêu chuẩn kỹ thuật… phải được nghiên cứu, tính toán kỹ lưỡng về sự cần thiết, tính cấp bách, bảo đảm hiệu quả cả về kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh và môi trường; ưu tiên huy động nhà đầu tư và nguồn lực trong nước... Đồng thời, quán triệt chủ trương chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong việc sử dụng nguồn lực có trọng tâm, trọng điểm, lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư. Do đó, cần có phương án để thu hút nguồn lực xã hội vào đầu tư đường cao tốc.
Phó Thủ tướng giao Bộ GTVT nghiên cứu kỹ lưỡng, đề xuất một phương án lựa chọn hình thức đầu tư các dự án thành phần trên cơ sở tính toán bảo đảm tính khả thi cao, trình Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, Hội đồng thẩm định Nhà nước được Thủ tướng Chính phủ thành lập theo Quyết định số 1381/QĐ-TTg ngày 4/8/2021 (Bộ KH&ĐT là cơ quan thường trực của Hội đồng) có ý kiến thẩm định bổ sung trước ngày 10/11/2021 để kịp trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, ủy quyền Bộ trưởng Bộ GTVT trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước ngày 15/11/2021.
