Hội nghị Tòa án nhân dân các tỉnh biên giới Việt Nam - Trung Quốc lần thứ 2

Đoàn đại biểu cấp cao Tòa án nhân dân tối cao Việt Nam do đồng chí Nguyễn Văn Quảng, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, dẫn đầu cùng với Đoàn đại biểu cấp cao Tòa án nhân dân tối cao Trung Quốc do đồng chí Trương Quân, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Đại Thẩm phán thứ nhất, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa, dẫn đầu, đã tham dự hội nghị.

Tại hội nghị, đại biểu Toà án nhân dân tối cao hai nước và Toà án nhân dân các tỉnh giáp biên giới Việt Nam - Trung Quốc đã nghe báo cáo đánh giá tình hình hợp tác giữa Toà án nhân dân các tỉnh đường biên trên cơ sở kết quả Hội nghị lần thứ nhất. Đồng thời thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm trong xét xử các vụ án gắn với mục tiêu phòng ngừa và đấu tranh với tội phạm buôn lậu và mua bán người qua biên giới; cơ chế giải quyết tranh chấp tại Tòa án và ngoài Tòa án; nghiên cứu việc thiết lập cơ chế hợp tác thu thập chứng cứ các vụ án dân sự và thương mại giữa Việt Nam - Trung Quốc.

Phát biểu khai mạc, đồng chí Nguyễn Văn Quảng, Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chánh án Toà án nhân dân tối cao Việt Nam, chia sẻ: “Chúng tôi vui mừng nhận thấy, các hoạt động hợp tác của Toà án nhân dân hai nước không ngừng phát triển ở cấp trung ương và địa phương. Ở cấp Tòa án tối cao, Tòa án nhân dân tối cao hai nước đã thống nhất về các định hướng hợp tác, phối hợp chặt chẽ trong nhiều lĩnh vực nhằm thực thi công lý.”

Trước đó, Tòa án nhân dân tối cao hai nước đã ký Bản ghi nhớ hợp tác vào các năm 2011 và 2018, phối hợp tổ chức Hội nghị Tòa án nhân dân các tỉnh biên giới lần thứ nhất vào năm 2023. Tòa án hai nước đã tăng cường trao đổi đoàn, chia sẻ kinh nghiệm xét xử, cùng tham gia nhiều diễn đàn tư pháp và pháp luật của khu vực và trên thế giới. Trong những năm qua, với vai trò là cơ quan trung ương, Tòa án nhân dân tối cao hai nước đã hướng dẫn, chỉ đạo và tạo điều kiện thuận lợi để Tòa án cấp tỉnh của hai nước thực hiện các hoạt động hợp tác đạt kết quả cao.

Đồng chí Trương Quân, Uỷ viên Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Đại Thẩm phán thứ nhất, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa gửi lời chào tới các đại biểu và đánh giá cao quan hệ láng giềng hữu nghị lâu đời giữa hai nước. Ông cho rằng hợp tác tư pháp Việt – Trung đã duy trì ổn định, hiệu quả trong nhiều năm với các hoạt động trao đổi đoàn, chia sẻ kinh nghiệm và hội thảo chuyên môn ngày càng sâu rộng. Chánh án Trương Quân nhấn mạnh Hội nghị lần thứ nhất năm 2023 đã trở thành hình mẫu hợp tác tư pháp giữa các quốc gia đang phát triển.

Trong khuôn khổ Hội nghị, các đại biểu đã cùng nhau thảo luận 4 chủ đề: đánh giá tình hình hợp tác giữa Toà án nhân dân các tỉnh đường biên trên cơ sở kết quả Hội nghị lần thứ nhất; kinh nghiệm xét xử các vụ án buôn lậu, mua bán người qua biên giới gắn với mục tiêu phòng ngừa và đấu tranh loại tội phạm này; chia sẻ kinh nghiệm về cơ chế giải quyết tranh chấp tại Tòa án và ngoài Tòa án; nghiên cứu việc thiết lập cơ chế hợp tác thu thập chứng cứ các vụ án dân sự và thương mại giữa Việt Nam - Trung Quốc.

Hội nghị thống nhất việc tăng cường hợp tác trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, xử lý tranh chấp dân sự, thương mại xuyên biên giới; đẩy mạnh phối hợp trong thu thập chứng cứ, tống đạt văn bản tố tụng theo pháp luật mỗi nước và các điều ước quốc tế cùng tham gia; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng thẩm phán và cán bộ Tòa án hai bên; và phối hợp tuyên truyền pháp luật cho người dân vùng biên.

Ông Nguyễn Xuân Thiện, Chánh án Toà án nhân dân tỉnh Quảng Ninh cho biết, trong năm 2025, Toà án nhân dân hai cấp tỉnh Quảng Ninh đã thụ lý, giải quyết 22 vụ việc dân sự, kinh doanh thương mại, hôn nhân và gia đình liên quan đến tổ chức, công dân Trung Quốc, phải tiến hành ủy thác tư pháp đối với 822 đương sự là người Trung Quốc cư trú ở tỉnh Quảng Tây và một số tỉnh Giang Tây, Quảng Đông, Chiết Giang, Nam Ninh...; thụ lý 7 vụ/9 bị cáo và 1 người bị hại là người Trung Quốc, đã giải quyết 6 vụ/8 bị cáo; về các tội: Vận chuyển trái phép tiền tệ, hàng hoá qua biên giới; Xuất nhập cảnh trái phép; Tàng trữ, lưu hành tiền giả; Cướp tài sản và Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Sau khi nghe báo cáo và thảo luận, Hội nghị đã thống nhất tiếp tục tăng cường hợp tác đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ thẩm phán, cán bộ Tòa án các tỉnh biên giới hai nước về chuyên môn nghiệp vụ và kỹ năng giải quyết các vụ án có yếu tố nước ngoài; phối hợp làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật mỗi nước cho người dân, nâng cao nhận thức và phát huy tốt vai trò người dân trong công tác phát hiện, đấu tranh phòng, chống tội phạm khu vực biên giới, góp phần giữ vững an ninh trật tự và ổn định khu vực biên giới hai nước.

Hai bên cũng đi đến thống nhất Toà án nhân dân tối cao Trung Quốc sẽ chủ trì tổ chức Hội nghị Toà án nhân dân các tỉnh biên giới Việt Nam - Trung Quốc lần thứ 3 vào năm 2027 tại Trung Quốc.

Phát biểu bế mạc Hội nghị, ông Nguyễn Văn Quảng - Chánh án Toà án nhân dân Việt Nam đánh giá cao các ý kiến tham luận của các đồng chí đại biểu, được chuẩn bị công phu, tập trung vào việc chia sẻ kinh nghiệm và những khó khăn, vướng mắc trong việc xét xử các vụ án buôn lậu, mua bán người qua biên giới; giải quyết tranh chấp tại Tòa án và ngoài Tòa án; nghiên cứu thiết lập cơ chế hỗ trợ thu thập chứng cứ trong quá trình giải quyết các tranh chấp dân sự và thương mại.

Hội nghị đã ra Thông cáo chung, trong đó nhấn mạnh tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực nêu trên. Bên cạnh đó, Thông cáo chung nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ Thẩm phán, cán bộ Tòa án các tỉnh biên giới hai nước về chuyên môn nghiệp vụ và kỹ năng giải quyết các vụ án, vụ việc có yếu tố nước ngoài.

Chánh án Nguyễn Văn Quảng khẳng định, Tòa án nhân dân tối cao Việt Nam sẽ nghiêm túc triển khai các nội dung đã thống nhất trong Thông cáo chung và Bản ghi nhớ hợp tác năm 2018; đồng thời tạo điều kiện để Tòa án các tỉnh biên giới tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Tòa án cùng cấp của Trung Quốc.