Theo đó, dự án “Hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo” với mục tiêu hỗ trợ nhà ở cho khoảng 100.000 hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo có nhà ở an toàn, ổn định, khả năng chịu tác động của thiên tai, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và giảm nghèo bền vững.
Hiện nay, trên cả nước có 2 chương trình mục tiêu quốc gia có nội dung hỗ trợ nhà ở để xóa nhà tạm, nhà dột nát. Cụ thể, gồm: Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030; trong đó, giai đoạn I từ năm 2021 đến năm 2025 theo Quyết định số 1719/2021/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt do Ủy ban Dân tộc là đơn vị chủ trì thực hiện;
Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 theo Quyết định số 90/2022/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt) sẽ do Bộ Xây dựng chủ trì thực hiện.
Để thực hiện mục tiêu này, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 46/2022/TT-BTC hướng dẫn quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí sự nghiệp từ nguồn ngân sách T.Ư thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025.
Quy định rõ về hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo. Căn cứ điều kiện phát triển kinh tế - xã hội, khả năng cân đối ngân sách địa phương, HĐND cấp tỉnh quyết định mức hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo từ nguồn ngân sách Nhà nước.
Ngân sách T.Ư hỗ trợ địa phương tối đa bằng 40 triệu đồng/hộ gia đình đối với xây mới nhà ở và 20 triệu đồng/hộ gia đình đối với sửa chữa nhà ở theo quy định Quyết định số 02/2022/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Điều kiện hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng.
Cùng với đó, Bộ Xây dựng đã ban hành Thông tư số 01/2022/TT-BXD hướng dẫn thực hiện hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025.
Trong đó, yêu cầu các địa phương rà soát, điều chỉnh, lập mới (trong trường hợp quy hoạch đã hết thời hạn) và thực hiện quy hoạch chung xây dựng xã gắn với quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa theo quy định pháp luật về quy hoạch, phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Trong số này bao gồm quy hoạch khu vực hỗ trợ phát triển kinh tế nông thôn.
Đồng thời, yêu cầu các địa phương từng bước lập quy hoạch chi tiết xây dựng (sau quy hoạch chung xây dựng xã) nhằm quản lý hoạt động đầu tư xây dựng, quản lý không gian, kiến trúc cảnh quan ở khu vực nông thôn; tập trung quy hoạch lại khu cụm dân cư - thôn, bản tại các xã biên giới.
Được biết, cơ chế thanh toán quy định trong chương trình hỗ trợ, gồm: Đối với hộ gia đình thực hiện xây dựng mới nhà ở, hỗ trợ lần đầu 70% mức hỗ trợ xây mới nhà ở sau khi hoàn thành phần móng; 30% còn lại sau khi hộ gia đình hoàn thành công trình xây mới nhà ở.
Đối với hộ gia đình thực hiện sửa chữa nhà ở, hỗ trợ lần đầu 70% mức hỗ trợ sửa chữa nhà ở sau khi hộ gia đình đã hoàn thành từ 30% khối lượng công việc; 30% còn lại giải ngân sau khi hộ gia đình hoàn thành công trình sửa chữa nhà ở.
