Khai mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN 37

Giữ gìn ASEAN hòa bình, ổn định, đoàn kết và thống nhất

Phát biểu chào mừng tại Lễ khai mạc, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh trong năm 2020, các nước ASEAN đều đã thể hiện bản lĩnh và quyết tâm, nỗ lực vượt qua nhiều khó khăn, thách thức.

Từ cam kết chính trị ở cấp cao nhất đến các biện pháp triển khai đồng bộ, nhịp nhàng của cả bộ máy cũng như giữa các quốc gia thành viên, chúng ta đã chứng kiến tinh thần gắn kết và chủ động thích ứng của ASEAN được thể hiện mạnh mẽ trong phòng ngừa, kiểm soát Covid-19 cũng như khắc phục hậu quả dịch bệnh, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, đẩy mạnh phục hồi kinh tế. Niềm tin của người dân đối với khả năng ứng phó dịch bệnh của các chính phủ trong khu vực đều ở mức cao.

Trong khi một số thể chế đa phương đang gặp nhiều thách thức, ASEAN đã thành công trong việc duy trì ổn định các hoạt động giữ vững vai trò, vị thế của mình trong năm qua.

Các đối tác tiếp tục coi trọng và ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN. Xu hướng đối thoại, hợp tác và liên kết có cơ sở ngày càng vững chắc trong bối cảnh khu vực và thế giới ngày nay.

Ảnh: TTXVN

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nêu rõ Việt Nam luôn chủ trương giữ vững độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ đối ngoại; là bạn, là đối tác tin cậy và thành viên tích cực, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, phấn đấu vì hòa bình, hợp tác và phát triển.

Tinh thần đó đã đưa Việt Nam trưởng thành và lớn mạnh trong suốt 75 năm qua và sẽ tiếp tục là kim chỉ nam cho chính sách đối ngoại của Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh thế giới đang biến chuyển phức tạp và khó lường hiện nay.

Quá trình gia nhập và đồng hành cùng ASEAN trong suốt 25 năm qua chính là tiền đề để Việt Nam triển khai hiệu quả chính sách đối ngoại, hội nhập quốc tế của mình. ASEAN đã trở thành ngôi nhà chung, Cộng đồng ASEAN là cơ sở quan trọng trong việc duy trì bản sắc của Đông Nam Á.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng bày tỏ với vai trò là Chủ tịch ASEAN năm 2020, trên tinh thần “gắn kết và chủ động thích ứng,” Việt Nam trân trọng sự đoàn kết, ủng hộ, hỗ trợ quý báu từ các quốc gia thành viên, các Đối tác và bạn bè quốc tế của ASEAN để Cộng đồng ASEAN vững vàng vượt qua thách thức, giữ vững đà liên kết, xây dựng cộng đồng và củng cố vai trò trung tâm của ASEAN, xây dựng khu vực Đông Nam Á hòa bình, hữu nghị, hợp tác, trung lập và ổn định.

Chỉ có thông qua hợp tác, tin cậy và chung sức, đồng lòng, ASEAN và thế giới mới có thể cùng nhau vượt qua mọi khó khăn, thách thức, khôi phục tăng trưởng kinh tế, duy trì hòa bình, ổn định và phát triển bền vững.

Chuyên gia phân tích thời điểm "vàng" của Hội nghị

Nhìn lại những gì diễn ra từ đầu năm tới nay, có thể nói 2020 là năm biến động rất mạnh. Năm 2020 đã bị gián đoạn nghiêm trọng bởi đại dịch Covid-19 trên toàn cầu. Đây là thách thức đối với Việt Nam khi quốc gia Chủ tịch ASEAN phải đối mặt với làn sóng lây nhiễm thứ hai của dịch Covid-19.

Giữa bối cảnh đó, TS Nicholas Chapman, chuyên gia nghiên cứu an ninh quốc tế và chính trị của các nước châu Á - Thái Bình Dương khẳng định, sự kiện Hội nghị Cấp cao ASEAN 37 giúp củng cố vai trò trung tâm của ASEAN trong các cuộc thảo luận khu vực và tái khẳng định các cam kết cốt lõi của khối như tìm kiếm tăng trưởng kinh tế và duy trì luật pháp quốc tế.

Chia sẻ thêm, ông Nicholas gợi lại thời điểm một năm trước, vai trò của Hội nghị từng bị nghi ngờ khi Ấn Độ vừa thông báo rút khỏi các cuộc đàm phán RCEP, và vắng mặt tổng thống Mỹ Donald Trump. Nhưng hiện nay, trong bối cảnh đại dịch Covid-19 và chiến tranh thương mại chưa ngã ngũ cùng kết quả cuộc bầu cử Mỹ vừa qua đã tạo thêm động lực cho sự kiện năm nay.

“Covid-19 đã bộc lộ những điểm yếu trong chuỗi cung ứng toàn cầu, khiến các quốc gia phải tìm cách đa dạng hóa nguồn cung. Điều này cần được thực hiện một cách đa phương và liên quan đến sự gắn kết sâu rộng giữa các khu vực và khối thương mại. ASEAN từ lâu đã chuyên về lĩnh vực này. Hội nghị ASEAN 37 sẽ tái khẳng định cam kết này”, TS Nicholas Chapman chia sẻ với báo Kinh tế & Đô thị.

Hội nghị thượng đỉnh cũng diễn ra trong bối cảnh Nhật Bản và Mỹ - hai quốc gia lớn trong khu vực có sự thay đổi trong chính quyền. Nhật Bản, dưới thời Thủ tướng Yoshihide Suga, sẽ tiếp tục con đường gắn kết chủ động với khu vực. Ông Suga sẽ tiếp tục các chính sách của người tiền nhiệm và thậm chí có thể có đường lối cứng rắn hơn đối với Trung Quốc.

Mặt khác, ông Joe Biden vốn theo chủ nghĩa đa phương hơn ông Donald Trump và đã tìm cách trấn an các đồng minh của Mỹ rằng họ sẽ tham gia nhiều hơn vào khu vực. Mặc dù lập trường cứng rắn của Trump đối với Trung Quốc tương đối thành công, Biden có thể sẽ cung cấp một cành ô liu cho Trung Quốc khi nước này tìm cách giảm căng thẳng. Điều này sẽ có lợi cho các nước ASEAN. Nó sẽ cho phép ASEAN khẳng định lại các nguyên tắc cơ bản của mình và giúp ASEAN tiến tới một nỗ lực phối hợp hơn để đối phó với đại dịch Covid-19.