Triển lãm được tổ chức nhân dịp kỷ niệm 60 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Lào (5/9/1962 – 5/9/2022), 45 năm Ngày ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam - Lào (18/7/1977 – 18/7/2022).
Tham dự triển lãm, về phía Lào có Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Phó Chủ tịch nước Bounthong Chitmany; Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban T.Ư Mặt trận Lào xây dựng đất nước Sinlavong Khutphaythoun; Bí thư T.Ư Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Sounthon Xayachak.
Về phía Việt Nam có Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh; các Bí thư T.Ư Đảng: Trưởng ban Tuyên giáo T.Ư Nguyễn Trọng Nghĩa, Chánh Văn phòng T.Ư Đảng Lê Minh Hưng.
Nội dung chính của Triển lãm được bố cục thành ba phần. Phần 1 là "Một số nét về lịch sử quan hệ Việt Nam-Lào, Lào-Việt Nam" giới thiệu quan hệ gắn bó được hình thành từ trong lịch sử dựng nước và giữ nước của hai quốc gia. Hai nước luôn giữ mối quan hệ bang giao hòa hiếu, gắn bó mật thiết với nhau trong nhiều giai đoạn lịch sử. Quan hệ đó được nâng lên tầm cao mới từ khi Đảng Cộng sản Đông Dương - tiền thân của Đảng Cộng sản Việt Nam - được thành lập. Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương, cách mạng hai nước đã giành thắng lợi.
Sự ra đời của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Chính phủ Lào năm 1945 là cơ sở quan trọng đưa tình đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau giữa Nhân dân hai nước Việt Nam và Lào lên tầm liên minh chiến đấu, cùng chung sức chống kẻ thù chung, góp phần đưa sự nghiệp kháng chiến chống thực dân Pháp của hai nước đi đến thắng lợi vẻ vang, tiếp tục cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ.
Phần 2 là "Thiết lập quan hệ ngoại giao và thắt chặt liên minh chiến đấu Việt Nam-Lào, Lào-Việt Nam (1962-1977)". Ngày 5/9/1962, Việt Nam và Lào chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao, mở ra một giai đoạn mới trong lịch sử quan hệ hai nước.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng Lao động Việt Nam và Đảng Nhân dân Lào (sau là Đảng Nhân dân Cách mạng Lào), liên minh chiến đấu của quân và dân hai nước ngày càng được thắt chặt, góp phần to lớn giúp Nhân dân, các lực lượng vũ trang hai nước đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác, mà đỉnh cao là Đại thắng ngày 30/4/1975 ở Việt Nam và Chiến thắng ngày 2/12/1975 ở Lào.
Ngày 18/7/1977, Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác giữa Việt Nam và Lào được ký kết, đặt nền tảng pháp lý vững chắc, đánh dấu bước phát triển mới trong quan hệ hai nước, chuyển từ quan hệ đoàn kết trong chiến đấu chống kẻ thù chung sang quan hệ hữu nghị, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân Cách mạng Lào.
Phần 3 là "Đẩy mạnh mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện Việt Nam-Lào, Lào-Việt Nam trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước (1977-2022)".
Với nhiệm vụ khôi phục, phát triển kinh tế-xã hội, tăng cường ổn định chính trị và củng cố quốc phòng-an ninh, quan hệ hai nước được thúc đẩy và mở rộng trên tất cả các lĩnh vực, đáp ứng yêu cầu của cách mạng hai nước trong giai đoạn mới, phù hợp với lợi ích căn bản của hai dân tộc và tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Kaysone Phomvihane và Chủ tịch Suphanuvong về tình đoàn kết Việt Nam-Lào, Lào-Việt Nam.
Năm 1986, hai Đảng, hai Nhà nước và Nhân dân hai nước cùng tiến hành công cuộc đổi mới đất nước. Quan hệ Việt Nam-Lào, Lào-Việt Nam từ đây được tăng cường đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện cả về chiều rộng lẫn chiều sâu, đạt nhiều thành tựu quan trọng, có ý nghĩa lịch sử.
Qua 35 năm đổi mới, những thành tựu từ hợp tác toàn diện về chính trị, đối ngoại, an ninh, quốc phòng đến hợp tác kinh tế, văn hóa, giáo dục, khoa học công nghệ... đã góp phần thúc đẩy mạnh mẽ công cuộc xây dựng, phát triển, hội nhập khu vực và quốc tế ở mỗi nước.
Phần kết của triển lãm là hình ảnh Tòa nhà Quốc hội Lào - quà tặng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam tặng Đảng, Nhà nước và Nhân dân Lào, những hình ảnh các chuyến đi thăm hữu nghị của lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước Việt Nam trên đất Lào và của lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước Lào trên đất Việt Nam trong năm 2021-2022, mở ra một chặng đường mới cho sự phát triển của mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt giữa hai Đảng, hai Nhà nước và Nhân dân hai nước.
Triển diễn ra tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Việt Nam (số 25 Tông Đản, Hoàn Kiếm) từ nay đến ngày 18/10.
