Tối 21/6, Lễ trao Giải báo chí Quốc gia lần thứ XVI - năm 2021 được tổ chức tại Cung văn hóa Lao động Hữu nghị Việt Xô.
Tham dự buổi Lễ có Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; Trưởng ban Tuyên giáo T.Ư Nguyễn Trọng Nghĩa; lãnh đạo các cơ quan báo chí, các nhà báo tiêu biểu.
Nhiều tác phẩn chân thực, có tính lan tỏa cao
Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh cho biết: Qua 16 năm tổ chức, đến nay, Giải tiếp tục nhận được sự tham gia chủ động, tích cực, hào hứng của 18 Liên Chi hội và 35 Chi hội trực thuộc. Đây cũng là năm thứ 5 liên tiếp Giải có sự góp mặt của đầy đủ 63 Hội Nhà báo tỉnh, TP. Điều này cho thấy các cấp Hội và hội viên trong cả nước đã ngày càng thật sự quan tâm đến Giải báo chí Quốc gia.
Mặc dù đại dịch Covid-19 tác động không nhỏ đến quá trình tác nghiệp báo chí, nhưng số lượng tác phẩm gửi về dự Giải là 1.911 tác phẩm, ở mức cao thứ hai trong các mùa Giải báo chí Quốc gia. Trong đó, có 1.761 tác phẩm đủ điều kiện dự vòng Sơ khảo. Trong số 152 tác phẩm vào Chung khảo, Hội đồng đã thảo luận, thẩm định và bỏ phiếu lựa chọn được 10 Giải A, 22 giải B, 48 giải C, 35 giải Khuyến khích để trao Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XVI - năm 2021.
Các tác phẩm tham dự Giải phản ánh kịp thời, đậm nét các sự kiện chính trị lớn của đất nước trong năm 2021. Trong đó, phản ánh rõ nét những nỗ lực của Đảng, Nhà nước, người dân và doanh nghiệp nhằm tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, khơi thông mọi nguồn lực đầu tư, hướng tới mục tiêu duy trì tăng trưởng và phục hồi kinh tế. Công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng; công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực; Công cuộc chuyển đổi số trong các lĩnh vực. Công tác an sinh xã hội, công tác giảm nghèo bền vững. Đặc biệt, mảng đề tài liên quan đến đại dịch Covid-19 chiếm tỉ lệ cao ở tất cả các loại hình báo chí. Nhiều tác phẩm chân thực, xúc động, lay động lòng người, thể hiện sự dấn thân của phóng viên, có tính lan tỏa cao trong xã hội.
Báo chí góp phần củng cố tinh thần đại đoàn kết, sự chung sức, đồng lòng vượt đại dịch
Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Phạm Minh Chính nói: “Chúng ta có mặt trong buổi lễ hôm nay với cảm xúc đặc biệt khi nước ta đã kiểm soát được dịch Covid-19 và cuộc sống đã dần trở lại bình thường, chứ không phải băn khoăn lo lắng nhiều như cách đây một năm”.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh – người Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới, người đặt nền móng cho nền báo chí cách mạng Việt Nam đã từng căn dặn: Báo chí cách mạng là một mặt trận chiến đấu của cách mạng. Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ.
97 năm dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự dìu dắt của Bác Hồ, sự ủng hộ của Nhân dân, báo chí cách mạng đã không ngừng lớn mạnh, có nhiều đóng góp cho sự nghiệp đấu tranh, giành độc lập dân tộc, công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hiện nay, chúng ta có hơn 800 cơ quan báo chí và trên 22.000 hội viên Hội Nhà báo. Giải thưởng lần này đã thu hút hàng ngàn tác phẩm với nhiều thể loại đã thể hiện ý thức trách nhiệm cao của báo chí với đất nước, thật sự là cầu nối thông tin quan trọng giữa Đảng, Nhà nước và Nhân dân.
Thủ tướng chúc mừng 115 tác giả, nhóm tác giả được trao giải. Đây không chỉ là niềm vinh dự lớn trong cuộc đời của mỗi người làm báo mà còn của cả cơ quan, đơn vị, địa phương. Giải thưởng để tri ân, cám ơn những người làm báo đã góp phần quan trọng vào những kết quả tích cực, thành công của đất nước trong năm 2021 – một năm trải qua những khó khăn chưa từng có do dịch Covid-19.
Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận, báo chí đã phát huy sức mạnh to lớn, tạo niềm tin, góp phần củng cố tinh thần đại đoàn kết, sự chung sức, đồng lòng ủng hộ của người dân, doanh nghiệp đối với các chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước về chiến lược vaccine, chương trình phòng chống dịch Covid-19, để Việt Nam trở thành một trong ít nước dẫn đầu về tỷ lệ tiêm chủng vaccine cao nhất thế giới. Báo chí đã lan tỏa lòng nhân ái, nỗ lực thực hiện an sinh xã hội, nghĩa cử của các tổ chức cá nhân, DN trong phòng chống dịch Covid-19. Chia sẻ những khó khăn, động viên, khích lệ các lực lượng tuyến đầu, nhất là bác sĩ, cán bộ, nhân viên y tế, quân đội, công an, những cá nhân tự nguyện lên tuyến đầu chống dịch.
Mặc dù phải đối mặt với nhiều thách thức của hậu đại dịch Covid-19, Việt Nam vẫn giữ ổn định được kinh tế vĩ mô, lạm phát trong tầm kiểm soát, các cân đối lớn được đảm bảo, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được ổn định, tạo niềm tin thu hút các nhà đầu tư nước ngoài. Việt Nam cũng là nước được thế giới đánh giá trên đà phục hồi vững chắc, dự báo có đà tốc độ tăng trưởng cao trong năm 2023… Theo Thủ tướng, đạt được những kết quả trên có sự đóng góp quan trọng của các cơ quan báo chí và những người làm báo nước nhà.
“Tôi hiểu rằng nghề báo là một trong những nghề vinh quang nhưng vất vả. Một nghề có thể đúng với câu hát: “Ai cũng chọn việc nhẹ nhàng, gian khổ biết dành phần ai?” - Thủ tướng nói. Đồng thời cho rằng, để có những bài báo hay, chân thực, sinh động, kịp thời của đời sống xã hội, nhất là các phóng sự điều tra, nhiều phóng viên phải đối mặt với hiểm nguy, bị đe dọa khi đi vào giữa tâm dịch, tâm bão thiên tai, địch họa… và đã có người không bao giờ quay trở về.
“Đối với các nhà báo, phóng viên nữ còn vất vả hơn vì nhiều lúc phải làm việc ngoài giờ, thực hiện chuyến đi công tác dài ngày, trong khi vẫn phải lo toan công việc gia đình, phận sự của người phụ nữ” - Thủ tướng chia sẻ.
Giải thưởng hôm nay để tôn vinh những đóng góp chất lượng, hiệu quả, bền bỉ của người làm báo đã tích cực đưa chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước vào cuộc sống, nhất là việc tuyên truyền thúc đẩy thể chế hóa, cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII và Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp.
Nhiều tác phẩm năm nay đã góp phần chuyển tải những chính sách lớn về tái cấu trúc nền kinh tế, phát triển cơ sở hạ tầng giao thông, chuyển đổi số, chống biến đổi khí hậu, phát triển xanh… Đặc biệt, nhiều tác phẩm đã tích cực tham gia vào công cuộc phòng chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí của Đảng và Nhà nước, phát hiện và phản ánh những sai phạm trong sử dụng đất đai, ngân sách Nhà nước, đầu tư công… Đồng thời, quảng bá những mô hình kinh doanh, sáng tạo, hiệu quả, tôn vinh, lan tỏa những hình ảnh nghĩa cử cao đẹp, những tấm gương nhân ái trong phòng chống dịch và trong khôi phục, phát triển kinh tế - xã hội.
Báo chí là vũ khí tư tưởng sắc bén bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, lợi ích của quốc gia, dân tộc
Trước yêu cầu, nhiệm vụ phát triển đất nước, Thủ tướng đặt nhiều kỳ vọng vào các cơ quan báo chí, người làm báo sẽ chủ động, tích cực, trách nhiệm, xung kích, nâng cao nhận thức, truyền cảm hứng, tạo động lực, quyết tâm và sự đồng thuận trong xã hội.
Thủ tướng Phạm Minh Chính gợi mở, cần quán triệt mục tiêu xây dựng nền báo chí truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII. Báo chí thể hiện tính cách mạng trong những vấn đề lớn của đất nước, là vũ khí tư tưởng sắc bén bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, lợi ích của quốc gia, dân tộc. Khơi dậy khát vọng phát triển, những giá trị cốt lõi của đất nước và Nhân dân. Cổ vũ mạnh mẽ tinh thần tự lực, tự cường, đổi mới sáng tạo, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, gắn với tích cực, chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả.
Thủ tướng yêu cầu báo chí tiếp tục đẩy mạnh cung cấp thông tin chính xác, kịp thời, trung thực, minh bạch, phản ánh và tìm ra những khó khăn, vướng mắc, giải pháp cho những vấn đề thực tiễn đặt ra. Phát hiện, biểu dương những nhân tố mới, người tốt việc tốt, lấy cái đẹp dẹp cái xấu, lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực để Nhân dân có niềm tin vào chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước. Trước mắt, cần tập trung tuyên truyền về 3 đột phá chiến lược, những chủ trương chính sách phục hồi kinh tế, chuyển đổi số, bảo vệ môi trường, phát triển cơ sở hạ tầng, an sinh xã hội, an ninh, an toàn, an dân, không để ai bị bỏ lại phía sau...
“Đặc biệt, tôi đề nghị báo chí tích cực hơn nữa tham gia vào công cuộc phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí đang được Đảng ta triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng” - Thủ tướng nói.
Ngoài ra, báo chí cần phát huy hơn nữa vai trò làm chủ của Nhân dân, là động lực khích lệ Nhân dân, thu hút sự tham gia tích cực của người dân, làm sao để dân biết, dân hiểu, dân tin, dân theo, dân làm, để người dân thực sự là trung tâm, chủ thể, mục tiêu, nguồn lực cho sự phát triển. Thực hiện tốt vai trò giám sát, phản biện, góp phần tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận về báo chí cách mạng vẻ vang.
Thủ tướng đề nghị, người làm báo phải không ngừng trau dồi kiến thức, nâng cao trình độ, rèn luyện bản lĩnh chính trị, nêu cao trách nhiệm xã hội, đạo đức nghề nghiệp trong sáng, nhân văn, nhiệt huyết, thông tin nhanh, chính xác, khách quan, chân thực, kịp thời, có trách nhiệm, có văn hóa. Không để bị chi phối, suy thoái trước cám dỗ, làm mất đi tính khách quan, trung thực trong mỗi tác phẩm báo chí cách mạng.
Theo Thủ tướng, báo chí cần đẩy mạnh chuyển đổi số trong báo chí, góp phần xây dựng Chính phủ số, nền kinh tế số, xã hội số, công dân số, đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo, công nghệ mới vào hoạt động báo chí truyền thông. Tiếp tục khẳng định vai trò dẫn dắt và định hướng dư luận xã hội.
Thủ tướng đề nghị các cơ quan tổ chức cá nhân tích cực cung cấp thông tin một cách chủ động, trách nhiệm để các nhà báo thuận lợi trong quá trình tác nghiệp. Các cơ quan chức năng cần bảo vệ những phóng viên trong thực thi nhiệm vụ, xử lý nghiêm những hành vi vi phạm.
Báo Kinh tế & Đô thị (Hội Nhà báo TP Hà Nội) đoạt giải C Giải Báo chí Quốc gia năm 2021 với loạt bài: “Đất đai, công trình xây dựng bỏ hoang: Làm sao tránh lãng phí?” của nhóm tác giả Vũ Thị Cúc (Vũ Cúc), Nguyễn Cao Cường (Thuần Hưng), Nguyễn Doãn Thành (Doãn Thành), Vũ Công Trình (Vân Nhi).
Loạt bài đã góp một tiếng nói khá đầy đủ, toàn diện về tình trạng lãng phí nguồn lực đất đai đang diễn ra trên địa bàn Thủ đô và những kiến giải chính sách cần thay đổi để giải quyết triệt để tình trạng trên. Từ đó, chính quyền, cơ quan chức năng có thể xem xét xử lý dứt điểm vấn đề được coi là nhức nhối trong quá trình quản lý đô thị, xây dựng phát triển Thủ đô.
