Ngày 19/12, Bộ LĐTB&XH tổ chức Hội thảo công bố báo cáo nghèo đa chiều ở Việt Nam: Giảm nghèo ở tất cả các khía cạnh để đảm bảo cuộc sống có chất lượng cho mọi người. Báo cáo do Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc (UNDP), Bộ LĐTB&XH, Ủy ban Dân tộc và Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam thực hiện.
Quang cảnh hội thảo. |
Ông Nguyễn Thắng - đại diện nhóm nghiên cứu đã thông tin kết quả phân tích số liệu của Khảo sát Mức sống dân cư cho thấy, tỷ lệ nghèo dù đo lường bằng thước đo nào cũng đều giảm mạnh trong giai đoạn 2012 - 2016. Tỷ lệ nghèo đa chiều giảm từ 18,1% năm 2012 xuống còn 10,9% năm 2016. Tỷ lệ nghèo chi tiêu giảm từ 17,2% xuống 9,8%, nghèo thu nhập giảm từ 12,6% xuống còn 7,0%.
Ngoại trừ trình độ giáo dục của người lớn thì tỷ lệ thiếu hụt các chỉ số nghèo đa chiều quốc gia đều giảm xuống trong giai đoạn 2012 - 2016. Chỉ số về tiếp cận y tế được cải thiện đáng kể do chính sách bảo hiểm y tế toàn dân được đẩy mạnh. Tỷ lệ thiếu hụt về thông tin cũng giảm mạnh do sự phát triển của điện thoại di động và internet. Điều kiện nhà ở và vệ sinh cũng được cải thiện nhưng tốc độ cải thiện khá thấp. Hiện nay, mức độ thiếu hụt lớn nhất là ở các chỉ tiêu về nhà tiêu hợp vệ sinh và trình độ giáo dục ở người lớn.
“Có 18% dân số không thiếu hụt bất kỳ chỉ số nào trong 10 chỉ số nghèo đa chiều vào năm 2012. Tỷ lệ này tăng lên đáng kể vào năm 2016, ở mức 36,1%” - ông Nguyễn Thắng thông tin thêm.
Kết quả báo cáo cũng chỉ ra, năm 2016, tỷ lệ nghèo đa chiều của nhóm có chủ hộ tốt nghiệp cao đẳng hoặc đại học chỉ dưới 1%, trong khi nhóm chủ hộ chưa học xong tiểu học lên tới 26,6%. Các hộ gia đình mà chủ hộ làm trong lĩnh vực nông nghiệp có tỷ lệ hộ nghèo đa chiều cao nhất, tiếp theo là các hộ có chủ hộ là lao động không có kỹ năng. Các hộ gia đình có chủ hộ là thư ký, nhân viên văn phòng và lao động có kỹ năng có tốc độ giảm nghèo đa chiều nhanh nhất.
Ở một khía cạnh khác, báo cáo cũng chỉ ra, nghèo đói vẫn tồn tại ở nhiều khu vực, đặc biệt là các vùng đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Tỷ lệ nghèo đa chiều ở vùng miền núi phía Bắc và Tây Nguyên cao gấp 2 lần so với mức trung bình của cả nước. Trong khi tỷ lệ nghèo đa chiều năm 2016 của dân tộc Kinh là 6,4% thì dân tộc H’Mong là 76,2%, Dao 37,5% và Khmer 23,7%.
Để giảm bớt khoảng cách nghèo giữa các vùng miền và nhóm dân tộc, bà Caitlin Wiesen - quyền Đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam khuyến nghị mở rộng dịch vụ xã hội và bảo trợ xã hội theo hướng phổ quát, năng lực phát triển kinh doanh của đồng bào dân tộc thiểu số cần được tăng cường. Cùng với đó là tiếp cận tài chính, ươm mầm khởi nghiệp và thị trường.
“Việt Nam có thể tiếp tục giảm nghèo thành công hay không phụ thuộc vào khả năng đảm bảo tăng trưởng bao trùm tạo công ăn việc làm tốt hơn cho người dân và hỗ trợ hiệu quả những người bị bỏ lại xa nhất” - bà Wiesen nhấn mạnh.