Dư luận ghi nhận tinh thần cầu thị và lắng nghe công luận của EVN trước những bức xúc của biểu giá điện hiện hành và đã “trình làng” dự án điều chỉnh mới… Tuy nhiên, bên cạnh đó là không ít những băn khoăn.
Nhiều phương án nhưng cùng một mục đích
Cũng vì vậy, “phương án 1: giữ nguyên 6 bậc như hiện hành” không có gì để góp ý vì đã được khẳng định là bất cập và là lý do để có sự điều chỉnh này. Phương án 2: Biểu giá điện sinh hoạt chỉ áp dụng một giá (đồng giá) là 1.747 đồng/kWh. Ưu điểm của phương án này là dễ áp dụng, minh bạch, rõ ràng, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đèn ghi chép và tính tiền theo chỉ số công tơ. Người dân và các hộ tiêu thụ điện dù lớn hay nhỏ cũng chẳng còn phải lo nghĩ vẩn vơ khi cầm tờ hóa đơn tiền điện hàng tháng, rằng liệu máy tính của nhà đèn có nhảy số và ăn gian tiền điện của mình hay không, như chuyện đã được ghi nhận trong mùa Hè nóng bỏng cũng như tháng 8 vừa qua…
Tuy nhiên, phương án này lại quên một bộ phận không nhỏ người thu nhập thấp trong xã hội khi mà lương tối thiểu dù có tăng sau cuộc chiến nảy lửa trên nghị trường, cũng chỉ đủ đáp ứng không quá 90% nhu cầu tối thiểu. Hơn nữa, dường như nó còn chưa quán triệt được chủ trương, chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước trong nỗ lực xây dựng thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN, vì dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng và văn minh. Vì vậy, cũng không nên bàn đến sự “cải lùi” trở lại sự cào bằng ngày xưa này.
Phương án 3, sẽ rút biểu giá điện từ 6 bậc hiện nay xuống còn 3 hoặc 4 bậc, với mức giá bình quân là 1.747 đồng/kWh. Theo phương án 3, EVN đề xuất 5 kịch bản điều chỉnh: Kịch bản 1: Bậc 1 (50kWh đầu tiên) có giá 1.484 đồng/kWh; bậc 2 (51 - 250kWh) 1.763 đồng/kWh; bậc 3 (trên 300kWh) 2.557 đồng/kWh. Kịch bản 2: Bậc 1 (100kWh đầu tiên) 1.501 đồng/kWh; bậc 2 (từ 101 - 200 kWh) 1.907 đồng/kWh; bậc 3 (trên 300kWh) 2.557 đồng/kWh. Kịch bản 3: Bậc 1 (150kWh đầu tiên) 1.559 đồng/kWh; bậc 2 (trên 150kWh) 2.007 đồng/kWh; bậc 3 (trên 300kWh) 2.557 đồng/kWh. Kịch bản 4: Bậc 1 (200kWh đầu tiên) 1.584 đồng/kWh; bậc 2 (trên 200kWh) 2.325 đồng/kWh; bậc 3 (trên 400kWh) 2.587 đồng/kWh. Kịch bản 5: Bậc 1 (50kWh đầu tiên) 1.484 đồng/kWh; bậc 2 (trên 150kWh) 1.670 đồng/kWh; bậc 3 (trên 200kWh) 2.325 đồng/kWh; bậc 4 (trên 400kWh) 2.587 đồng/kWh.
Có vẻ như phương án này đề cập được nhiều vấn đề và cố gắng đáp ứng nhiều mục tiêu hơn, trong đó ưu điểm nổi trội là duy trì được mục tiêu xuyên suốt và nhất quán không đổi đó là không làm hao hụt nguồn thu của EVN trong bất luận tình huống nào. Điều này có thể kiểm chứng ngược về toán học, rõ ràng là nhà đèn lấy tổng thu cố định để chia cho các nhóm hộ tiêu thụ điện để tìm ra mức thu chính xác đến từng xu… nêu trên.
Cách tính giá mới cần được cân nhắc
Bởi vậy, cần có thêm phương án mới, thực chất hơn, đó là một biểu giá 3 bậc, với 3 nhóm đối tượng chủ yếu: Nhóm 1: Đồng giá dành cho nhóm đối tượng xã hội có tiêu dùng dưới 100kWh/tháng. Nhóm 2: Đồng giá dành cho các hộ tiêu thụ bình thường khác còn lại, tiêu thụ từ 101kWh/tháng trở lên (có thể tính tới đến 1.000kWh/tháng). Nhóm 3: Dùng bậc thang khác nhau theo tính giá đặc biệt cao hơn và cho mức tiêu thụ cao hơn 1.000kWh/tháng, nhằm định hướng tiêu thụ điện tiết kiệm trong sản xuất, kinh doanh, nhất là nhóm dịch vụ và các hộ tiêu thụ điện năng cho các ngành, lĩnh vực không khuyến khích, như dịch vụ xa xỉ, DN sản xuất xi măng và luyện kim công nghệ cũ, tốn điện do không chịu đổi mới công nghệ, áp dụng các công nghệ sản xuất sạch hơn hoặc cố tình lạm dụng điện giá rẻ của Việt Nam để trợ cấp ngược cho nước ngoài…
Mức giá chung cho mỗi nhóm và các bậc thang cụ thể như thế nào cần được các chuyên gia, EVN tính toán, nghiên cứu cụ thể với nguyên tắc cao nhất là bảo đảm tính khoa học, ứng với chi phí đầu vào hợp lý và hài hòa lợi ích, minh bạch, dễ tính toán, khó ăn gian, giảm nhầm lẫn, đề cao trách nhiệm và lợi ích xã hội của từng đơn vị, DN và người tiêu dùng, phù hợp mức tiêu dùng phổ biến thực tế xã hội hiện nay và khả thi cao, tạo đồng thuận xã hội nhất.
Công nhân EVN HANOI ứng dụng công nghệ mới trong việc ghi chỉ số công tơ của khách hàng.
|