Chiều 19/3, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Quảng Nam Mai Văn Mười cho biết, đơn vị vừa có công văn về việc tăng cường biện pháp phòng, chống ngộ độc thực phẩm trước nguy cơ xảy ra các vụ ngộ độc khi người dân có thói quen sử dụng thức ăn truyền thống như thực phẩm lên men.
Theo ông Mười, Sở Y tế tỉnh đề nghị các địa phương, đặc biệt là vùng núi cao tăng cường thông tin, truyền thông, giáo dục về kiến thức an toàn thực phẩm, nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, thói quen không đảm bảo an toàn thực phẩm.
Sở Y tế cũng đề nghị người dân không sử dụng các món ăn được chế biến liên quan món cá chép ủ chua, thay vào đó nên tiêu hủy cá ủ chua nếu còn tại gia đình. Bà con cần có biện pháp chế biến đảm bảo an toàn đối với các sản phẩm mang tính truyền thống hoặc tập quán của địa phương như món cá chép ủ chua. Đặc biệt, người dân cần tuyệt đối không sử dụng thực phẩm không rõ nguồn gốc, có dấu hiệu ôi thiu, mốc, hỏng.
Công văn cũng yêu cầu Trung tâm Y tế huyện Phước Sơn tiếp tục rà soát các trường hợp liên quan đến những vụ ngộ độc thực phẩm để phát hiện sớm, điều trị kịp thời, trường hợp có diễn biến nặng phải chuyển lên tuyến trên. Đồng thời phối hợp với Chi cục An toàn Vệ sinh thực phẩm tỉnh và các đơn vị chức năng xác định rõ nguyên nhân vụ ngộ độc để công khai kết quả kịp thời cảnh báo cho cộng đồng.
BV đa khoa khu vực miền núi phía Bắc tiếp tục chuẩn bị sẵn sàng trang thiết bị, thuốc men, phối hợp hội chẩn từ xa, tiếp nhận bệnh nhân chuyển tuyến để điều trị kịp thời nhằm hạn chế tối thiểu trường hợp diễn biến nặng, tử vong xảy ra.
Các đơn vị y tế trên toàn tỉnh nhanh chóng báo cáo về Sở Y tế khi các bệnh nhân đến khám, điều trị do nghi ngờ liên quan đến vụ ngộ độc thực phẩm để cơ quan chức năng tổ chức điều tra; thực hiện lấy mẫu thực phẩm, mẫu bệnh phẩm (nếu có) gửi Viện Pasteur Nha Trang hoặc các Viện chuyên ngành để xác định nguyên nhân, chỉ đạo xử lý và điều trị kịp thời.
Như đã thông tin trước đó, BV Đa khoa khu vực miền núi phía Bắc Quảng Nam tiếp nhận 3 chùm ca bệnh gồm 10 người, trong đó 1 người đã tử vong.
Qua điều tra, những bệnh nhân trên có đặc điểm chung là ăn món cá chép ủ chua. Sáng 18/3, BV Đa khoa khu vực miền núi phía Bắc Quảng Nam kết nối hội chẩn online cùng các bác sĩ BV Chợ Rẫy (TP Hồ Chí Minh).
Nhận định tình huống khẩn cấp, Giám đốc BV Chợ Rẫy đã quyết định cử các chuyên gia hàng đầu về chống độc và hồi sức gồm: TS.BS Lê Quốc Hùng – Trưởng khoa Bệnh Nhiệt đới, BSCK2 Trần Thanh Linh - Trưởng khoa Hồi sức Cấp cứu cùng dược sĩ Nguyễn Trọng Lộc (khoa Dược) đến trực tiếp tại BV đa khoa khu vực Bắc Quảng Nam để cùng phối hợp điều trị bệnh nhân.
Đội hỗ trợ của BV Chợ Rẫy trực tiếp mang 5 lọc thuốc Botulism Antitoxin Heptavalent (BAT) dùng giải ngộ độc tố Clostridium Botulinum. Đây là một loại thuốc rất hiếm, có giá thành hơn 6.000 USD/lọ.
Sau khi trực tiếp thăm khám bệnh nhân và làm việc với Sở Y tế tỉnh Quảng Nam, các bác sĩ nhận định ban đầu cả 3 chùm ca bệnh đều ăn cùng một loại thức ăn là cá chép muối ủ chua.
Trong quá trình chế biến loại thức ăn này còn bỏ vào hộp thủy tinh đóng kín, sau 2-3 tuần mới lấy ra ăn nên tạo điều kiện yếm khí cho vi khuẩn Clostridium Botulinum phát triển. Sau ăn ≤ 24 giờ đều có triệu chứng rối loạn tiêu hóa kèm yếu tứ chi tăng dần. Những trường hợp nặng đều dẫn tới suy hô hấp do liệt cơ phải thở máy. Tuy nhiên, tất cả đều tỉnh, tiếp xúc được.
Cá muối ủ chua là món ăn truyền thống và đặc trưng của người dân miền núi ở Quảng Nam. Cách chế biến bao gồm cá chép, muối, cơm hoặc bột bắp, ớt, sau đó ủ trong hũ kín khoảng 7-10 ngày. Các chuyên gia nhận định, việc đóng kín hũ đã tạo điều kiện yếm khí cho vi khuẩn Clostridium Botulinum phát triển.