Không tố giác tội phạm: Luật sư phải chịu trách nhiệm hình sự?

Về vấn đề này, ông Trần Văn Dũng - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật Hình sự & Hành chính (Bộ Tư pháp) cho biết, trong quá trình dự thảo về tội “Không tố giác tội phạm”, Bộ Tư pháp đã làm việc với Liên đoàn Luật sư Việt Nam khi bàn đến vấn đề luật sư cũng phải chịu trách nhiệm hình sự về tội danh này, trong mối quan hệ với khách hàng hoặc thân chủ.

Tuy nhiên, cùng với các tội danh xâm phạm an ninh quốc gia thì việc xem xét trách nhiệm hình sự của luật sư về tội “Không tố giác tội phạm” chỉ đặt ra đối với tội phạm thuộc trường hợp đặc biệt nghiêm trọng xâm phạm đến tính mạng và sức khỏe người khác.

Theo quy định tại Khoản 3 Điều 19 Bộ luật Hình sự 2015: “Người bào chữa phải chịu trách nhiệm hình sự trường hợp không tố giác các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng khác quy định tại Điều 389 của Bộ luật Hình sự”.

Trước đó, trao đổi với báo Kinh tế & Đô thị, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Chiến - Chủ nhiệm Đoàn Luật sư Hà Nội cho biết, các tội xâm phạm an ninh quốc gia và tội đặc biệt nghiêm trọng khác quy định tại Điều 389 Bộ luật Hình sự rất rộng, có đến 83 tội. Điều đó tác động tâm lý người bào chữa sẽ hình thức, sợ tai nạn nghề nghiệp vì việc khách hàng trình bày với luật sư là khách quan mà không thể lường hết được. Trong khi đó, Điều 73 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định “người bào chữa không được tiết lộ thông tin về vụ án, về người bị buộc tội mà mình biết khi bào chữa, trừ trường hợp người này đồng ý bằng văn bản…”.

“Hai bộ luật trên gắn bó hữu cơ với nhau, và không bao giờ khách hàng đồng ý luật sư tố giác mình. Trong khi đó, khoản 3 Điều 19 Bộ luật Hình sự 2015 lại quy định, tiết lộ thông tin do khách hàng cung cấp ở cấp độ cao hơn là tố giác họ phạm tội. Điều này trái với đạo đức nghề của luật sư không làm xấu đi tình trạng của thân chủ do mình bào chữa. Như vậy, luật sư thực hiện theo luật nào?” - ông Chiến băn khoăn.

Các luật sư cũng cho rằng, nếu không có sự chia sẻ thông tin trung thực giữa người bị buộc tội thì luật sư không thể hoàn thành tốt được nhiệm vụ bào chữa cho thân chủ của mình. Vì vậy, việc giữ bí mật thông tin, bảo đảm tốt nhất lợi ích của khách hàng phải được đặt lên hàng đầu trong mối quan hệ của luật sư với khách hàng. Ngoài ra, rất khó có căn cứ để xác định những thông tin khách hàng tiết lộ có đúng sự thật hay không.