Khuất tất trong in sách giáo dục của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam

Theo kế hoạch lựa chọn nhà thầu số 591/QĐ-NXBGD được Hội đồng thành viên NXBGD phê duyệt ngày 8/11/2018, Dự án trên được chia làm 90 gói thầu để tổ chức đấu thầu rộng rãi trong nước không sơ tuyển, phương thức đấu thầu 1 giai đoạn 1 túi hồ sơ.

Tuy nhiên, theo phản ánh của bạn đọc, đang có nhiều dấu hiệu khuất tất, vi phạm Luật Đấu thầu khi NXBGD tiến hành tổ chức đấu thầu các gói thầu trên.

Theo quy định tại Điểm đ, Khoản 1 Điều 8 Luật Đấu thầu, Kết quả lựa chọn nhà thầu (KQLCNT) là 1 trong những thông tin phải đăng tải trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, Báo Đấu thầu. Điều 20 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP quy định: Nội dung thông báo KQLCNT bao gồm tên nhà thầu trúng thầu; giá trúng thầu; loại hợp đồng; thời gian thực hiện hợp đồng; danh sách nhà thầu không được lựa chọn và tóm tắt về lý do không được lựa chọn của từng nhà thầu; kế hoạch hoàn thiện, ký kết hợp đồng với nhà thầu được lựa chọn.

Thông tư liên tịch số 07/2015/TTLT-BKHĐT-BTC ngày 8/9/2015 của Bộ KH&ĐT- Bộ Tài chính quy định chi tiết việc cung cấp, đăng tải thông tin về đấu thầu và lựa chọn nhà thầu qua mạng (TT07) đã quy định rất rõ thời gian đăng tải KQLCNT. Theo quy định tại Khoản 1, Điều 9 TT07, đối với trường hợp tự đăng tải thông tin trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, bên mời thầu phải bảo đảm thời điểm tự đăng tải KQLCNT trong vòng 7 ngày làm việc, kể từ ngày văn bản phê duyệt KQLCNT được ban hành. Còn trong trường hợp bên mời thầu cung cấp, đăng tải thông tin trên Báo Đấu thầu, thì “thời hạn Báo Đấu thầu nhận được thông tin trong vòng 7 ngày làm việc, kể từ ngày văn bản phê duyệt KQLCNT được ban hành”.

Việc công bố KQLCNT đúng thời hạn còn giúp nhà thầu trượt nếu có thắc mắc thì kịp thời có văn bản kiến nghị đến chủ đầu tư/bên mời thầu, trong vòng 10 ngày. Trong trường hợp này, khi nhận được kiến nghị của đơn vị dự thầu, chủ đầu tư/bên mời thầu phải có văn bản giải quyết kiến nghị gửi đến nhà thầu trong thời hạn 7 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được văn bản kiến nghị của nhà thầu.

Tuy nhiên, điều khó hiểu, tại một dự án có quy mô lớn, với 90 gói thầu được 1 DN 100% vốn nhà nước tổ chức đấu thầu cùng thời điểm lại không tuân thủ công khai KQLCNT theo quy định của Luật Đấu thầu, mặc dù trước đó NXBGD đã đăng đầy đủ thông báo mời thầu của 90 gói thầu trên.

Điển hình như đối với 3 gói thấu số 1, số 2 và số 3 thuộc Dự án trên, NXBGD đã đăng tải thông báo mời thầu 3 gói thầu trên nhưng lại “quên” đăng tải KQLCNT (không công bố các nhà thầu trượt thầu và tóm tắt lý do trượt thầu của từng nhà thầu theo quy định của Luật Đấu thầu trên hệ thống đấu thầu mạng quốc gia,) ngoại trừ thông tin của 3 nhà thầu trúng thầu lần lượt gồm: Công ty TNHH in và DVTM Phú Thịnh; công ty TNHH MTV Trắc địa bản đồ-Xí nghiệp Bản đồ 1; công ty CP in Hà Nội.

Giá trúng thầu 3 gói thầu trên cụ thể 6.825.054.500 VNĐ đối với gói số 1; 7.389.000.000 VNĐ với gói thầu số 02; và 7.079.000.000 VNĐ đối với gói thầu số 03 (căn cứ văn bản số 627/QD-HDTV ngày 28/11/2018 do Chủ tịch HĐTV Nguyễn Đức Thái phê duyệt).

Không khó hiểu khi dư luận và nhà thầu trượt thầu đặt ra nghi vấn về động cơ của việc không công bố KQLCNT của 90 gói thầu thuộc Dự án trên khi mà các gói thầu này đếu được tổ chức đấu thầu rộng rãi trong nước vơsi chủng loại hàng hóa đấu thầu với quy mô lớn, thông dụng trên thị trường.

Không chỉ “quên” không công khai KQLCNT, dư luận cũng đặt câu hỏi về tính pháp lý đối với nhiều kết quả trúng thầu trong số 90 gói thầu trên.

Điển hình như các gói thầu số Gói thầu 48, 89 và 70 thuộc Dự án đấu thầu Sách giáo dục phục vụ năm học 2019 - 2020 do NXBGD. Trong đó, Nhà thầu Xí nghiệp In Hồ Văn Tấu trúng thầu gói thầu số 70 với giá trúng thầu 6.545.696.300 VNĐ, nhà thầu Công ty CP In và Thương mại Khánh Hóa trúng thầu 02 gói thầu số 48 và số 89 với giá trúng thầu 7.693.059.000 VNĐ và 8.040.516.000 VNĐ (tại văn bản số 627/QĐ-HĐTV ngày 28/11/2018 phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu in Sách giáo dục phục vụ năm học 2019 - 2020).

Tuy nhiên, theo thông tin tại Cục Đăng ký kinh doanh-Bộ KH&ĐT, Xí nghiệp In Hồ Văn Tấu là Chi nhánh trực thuộc Công ty TNHH XSKT Kiên Giang. Tại công văn hướng dẫn đấu thầu của Bộ KH&ĐT nêu rõ, căn cứ theo khoản 5 và khoản 3 Điều 84 Bộ Luật dân sự số 91/2015/QH15 quy định Chi nhánh là đơn vị phụ thuộc pháp nhân, không được coi là hạch toán độc lập nên không đủ tư cách hợp lệ để tham gia đấu thầu.

Đối với trường hợp trúng thầu của Công ty CP In và Thương mại Khánh Hóa: Tại thời điểm đóng thầu gói thầu số 48 và 49, nhà thầu này chưa được xác nhận đăng ký thông tin trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Trong khi căn cứ theo Thông tư liên tịch số 07/2015/TTLT-BKHDT-BTC ngày 8/9/2015 của Bộ KH&ĐT, Bộ Tài chính (Điều 37 khoản 1) quy định nhà thầu chưa có xác nhận đăng ký thông tin trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia trước thời điểm đóng thầu 02 ngày không được tham dự đấu thầu.

Trước những sai sót trên, dư luận không chỉ đặt ra về năng lực tổ chức đấu thầu của chủ đầu tư mà còn về tính minh bạch, công khai khi tổ chức đấu thầu 90 gói thầu thuộc Dự án đấu thầu in sách giáo dục phục vụ năm học 2019 - 2020 của NXBGD với tư cách là chủ đầu tư dự án quan trọng này.