Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án tái cơ cấu ngành xây dựng gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả và năng lực cạnh tranh giai đoạn 2014 - 2020. Tại Đề án, các mục tiêu và định hướng tái cơ cấu đã xác định rõ đối với từng lĩnh vực sản xuất, kinh doanh. Trong đó, lĩnh vực nhà ở thị trường bất động sản (BĐS) đã có những định hướng quan trọng trong phát triển thị trường và vai trò quản lý, kiểm soát của Nhà nước.
Đưa nhà ở cho thuê vào chỉ tiêu
Theo mục tiêu của Đề án, phấn đấu đến năm 2020, diện tích nhà ở bình quân toàn quốc đạt khoảng 25m2/người, trong đó tại đô thị khoảng 29m2/người, tại nông thôn khoảng 22m2/người. Giai đoạn 2016 - 2020, đầu tư xây dựng mới khoảng 12,5 triệu mét vuông nhà ở xã hội (NƠXH) khu vực đô thị. Theo đó, tỷ lệ nhà ở chung cư trong các dự án (DA) phát triển nhà ở tại các đô thị loại đặc biệt đạt trên 90%, đô thị
loại I và loại II đạt trên 60%, đô thị loại III đạt trên 40% tổng số đơn vị nhà ở xây dựng mới. Tỷ lệ nhà ở cho thuê được xác định phải đạt tối thiểu khoảng 30% tổng quỹ nhà ở tại các đô thị từ loại III trở lên. Đây là một chỉ tiêu rất đáng chú ý, vì nhu cầu thực tế về nhà ở cho thuê rất lớn nhưng hiện các chủ đầu tư, DN kinh doanh BĐS vẫn chưa mặn mà với mô hình nhà ở này. Gần đây nhất mới có Tổng Công ty Viglacera dành quỹ nhà ở cho thuê trong DA phát triển NƠXH tại Đặng Xá, Hà Nội. Đây là DA NƠXH cho thuê đầu tiên tại Hà Nội do DN đầu tư. DA gồm 2 tòa nhà cao 6 tầng, 270 căn hộ có diện tích 45, 47, 60 và 69,5m2. Đơn giá cho thuê căn hộ khoảng 30.000 đồng/m2/tháng, thấp hơn thị trường 40 - 60%; phí dịch vụ chung cư khoảng 2.000 đồng/m2/tháng; thời gian cho thuê 5 năm. Sau 5 năm, căn hộ được bán lại cho người thuê nếu có nhu cầu, theo giá NƠXH.
Đề án cũng đưa ra mục tiêu phát triển thị trường BĐS ổn định, vững chắc, có cấu trúc hoàn chỉnh và cơ cấu hợp lý; khắc phục tình trạng lệch pha cung - cầu, đa dạng hóa các sản phẩm, dịch vụ, đáp ứng cơ bản nhu cầu về nhà ở và các loại BĐS khác. Thị trường BĐS hoạt động hiệu quả và trở thành thị trường quan trọng, kết nối lưu thông với các thị trường khác của nền kinh tế. Mục tiêu phấn đấu là nguồn thu từ kinh doanh BĐS và đất đai đạt từ 10 - 15% tổng nguồn thu ngân sách.
Kiểm soát thị trường quyền sử dụng đất sơ cấp
Để đạt được các mục tiêu, Chính phủ đã có định hướng tái cơ cấu một số lĩnh vực và sản phẩm chủ yếu của ngành xây dựng. Đối với lĩnh vực nhà ở và thị trường BĐS, tăng cường vai trò quản lý, kiểm soát của Nhà nước đối với thị trường BĐS trên nguyên tắc Nhà nước thực hiện quản lý thị trường bằng công cụ pháp luật, chủ động điều tiết thị trường với tư cách đại diện chủ sở hữu đất đai thông qua việc kiểm soát thị trường quyền sử dụng đất sơ cấp và ban hành các chính sách tín dụng, thuế, tài khóa một cách linh hoạt. Quy định về cơ cấu các loại nhà ở, đa dạng hóa sản phẩm ngay từ khâu quy hoạch, phê duyệt DA, đảm bảo thị trường BĐS phát triển cân đối cung - cầu và có khả năng thanh toán.
Yêu cầu đặt ra đối với ngành xây dựng đó là tiếp tục rà soát các DA kinh doanh BĐS trên phạm vi cả nước, tiến hành phân loại các DA được tiếp tục triển khai, các DA cần tạm dừng, các DA cần điều chỉnh cơ cấu cho phù hợp với nhu cầu của thị trường, phù hợp với kế hoạch phát triển từng loại BĐS của từng địa phương. Việc phát triển nhà ở phải đồng bộ với các công trình hạ tầng xã hội, đảm bảo an toàn, tiện nghi và đáp ứng các yêu cầu về chất lượng xây dựng, kiến trúc, cảnh quan, môi trường, tiết kiệm năng lượng… và phải có giá cả phù hợp với khả năng chi trả của đại đa số đối tượng trong xã hội.
Để tạo điều kiện cho phát triển nhà ở và thị trường BĐS, sẽ hình thành và tạo điều kiện để các định chế tài chính phi ngân hàng như quỹ đầu tư BĐS, quỹ tín thác BĐS… phát triển nhằm thu hút các nguồn vốn. Chính sách tín dụng, tài khóa được điều chỉnh để tạo điều kiện về vốn trung hạn và dài hạn cho các chủ thể tham gia thị trường; hoàn thiện chính sách thuế, phí và lệ phí để khuyến khích sử dụng có hiệu quả BĐS, giao dịch công khai, hạn chế đầu cơ, trốn thuế.
Kinhtedothi - Tổng Công ty Viglacera là doanh nghiệp cho thuê nhà đầu tiên tại Hà Nội khi xây dựng Nhà ở xã hội Đặng Xá, Gia Lâm. Ảnh: Tuấn Anh |
| Tại Đề án, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu ngành xây dựng nghiên cứu, giải quyết tình trạng các khu đô thị mới dở dang, nhất là tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. |
