Kiểm toán Nhà nước “khui” nhiều khoản chi thiếu chặt chẽ của Habeco

Nha Trang 18:06 07/05/2018

Chia sẻ

Kinhtedothi - Kết quả kiểm toán Báo cáo tài chính và các hoạt động liên quan đến quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước năm 2016 của Tổng công ty Cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội (Habeco) và các đơn vị thành viên của Kiểm toán Nhà nước (KTNN) chỉ ra nhiều bất cập, sai sót trong quản lý, sử dụng vốn, tài sản Nhà nước tại Tổng công ty này.

Tổ chức 30 đoàn đi công tác nước ngoài/năm

Báo cáo của KTNN cho thấy, năm 2016, chi phí bán hàng của Tổng công ty chủ yếu tập trung tại Công ty mẹ và Công ty TNHH MTV Thương mại Habeco (hơn 945 tỷ đồng, chiếm 79,6% chi phí bán hàng toàn Tổng công ty), trong đó chi phí bán hàng tại Công ty mẹ gần 586 tỷ đồng.

Kiểm toán Nhà nước “khui” nhiều khoản chi thiếu chặt chẽ của Habeco - Ảnh 1

Kết quả kiểm toán BCTC Habeco của KTNN đã chỉ ra nhiều sai sót trong quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại Tổng công ty này. (ảnh: Internet)

Tuy nhiên, theo KTNN, Công ty mẹ đã thực hiện chi các chương trình, sự kiện vượt kế hoạch chi phí đã phê duyệt, như: Quảng cáo ngoài trời, pano tấm lớn, thay mặt bạt…. vượt 4,7 tỷ đồng; hỗ trợ cho hệ thống phân phối thông qua Công ty TNHH MTV Thương mại Habeco vượt 22 tỷ đồng. Năm 2016, Habeco đã thực hiện chi một số khoản chi phí bán hàng với tổng giá trị hơn 116 tỷ đồng cho đối tượng không phải là khách hàng của Công ty mẹ, như: Chi phí hỗ trợ vận chuyển từ Công ty con đến Đại lý cấp 1; chi phí vật dụng quảng cáo hỗ trợ các nhà hàng; chi phí hỗ trợ theo sản lượng mua hàng cho khách hàng của Công ty TNHH MTV Thương mại Habeco.

Bên cạnh đó, Công ty mẹ chưa chủ động có kế hoạch thực hiện các chương trình quảng cáo, sự kiện. Mặc dù Habeco quy định, việc chỉ định thầu chỉ áp dụng đối với các gói hàng hóa, dịch vụ có giá trị trên 1 tỷ đồng trong trường hợp: “Do các yếu tố bất khả kháng, do hàng hóa, dịch vụ có tính chất đặc chủng, do nhu cầu đột xuất và cấp thiết”, nhưng qua kiểm tra cho thấy, các gói mua sắm dịch vụ quảng cáo, tổ chức sự kiện, dịch vụ thương hiệu có giá trị trên 1 tỷ đồng đều được thực hiện trên cơ sở Tờ trình của Phòng Thị trường, nêu đích danh đơn vị thực hiện mà không có căn cứ, lý do phù hợp. Trong mua sắm vật dụng quảng cáo, mặc dù kết quả thực hiện năm 2015 rất thấp nhưng Công ty mẹ vẫn lập kế hoạch mua sắm vật dụng quảng cáo năm 2016 khá cao. Kết quả, năm 2016, Habeco mua vật dụng quảng cáo trên 33 tỷ đồng nhưng tồn kho cuối năm gần 18 tỷ đồng. Theo kết quả kiểm toán, như vậy là việc mua vật dụng quảng cáo còn lãng phí.

Liên quan đến vấn đề quản lý lao động và tiền lương, Habeco đã không xin ý kiến Bộ Công Thương về điều chỉnh kế hoạch năm 2016, cũng như không thực hiện xây dựng và quyết toán quỹ tiền lương theo Nghị định 53/2016/NĐ-CP mà vẫn thực hiện theo Nghị định 50/2013/NĐ-CP của Chính phủ. Đưa ra ý kiến sau khi Habeco gửi Tờ trình, Bộ Công Thương một mặt yêu cầu đơn vị thực hiện xây dựng và quyết toán Quỹ tiền lương theo Nghị định 53/2016/NĐ-CP, mặt khác vẫn đồng ý quyết toán quỹ tiền lương của Habeco theo Nghị định 50/2013/NĐ-CP. Điều này là chưa phù hợp với quy định - KTNN đánh giá.

Trong năm 2016, Công ty mẹ tổ chức 30 đoàn đi công tác nước ngoài, thế nhưng Habeco lại chưa ban hành Quy chế quản lý hoạt động đối ngoại, quy trình quản lý đoàn ra, đoàn vào. Vì thế, qua kiểm toán, chỉ có 24/30 đoàn có chương trình làm việc dự kiến của đoàn công tác; 19/30 đoàn có báo cáo kết quả công tác; hồ sơ, thủ tục pháp lý được hình thành hoặc lưu trữ không đầy đủ; chưa thực hiện việc báo cáo hoạt động đối ngoại và quản lý đoàn ra lên Bộ chủ quản. Tuy Công ty mẹ đã chủ động loại trừ khỏi chi phí hợp lý, hợp lệ khi tính thuế thu nhập DN là 5,8 tỷ đồng, nhưng KTNN vẫn phát hiện một số khoản chi phí không hợp lý chưa được loại trừ đầy đủ khi tính thuế thu nhập DN là gần 2,8 tỷ đồng, do đó Habeco phải tăng nộp thuế thu nhập DN 557 triệu đồng.

Nhiều sai sót trong quản lý, sử dụng vốn, tài sản Nhà nước

KTNN cũng thẳng thắn chỉ ra những bất cập, sai sót trong quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại Tổng công ty này.

Đơn cử, Habeco đã không thực hiện mua nguyên vật liệu chính thông qua đấu thầu mà thực hiện theo hình thức chào hàng cạnh tranh cho lô hàng trên 5 tỷ đồng. Điều này vi phạm Quyết định số 173/QĐ-HABECO do chính Habeco đặt ra ngày 01/4/2016 là việc mua sắm nguyên vật liệu phải “vận dụng các quy định của pháp luật về đấu thầu trong mua sắm hàng hóa dịch vụ”. Habeco đã không tổ chức đấu thầu mua nguyên liệu Malt, chỉ chào hàng hạn chế, sau đó chọn giá chào thấp nhất để làm giá mua, số lượng mua không dành toàn bộ cho nhà cung cấp có giá thấp nhất mà phân bổ cho nhiều nhà cung cấp theo giá thấp nhất. Điều này “là hạn chế tính cạnh tranh và tiềm ẩn nhiều rủi ro thông đồng giữa các nhà cung cấp” - KTNN nhấn mạnh.

Về chính sách giá mua bia của Công ty mẹ đối với các công ty con, KTNN chỉ ra rằng Habeco chưa có sự liên hệ giữa giá mua với giá thành hay lợi nhuận của nhà sản xuất, việc xác định giá mua đều dựa trên cơ sở giá mua của năm trước được điều chỉnh theo yếu tố thuế hoặc giá đầu ra.

Ngoài ra, KTNN phát hiện Công ty mẹ Habeco có số dư tiền gửi ngân hàng lớn nhưng chưa có văn bản đánh giá, xếp hạng các tổ chức tín dụng, tham khảo lãi suất cạnh tranh để lựa chọn ngân hàng gửi tiền mà gửi tiền trên cơ sở 1 bản chào lãi suất của ngân hàng đáo hạn hoặc ngân hàng gửi mới trong năm. Hơn nữa, còn có tình trạng phân loại, trình bày báo cáo tài chính chưa chính xác. Cụ thể, trong khoản tương đương tiền hơn 206 tỷ đồng, có 150 tỷ đồng tiền gửi có kỳ hạn trên 4 tháng nhưng Công ty mẹ chưa phân loại vào đầu tư tài chính ngắn hạn.