Xác định rõ vị thế để phát triển
Quốc Oai là một trong những huyện ngoại thành nằm ở khu vực phía Tây Thủ đô, cách trung tâm Hà Nội khoảng 18km. Bên cạnh đó, huyện có vị trí thuận lợi là trung tâm của các quận, huyện phía Tây TP. Đặc biệt Quốc Oai còn có lợi thế nằm trên khu vực chuyển tiếp giữa miền núi và đồng bằng, địa hình bị chia cắt bởi sông ngòi. Về văn hóa, huyện Quốc Oai có bề dày lịch sử lâu đời với nhiều quần thể di tích, danh thắng có giá trị, các làng nghề và những lễ hội dân gian truyền thống nức tiếng.
Theo thống kê Quốc Oai hiện có hơn 200 di tích các loại, trong đó có hơn 69 di tích đã được xếp hạng (31 di tích cấp bộ và 38 di tích cấp TP); tiêu biểu là các công trình kiến trúc và điêu khắc nổi tiếng từ thời Lê, thời Lý như Chùa Thầy, Đình So, Đình Cấn, Đình Ngọc Than, Đình Phú Mỹ, Chùa Cấn Thượng…; các làng nghề truyền thống với 14 làng nghề trong danh sách làng nghề của Hà Nội, cùng các lễ hội dân gian truyền thống với nhiều nét đẹp văn hóa riêng biệt, tiêu biểu là lễ hội chùa Thầy, hội hát Dô, hát ví Hàm Rồng, hội vật Yên Nội…
Trưởng phòng Quản lý đô thị huyện Quốc Oai Ngô Văn Hùng cho biết, cụ thể hóa các định hướng của đồ án Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quy hoạch chung đô thị Hòa Lạc đến năm 2030. Cùng với đó là kế thừa và phát huy chọn lọc các nội dung của đồ án Quy hoạch chung xây dựng huyện Quốc Oai, Quy hoạch chung thị trấn sinh thái Quốc Oai và các đồ án quy hoạch xây dựng liên quan, huyện Quốc Oai đã và đang xác định các động lực, mô hình phát triển, từ đó đề ra các chỉ tiêu và giải pháp quy hoạch phù hợp theo từng giai đoạn.
Cụ thể, huyện tập trung đưa ra các giải pháp cơ cấu sử dụng đất, cấu trúc và tổ chức không gian phát triển vùng huyện đáp ứng mục tiêu phát triển mạnh nền kinh tế theo hướng khai thác dịch vụ, du lịch nghỉ dưỡng, tham quan gắn với không gian văn hóa và cảnh quan sinh thái truyền thống; nghiên cứu khả năng phát triển trung tâm Logistics phân phối hàng hóa, nông nghiệp công nghệ cao, kết hợp với nghiên cứu, đào tạo khoa học và công nghệ cao của đô thị Hòa Lạc, y tế và các ngành khác.
Bên cạnh đó, huyện cũng sẽ định hướng cấu trúc phát triển không gian đô thị và nông thôn. Xác định phạm vi quy mô các khu chức năng trên địa bàn. Tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan toàn huyện, các khu vực tạo bộ mặt kiến trúc hiện đại, đẹp, văn minh kết hợp với cải tạo chỉnh trang, hiện đại hóa các khu dân cư hiện có.
Về cấu trúc giao thông, hạ tầng kỹ thuật sẽ nghiên cứu để bảo đảm tính đồng bộ, đồng đều, giải pháp khai thác có hiệu quả quỹ đất hiện có để đóng góp cho việc phát triển kinh tế, xã hội địa phương, hỗ trợ việc chuyển đổi ngành nghề, tạo việc làm cho lao động địa phương, phù hợp với quá trình đô thị hóa khu vực. Đặc biệt, sẽ tập trung bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử văn hóa, danh thắng và làng nghề truyền thống, thúc đẩy phát triển du lịch làng nghề kết hợp với du lịch sinh thái, văn hóa lịch sử...
Chú trọng phát triển đô thị theo hướng xanh, sinh thái
Ông Đàm Văn Toàn, cư dân Khu đô thị Ngôi Nhà Mới, thị trấn Quốc Oai chia sẻ: “Tôi chuyển về sống tại đây đã 6 năm và hoàn toàn thấy thoải mái vì được sống trong môi trường với nhiều không gian cây xanh, hồ nước... Ngoài ra, tại đây có đường cao tốc Đại lộ Thăng Long tiếp cận nhanh với trung tâm TP. Đặc biệt, nơi này có cơ sở vật chất ngày càng hoàn thiện với hệ thống đầy đủ các cấp trường từ mầm non, tiểu học đến trung học phổ thông; hệ thống các bệnh viện được Chính phủ, Bộ Y tế đầu tư xây dựng như Bệnh viện Nhi T.Ư cơ sở II; Bệnh viện Phụ sản T.Ư cơ sở II; các công trình lớn khác như Bảo tàng Thiên nhiên...
Có thể nói việc phát triển đô thị theo hướng xanh, sinh thái tại huyện Quốc Oai còn nhiều dư địa phát triển khi đây là khu vực nằm rất gần đường Vành đai 4 Vùng Thủ đô, cũng như nằm ở vị trí trung tâm kết nối nội đô TP với Khu Công nghệ cao Hòa Lạc. Tất cả hứa hẹn sẽ là điểm tựa, điều kiện vô cùng quan trọng để khu vực này thực sự phát triển cất cánh trong thời gian tới.
Trao đổi về định hướng phát triển của huyện, ông Ngô Văn Hùng cho biết thêm, theo định hướng của đồ án Điều chỉnh quy hoạch chung TP Hà Nội, khu vực phía Tây được xác định phát triển TP trong Thủ đô. Khi đó, đô thị sinh thái Quốc Oai sẽ đóng vai trò trung chuyển giữa đô thị trung tâm và TP phía Tây. Để đáp ứng yêu cầu phát triển đô thị, tại đồ án Quy hoạch xây dựng vùng huyện Quốc Oai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, xác định mở rộng thêm 950ha về phía Nam trong phạm vi huyện Quốc Oai được. Trong đó, diện tích đô thị sinh thái nằm trong huyện sau khi mở rộng 225ha. Quy mô dân số tương ứng 157.000 người.
Theo ông Ngô Văn Hùng ngay sau khi UBND TP Hà Nội phê duyệt nhiệm vụ Quy hoạch xây dựng vùng huyện Quốc Oai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 vào tháng 1/2023, UBND huyện đã phối hợp với Viện Quy hoạch Xây dựng Hà Nội lập đồ án quy hoạch. UBND huyện tổ chức hội thảo, cũng như đang tiếp tục hoàn thiện hồ sơ đồ án để báo cáo tập thể UBND huyện và triển khai các bước tiếp theo theo quy định.
Nói về các khó khăn, vướng mắc liên quan đến việc lập quy hoạch, ông Ngô Văn Hùng cho hay, việc Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065 chưa được các cấp có thẩm quyền phê duyệt đã ảnh hưởng đến tiến độ Đồ án Quy hoạch xây dựng vùng huyện Quốc Oai. Trong đó, cụ thể là chưa chốt được các chỉ tiêu chính của Đồ án, do đó chưa có cơ sở hoàn chỉnh phương án quy hoạch...
"Để gỡ vướng cho huyện, trước mắt TP xem xét cho phép huyện được nghiên cứu lập quy hoạch tổng mặt bằng tỷ lệ 1/500; chấp thuận địa điểm xây dựng trụ sở làm việc và dự án đầu tư xây dựng trụ sở các cơ quan song song với quá trình lập thẩm định, phê duyệt Đồ án điều chỉnh tổng thể quy hoạch chi tiết mở rộng khu chính trị - hành chính, khu liên hợp văn hóa - thể thao huyện Quốc Oai, tỷ lệ 1/500 (đã trình Sở Quy hoạch Kiến trúc tại Tờ trình số 346/TTr-UBND ngày 30/12/2022 của UBND huyện Quốc Oai)..." - ông Ngô Văn Hùng nêu kiến nghị.
Theo đại diện Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội, động lực phát triển của huyện Quốc Oai trong tương lai là có tuyến đường sắt đô thị số 5 (Văn Cao - Hòa Lạc) đi qua. Huyện Quốc Oai có nhiều tiềm năng phát triển đô thị hiện đại theo mô hình TOD quanh ga đường sắt. Từ các đầu mối giao thông quan trọng, hình thành các mô hình dịch vụ và điểm tập trung dân cư, phát triển các khu vực đô thị, khu thương mại, du lịch và logistics theo hướng hiện đại, thông minh...