Làm cách nào đưa ẩm thực Hà Nội thành sản phẩm du lịch đặc trưng

Định vị trên bản đồ ẩm thực thế giới

Ẩm thực Hà Nội không đơn thuần là những món ngon, mà còn phản ánh sự khéo léo, tinh tế của người dân trong cách thưởng thức, chế biến. Nhiều du khách đến Hà Nội ngoài mục đích tham quan còn dành nhiều thời gian để thưởng thức món phở Hà Thành, chả cá Lã Vọng, bún chả Hàng Mành, bánh cuốn Thanh Trì...

Nhiều món ăn được các trang du lịch nước ngoài vinh danh, đưa vào cẩm nang du lịch cho du khách khi đến Hà Nội. Trong đó, trang du lịch nổi tiếng Tripadvisor công bố bình chọn Hà Nội là một trong 25 điểm đến ẩm thực hàng đầu thế giới năm 2022. Trong năm 2023, ba nhà hàng của Hà Nội được gắn 1 sao Michelin (Giải thưởng danh giá trong làng ẩm thực thế giới), 45 nhà hàng khác được vinh danh Michelin.

Không chỉ có sức hấp dẫn với giới trẻ, ẩm thực Hà Nội còn định vị mình trong lòng các chính trị gia, người nổi tiếng quốc tế. Trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh Hoa Kỳ - Triều Tiên tại Hà Nội (năm 2019) những món ăn như phở Thìn, xôi Phú Thượng, cà phê Giảng... đã gây ấn tượng mạnh mẽ với quan khách, báo giới quốc tế tham dự hội nghị.

Món bún chả đã trở nên nổi tiếng khi Tổng thống Mỹ Barrak Obama ăn thử trong chuyến thăm Việt Nam năm 2016. Đặc biệt trong năm 2023, hầu hết các chính trị gia khi thăm Việt Nam đều trải nghiệm ẩm thực Hà thành.

Đó là hình ảnh Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol và phu nhân thưởng thức món phở tại một nhà hàng trên phố Lê Thái Tổ; Thủ tướng Australia Anthony Albanese đã đến một quán bia hơi trên phố Đường Thành (Hoàn Kiếm) để thưởng thức đồ uống “đặc sản” và món ăn dân dã Hà Nội.Trong tháng cuối cùng của năm 2023, cư dân mạng lại xôn xao trước hình ảnh Thủ tướng Belarus Roman Golovchenkoe cùng Thủ tướng Phạm Minh Chính thưởng thức bánh mỳ, cà phê Việt Nam tại Cột cờ Hà Nội.

Lý giải về sức hấp dẫn của ẩm thực Hà Nội, Nghệ nhân ẩm thực Phạm Thị Ánh Tuyết cho rằng, các món ăn Hà Nội hấp dẫn bởi sự cân bằng về thành phần dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe. Đồng thời cầu kỳ trong cách chọn nguyên liệu, tinh tế trong quá trình chế biến nên giữ được hương vị đặc trưng của ẩm thực truyền thống...

“Điều này khiến người dân Hà Nội cảm thấy tự hào về một Thủ đô có nền ẩm thực đa dạng, phong phú mang bản sắc riêng nhờ đó đã được định vị trên bản đồ ẩm thực thế giới”-bà Tuyết khẳng định

Cần một quy hoạch tổng thể

Theo các chuyên gia du lịch để có thể khai thác “mỏ vàng” ẩm thực thành sản phẩm du lịch thu hút khách đòi hỏi phải có "bản đồ ẩm thực" để thu hút du khách tham gia tour.

Chủ tịch Hội Lữ hành Hà Nội Phùng Quang Thắng cho biết, thời gian qua nhiều công ty du lịch như Vietrantour, Hanoi Tourist, TransViet… đã tổ chức các tour du lịch ẩm thực quanh Hà Nội. Tuy nhiên, hoạt động này mới chỉ dừng ở quy mô nhỏ lẻ, chưa tạo được hiệu ứng thu hút khách. Để triển khai được tour ẩm thực chuyên đề ở Hà Nội phải tìm được món ăn, điểm nhấn để quảng bá, xây dựng hệ thống nhà hàng chuyên nghiệp về ẩm thực Việt Nam.

“Du khách tham gia một tour ẩm thực không chỉ để ăn, mà còn muốn khám phá, tham gia quá trình chuẩn bị, chế biến thực phẩm, trải nghiệm phong vị Hà thành...” - ông Phùng Quang Thắng phân tích.

Đề cập việc dùng ẩm thực để quảng bá hình ảnh quốc gia, qua đó thúc đẩy sự phát triển của các hoạt động du lịch, dưới góc độ doanh nghiệp, Giám độc ANZ Travel Nguyễn Tiến Đạt kiến nghị, thời gian tới TP Hà Nội nên có chính sách hỗ trợ xây dựng thương hiệu, phát triển những nhà hàng đạt chuẩn được quốc tế công nhận, từ đó, nâng tầm của ẩm thực Hà Nội, tạo ra những sản phẩm mang thương hiệu quốc gia.

“Hà Nội cũng cần một slogan thật độc đáo kiểu như “Bếp ăn của thế giới”, “Thành phố ẩm thực”, “Ngôi sao ẩm thực”… để quảng bá hiệu quả và sâu rộng hơn”-ông Đạt hiến kế.

Kinh doanh ẩm thực, với nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Vũ Thế Long, là một ngành dịch vụ mang tính văn hóa, nghệ thuật cao. Vì vậy, Hà Nội cần có quy hoạch tổng thể kinh doanh ẩm thực để phát triển ổn định, lành mạnh, khuyến khích cả nhà hàng sang trọng và ẩm thực đường phố cùng phát triển.

“Hà Nội đang trên đà tăng trưởng, dân số sẽ tiếp tục tăng lên, kinh doanh ẩm thực sẽ có nhiều dư địa để phát triển hơn nữa. Theo đó, cần đón đầu nhu cầu, xu thế để có quy hoạch phù hợp, khoa học, đồng thời việc quy hoạch cũng phải luôn được điều chỉnh theo sự phát triển thực tế thì mới thành công”-ông Long phân tích.

Thông tin về việc du lịch Hà Nội xây dựng "bản đồ foodtour", Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Đặng Hương Giang cho biết, để khai thác, phát triển sản phẩm du lịch ẩm thực trở thành thế mạnh của du lịch Thủ đô, Sở Du lịch sẽ xây dựng bản đồ Food Tour (du lịch ẩm thực) để du khách có thể tự mình khám phá, trải nghiệm ẩm thực Hà Nội. Đồng thời, đẩy mạnh quảng bá hệ thống nhà hàng được gắn sao Michelin và những nhà hàng, quán ăn uy tín khác của Thủ đô trong các sự kiện xúc tiến du lịch trong nước và quốc tế.

Như vậy để ẩm thực Hà Nội ngày càng bay cao, bay xa, đòi hỏi Hà Nội phải có giải pháp phát triển tổng thể, từ đó tổ chức hoạt động kết nối giữa doanh nghiệp lữ hành với các nhà hàng đã được Michelin Guide gắn sao tổ chức tour du lịch ẩm thực.