Làm rõ giải pháp, trách nhiệm trong xử lý vi phạm đất đai, trật tự xây dựng tại khu vực bãi sông

Tự ý chuyển đất nông nghiệp sang kinh doanh thương mại

Tại phiên giải trình, Trưởng ban Pháp chế HĐND TP Hà Nội Duy Hoàng Dương đề nghị Giám đốc Sở TN&MT cho biết trách nhiệm khi xảy ra tình trạng các cá nhân, tổ chức tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất công, đất nông nghiệp công ích chuyển sang kinh doanh nhà hàng, khu sinh thái hoặc thậm chí xây dựng nhà xưởng, công trình tạm làm kho bãi…

Phó Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND TP Vũ Ngọc Anh đề nghị Giám đốc Sở TN&MT cho biết trách nhiệm, giải pháp giải tình trạng tập kết, kinh doanh vật liệu xây dựng nằm trong tuyến thoát lũ sông Hồng, sông Đuống.

Trả lời câu hỏi của các đại biểu, Giám đốc Sở TN&MT Lê Thanh Nam cho biết, thời gian qua các quận, huyện đều triển khai thực hiện với nguyên tắc không để phát sinh vi phạm mới liên quan đến đất đai và xây dựng tại khu vực bãi sông và ngoài đê. Tuy nhiên, thực tế thời gian qua, nhiều địa phương cho các cá nhân, tổ chức thuê đất nông nghiệp nhưng khi hết thời hạn 5 năm cho thuê lại, việc xác định các tài sản trên đất còn khó khăn. Vì theo quy định, các tài sản này không đủ căn cứ để bồi thường khi thu hồi đất.

Về các giải pháp thời gian tới, theo Giám đốc Sở TN&MT cho biết, Sở cũng như các đơn vị đang tiếp tục thực hiện nguyên tắc không để phát sinh sai phạm mới và xử lý dứt điểm sai phạm cũ, đặc biệt phải tuân thủ các quy định theo quy hoạch chung của TP.

Giải trình làm rõ các nội dung liên quan đến trách nhiệm của địa phương, đại diện lãnh đạo huyện Phúc Thọ cho biết, theo kết luận thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường yêu cầu các bến, bãi tập kết ở ven sông phải lập dự án theo hình thức chuyển nhượng; tuy nhiên, do điều chỉnh Luật đất đai 2024 nên địa phương chưa triển khai theo hướng dẫn của Sở được.

Đại diện lãnh đạo huyện Phúc Thọ cũng cho biết, kjó khăn lớn nhất với địa phương là nằm ở khu vực các xã giáp ranh với huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc khi đất bồi ven sông sạt lở liên tục do tỉnh này vẫn cấp phép cho các đơn vị khai thác cát. Vì thế, huyện đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn để đơn vị triển khai thực hiện.

Hầu hết các tuyến đê sông đều có vi phạm xây dựng trên mặt đê

Liên quan đến câu hỏi của đại biểu Duy Hoàng Dương về trách nhiệm của Sở NN&MTNT khi có các công trình nhà ngay mặt đê, giáp mặt đê, bờ sông như ở xã Phong Vân, huyện Ba Vì; xã Trung Châu, huyện Đan Phượng, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Nguyễn Văn Quyến cho biết, hiện nay tình trạng nhà xây dựng hành lang đê nói chung và trên mặt đê nói riêng diễn ra rất nhiều. Hầu khắp các tuyến đê đi qua các địa phương đều có tình trạng này.

Nguyên nhân do những hộ gia đình đã sinh sống tại đây rất nhiều năm, thậm chí hàng trăm năm; do trước đây các tuyến đê nhỏ, trong quá trình cải tạo nâng cấp đã mở rộng lấn vào sát nhà dân, trước cả thời điểm Pháp lệnh Đê điều được ban hành, vì thế nhiều nhà dân vẫn tồn tại ở đó. Đồng thời, cũng có và nguyên nhân từ các trường hợp có vi phạm xây mới.

"Theo quy định mới nhất, kể cả pháp lệnh và luật đê điều, tất cả các hộ gia đình nằm trong phạm vi bảo vệ đê điều đều phải di chuyển, trách nhiệm này thuộc về chính quyền" - ông Nguyễn Văn Quyến nói.

Theo Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, hiện nay khối lượng di chuyển, ví như dự án cải tạo đê trên tuyến đê sông Bùi huyện Chương Mỹ có đến 1.000 hộ dân, khối lượng di chuyển rất lớn vì thế dự án phải điều chỉnh lại... Theo Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, giải pháp thuận tiện mà nhanh nhất là triển khai các dự án đê điều - nghĩa là khi có dự án mở rộng mặt đê, cứng hóa mặt đê, đưa mặt bằng này luôn vào dự án, di dời hộ dân ra khỏi hành lang an toàn đê, hoặc có những chương trình di dời, di dân lớn.

Tại phiên họp giải trình, Giám đốc Sở Xây dựng Võ Nguyên Phong trả lời làm rõ thực trạng người dân vi phạm xây dựng các nhà đơn lẻ khu vực ngoài đê, bãi sông ở huyện Phúc Thọ và một số địa phương khi chính quyền địa phương không xử lý dứt điểm. Theo đó, Sở Xây dựng đã tổ chức họp với các chuyên gia, đơn vị, quận, huyện để có các văn bản hướng dẫn về nội dung liên quan cấp phép xây dựng nhà ở riêng lẻ khu bãi sông và ngoài đê. Đến nay, các địa phương triển khai tích cực và đã cấp phép được 574 giấy phép.

Giám đốc Sở Xây dựng Võ Nguyên Phong cho biết, qua báo cáo về tình trạng vi phạm trật tự xây dựng của các quận, huyện, Sở đã có báo cáo phân tích, làm rõ những vi phạm để phối hợp với các địa phương xử lý cho hiệu quả, với nguyên tắc không để phát sinh vi phạm mới.

Sau 3 năm các huyện chưa lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500

Tại phiên giải trình, Trưởng Ban Văn hóa - Xã hội, HĐND TP Hà Nội Nguyễn Thanh Bình đề nghị Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc làm rõ trách nhiệm khi sau 3 năm các quận, huyện (13 đơn vị) vẫn chưa hoàn thành lập Quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 đối với các khu dân cư hiện có được tồn tại, bảo vệ, xác định cụ thể pháp lý về sử dụng đất theo Quyết định số 1045,1046/QĐ-UBND ngày 25/3/2022 của UBND TP về Quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng, sông Đuống tỷ lệ 1/500.

Trả lời câu hỏi này, Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc Nguyễn Trọng Kỳ Anh cho biết, đến nay, trên cơ sở ý kiến của Sở NN&PTNT, các địa phương đã rà soát, báo cáo và cho thấy gặp khó khăn nhất định liên quan đến các quy định của Luật Đất đai qua các giai đoạn, như vướng mắc về bảo đảm kỹ thuật trong phạm vi ranh giới hành lang thoát lũ. Để vạch được không gian hành lang thoát lũ với các sông khó thực hiện trên thực địa nếu không có phác đồ, phép đo cụ thể.

Giám đốc Sở QH-KT bày tỏ hi vọng thời gian tới, khi Quy hoạch Thủ đô đã được phê duyệt, các nội dung cụ thể hóa các khu vực dân cư ngoài bãi theo Quyết định số 257/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch phòng chống lũ và quy hoạch đê điều hệ thống sông Hồng, sông Thái Bình, cũng như theo Quy hoạch Thủ đô sẽ sớm được triển khai để sớm ổn định tình hình đầu tư xây dựng, cấp phép xây dựng cho các đối tượng công trình, đặc biệt là nhà ở riêng lẻ cho người dân.