Nghi lễ Tết cung đình ngày mùng 1
Để phát huy giá trị các nghi lễ tết tiêu biểu của cung đình cũng như những phong tục tết dân gian truyền thống của Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội tổ chức Chuỗi hoạt động Tết kéo dài từ ngày 20/1/2024 (Mùng 10 tháng Chạp năm Quý Mão) đến Ngày 18/2/2024 ( Mùng 9 Tháng Giêng năm Giáp Thìn) bao gồm nhiều hoạt động đặc sắc.
Trong số các không gian, nổi bật là trưng bày “Tết cung đình: Lễ chính đán thời Lê Trung Hưng”. Theo Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội, dưới chế độ Nhà nước quân chủ, nhà Vua và Triều đình là người đại diện cho muôn dân, đại diện cho sự hưng thịnh, vững bền của quốc gia. Do đó, đã hình thành nên một hệ thống các nghi lễ Tết cung đình vừa trang trọng, tôn nghiêm, biểu thị quyền uy tối cao của bậc thiên tử.
Vào thời Lê Trung hưng, hệ thống nghi lễ Tết cung đình ấy bao gồm một chuỗi các nghi lễ diễn ra nối tiếp nhau từ cuối tháng Chạp của năm cũ đến mùng 7 tháng Giêng năm mới gồm: lễ cúng Táo quân, lễ Tiến lịch, lễ Tiến xuân ngưu (rước trâu đất và thần Câu mang), lễ Phất thức (lau rửa và niêm phong ấn), lễ Cáp hưởng (mời các vị tiên đế về ăn tết), lễ Thướng tiêu (dựng cây nêu), lễ Trừ tịch (cúng giao thừa), lễ Tế tổ tiên, lễ Chính đán, lễ Chúc thọ nhà vua, lễ Tế giao (tế trời), lễ Khai hạ (hạ cây nêu), lễ Khai ấn (mở ấn)… Trong đó, lễ Chính đán là một trong những nghi lễ quan trọng nhất của triều đình.
Lễ Chính đán được tổ chức vào sáng sớm ngày mồng Một tết với nghi thức Đại triều trang trọng, tôn nghiêm, diễn ra tại sân điện Kính Thiên. Lễ Chính đán là một nghi lễ triều hội, là dịp nhà vua, hoàng tộc và trăm quan gặp gỡ nhau ngày đầu năm mới, cùng chúc tụng cho nhà vua trường thọ, Nhân dân ấm no yên vui, xã tắc vừng bền cường thịnh. Trong lễ Chính đán, 12 xứ trong cả nước dâng biểu chúc mừng nhà Vua. Nhân dịp này nhà Vua cũng ban yến, ban tiền thưởng Xuân cho văn võ bá quan. Việc ban yến, ban tiền là một phong tục có từ thời Lý – Trần, thể hiện sự quan tâm của người đứng đầu đất nước đối với thần dân của mình.
Điểm nhấn đặc biệt của năm nay là lần đầu tiên một nghi lễ Tết cung đình được tái hiện dưới hình thức phim trình chiếu 3D “Lễ Chính đán thời Lê”. Bộ phim sẽ mang đến cho du khách một trải nghiệm 360 độ trọn vẹn và ấn tượng về âm thanh, ánh sáng, nhịp điệu câu chuyện… đưa khán giả hoà mình vào không khí tôn nghiêm và độc đáo của lễ Chính đán nơi Cung đình xưa với các nghi thức như: Rước Biểu vào sân điện Kính Thiên; Rước xa giá Vua sang điện Kính Thiên; Vua lên ngai, văn võ bá quan vào chầu hành lễ; Lễ tuyên biểu mục, tuyên biểu & Lễ tuyên chế; Bách quan chúc mừng Vua.
Tái diện không gian Tết xưa
Từ ngày 24 – 28/1/2024 (tức từ ngày 14 – 18 tháng Chạp năm Quý Mão), Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long –Hà Nội phối hợp với Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại, Du lịch TP tổ chức chương trình “Happy Tết 2024 – Lan toả bản sắc văn hoá Tết truyền thống”.
Happy Tết 2024 là sự kết hợp độc đáo của nét truyền thống Tết Cung đình xưa với văn hoá Tết nay tạo nên không gian lan toả, linh thiêng và sống động. Với quy mô 3.000 – 3.500m2, được thiết kế, trang trí hoành tráng, công phu và đầy sáng tạo đã giới thiệu ngày Tết truyền thống, điểm đến du lịch, giá trị văn hóa, di sản… các vùng miền trên cả nước. Chương trình bao gồm các không gian: “Chuyến tàu Quê hương”, “Không gian nhà Hà Nội xưa”, “Không gian Tết miền Trung”, “Không gian Tết miền Nam”, “Không gian Tết sắc màu Dân tộc”, “Không gian quảng bá ẩm thực” được sắp đặt dàn dựng cùng với các tiểu cảnh giới thiệu điểm đến du lịch nổi tiếng của Hà Nội như: cầu Long Biên, chợ Đồng Xuân, chợ hoa Mê Linh, Tây Hồ… Đặc biệt là các gian hàng mô phỏng nhà Phố Phái tái hiện phố cổ Hà Nội một thời giao thương tấp nập.
Ngoài ra, tại Hoàng Thành Thăng Long trong dịp đón Tết Nguyên đán Giáp Thìn còn có các hoạt động tái hiện các nghi lễ truyền thống như thả cá chép, dựng cây nêu, phong ấn, tiến lịch, lễ Khai Xuân và nhiều hoạt động văn hóa truyền thống đặc sắc.
Toàn bộ khu di sản được trang hoàng cảnh quan, cây và hoa với nhiều khu vườn hoa và cụm check in phục vụ du khách du Xuân Hoàng thành Thăng Long nhân dịp đón năm mới.
