Tăng cường ứng dụng công nghệ số gắn với định hướng sản xuất xanh
Trong bối cảnh hiện nay, kinh tế tuần hoàn trong Cách mạng Công nghiệp 4.0 là giải pháp xanh quan trọng cho phát triển bền vững. Giải pháp này giúp nâng cao khả năng cạnh tranh và vị thế của hàng hóa xuất khẩu Việt Nam thông qua việc chuyển đổi mô hình sản xuất và ứng dụng công nghệ số vào sản xuất và xuất khẩu xanh.
Tại buổi Tọa đàm về Đào tạo nghề lĩnh vực cơ khí phải theo tiêu chuẩn quốc tế để đáp ứng sản xuất xanh bền vững, được tổ chức vào ngày 2/7 vừa qua tại TP Hồ Chí Minh. Ông Trần Hoài Nam - Phó chủ tịch Hội Doanh nghiệp Cơ khí - Điện TP Hồ Chí Minh cho rằng, việc chuyển đổi mô hình sản xuất và tăng cường ứng dụng công nghệ số gắn với định hướng sản xuất xanh, xuất khẩu xanh đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh và vị thế của hàng hóa xuất khẩu Việt Nam trên trường quốc tế. Tự động hóa trong ngành cơ khí đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa sản xuất, giảm thiểu lãng phí nguyên liệu và năng lượng, đồng thời bảo vệ môi trường và thúc đẩy sự bền vững.
“Hiện Hội Doanh nghiệp Cơ khí - Điện TP Hồ Chí Minh đang triển khai dự án Made By Vietnam nhằm đẩy mạnh công tác quảng bá cho các doanh nghiệp Việt Nam với các sản phẩm công nghiệp Việt trên thị trường nội địa cũng như kết nối đến thị trường quốc tế thông qua các chương trình xúc tiến thương mại” - ông Trần Hoài Nam thông tin.
Lĩnh vực Robot và Trí tuệ nhân tạo đang thiếu nghiêm trọng
GS.TS Trương Nguyễn Luân Vũ - Trưởng khoa Cơ Khí chế tạo máy Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP Hồ Chí Minh cho biết, theo khảo sát mới nhất của tổ chức Frost và Sullivan, thị trường tự động hóa của Việt Nam hiện nay vẫn còn khiếm tốn với giá trị vào khoảng 184.5 triệu USD. Tuy nhiên, giá trị của thị trường sẽ tăng nhanh trong vài năm tới do Chính phủ Việt Nam đang tích cực thúc đẩy quá trình tự động hóa.
Theo Cục thống kê TP Hồ Chí Minh, nhu cầu nhân lực của 4 ngành công nghiệp trọng yếu và 9 ngành kinh tế - dịch vụ của TP Hồ Chí Minh chiếm 82,35% tổng nhu cầu. Trong đó, nhu cầu nhân lực 4 ngành công nghiệp trọng yếu chiếm 17,9% tổng nhu cầu, tuyển dụng ở lao động qua đào tạo chiếm 85,02%, cụ thể: Đại học trở lên (18,96%), cao đẳng (20,05%), trung cấp (23,19%), sơ cấp (22,82%). Đáng chú ý, ngành Cơ khí tại TP. Hồ Chí Minh chiếm 4,59% trong tổng nhu cầu.
Qua phân tích số liệu ở trên, GS.TS Trương Nguyễn Luân Vũ cho rằng, lực lượng lao động qua đào tạo cho khu vực công nghiệp còn thiếu, đặc biệt là đối với lĩnh vực Cơ khí - Tự động hóa trong thời đại công nghiệp 4.0, lĩnh vực xương sống cho mục tiêu trở thành nước công nghiệp vào năm 2030 của Việt Nam. Trong đó, nhân sự công nghệ cao đặc biệt lĩnh vực Robot và Trí tuệ nhân tạo thì các dự báo cho thấy hiện chúng ta đang thiếu nghiêm trọng. Đó là thách thức lớn cho cung ứng đào tạo nguồn nhân lực để phục vụ chuyển đổi cơ cấu trong thị trường lao động, nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp.
Tuy nhiên, vấn đề của các chương trình đào tạo nguồn nhân lực cho ngành Cơ khí - Tự động hóa có không ít các cơ sở đào tạo hiện tại trong TP Hồ Chí Minh chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu quốc tế hóa của các doanh nghiệp nước ngoài.
Do đó, TP Hồ Chí Minh cần xây dựng mới chương trình đào tạo Cơ khí - Tự động hóa trên cơ sở tạo lập và phát triển tư duy đổi mới và sáng tạo của người học, đáp ứng với công nghiệp 4.0.
Ngoài ra, phát triển năng lực ngoại ngữ trình độ quốc tế. Người học được học tập và rèn luyện trong môi trường giáo dục hoàn toàn bằng Tiếng Anh trong suốt thời gian đào tạo để làm việc trong môi trường đa quốc gia; cũng như phát triển đội ngũ giảng viên có trình độ cao và đạt tiêu chuẩn quốc tế…
Vì vậy, nhà nước cần có chính sách hỗ trợ mạnh mẽ hơn cho việc tăng cường đào tạo nghề trong lĩnh vực cơ khí và tự động hóa theo tiêu chuẩn quốc tế. Qua đó, góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp Việt Nam trong thời kỳ Cách mạng Công nghiệp 4.0 và xu hướng sản xuất xanh.
