Câu hỏi:
Trường hợp, lao động nữ đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) 30 năm, muốn nghỉ hưu 55 tuổi có được hưởng lương hưu 75%? Dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) quy định đóng BHXH 15 năm được hưởng lương hưu sẽ áp dụng với đối tượng nào? - Vũ Thị Thu Hương (Hà Nội).
BHXH trả lời:
Bộ luật Lao động năm 2019 quy định lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu đối với người lao động. Theo đó, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường được điều chỉnh theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035.
Theo quy định Điều 56, Luật BHXH năm 2014 được hướng dẫn bởi Điều 7 Nghị định 115/2015/NĐ-CP thì từ ngày 1/1/2018 trở đi, để được hưởng lương hưu tối đa 75%, lao động nữ cần 30 năm đóng bBHXH; lao động nam cần 35 năm đóng BHXH.
Người lao động làm việc trong điều kiện bình thường, bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến dưới 81% và có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên thì được nghỉ hưu sớm 5 – 10 năm so với độ tuổi nghỉ hưu thông thường.
Trường hợp người lao động về hưu sớm 5 năm thì cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi bị trừ 2% tỷ lệ hưởng lương hưu. Đối với các trường hợp về hưu trước tuổi theo diện tinh giản biên chế thì không trừ tỷ lệ hưởng lương hưu.
Hiện nay, dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) đã được cơ quan soạn thảo trình Quốc hội đề xuất sửa đổi quy định về điều kiện hưởng lương hưu. Theo đó, người lao động khi nghỉ việc có thời gian đóng BHXH bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên thì được hưởng lương hưu hàng tháng.
Theo cơ quan soạn thảo dự thảo Luật BHXH (sửa đổi), đề xuất giảm số năm đóng BHXH tối thiểu xuống 15 năm nhằm tạo cơ hội cho những người tham gia BHXH muộn (45 – 47 tuổi mới bắt đầu tham gia) hoặc những người đóng BHXH không liên tục khi đến tuổi nghỉ hưu vẫn không tích lũy đủ 20 năm cũng được hưởng lương hưu hàng tháng thay vì phải nhận BHXH một lần.
Mức lương hưu của những người đóng BHXH 15 năm có thể thấp hơn những người có thời gian tham gia BHXH dài, nếu tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc hoặc thu nhập làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện là như nhau. Tuy nhiên, những trường hợp này trước đây không đủ điều kiện hưởng lương hưu nên họ nhận BHXH một lần (nếu không lựa chọn tự nguyện đóng BHXH một lần cho thời gian còn thiếu), nay sẽ có cơ hội được hưởng lương hưu hàng tháng.
Như vậy, cho dù những người đóng BHXH 15 năm hàng tháng có mức lương hưu khiêm tốn hơn người có thời gian tham gia BHXH dài nhưng ổn định, định kỳ được Nhà nước điều chỉnh tăng lương hưu. Và trong thời gian hưởng lương hưu, họ lại được quỹ BHXH đóng bảo hiểm y tế sẽ góp phần bảo đảm tốt hơn cuộc sống khi về già của người lao động.
