Hết thời phim bao cấp
Cách đây 2 năm, tranh giải ở hạng mục điện ảnh, phần lớn là phim Nhà nước như: “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh”, “Cuộc đời của Yến”, “Nhà tiên tri”, “Những đứa con của làng”... Nhìn lại 4 - 5 kỳ liên hoan trước, sự xuất hiện của các hãng tư nhân ở hạng mục này là... mơ ước. Dù điện ảnh tư nhân phát triển, nhưng nhiều nghệ sĩ và nhà sản xuất quan niệm, LHP là sân chơi của “những người Nhà nước”. Tại LHP lần thứ XX này, cuộc đua hoàn toàn của các hãng phim tư nhân là hệ quả tất yếu của cơ chế Nhà nước đã không còn bao cấp làm phim, cơ chế phim đặt hàng vẫn còn nhiều vấn đề chưa được giải quyết.Ekip làm phim “Em chưa 18” nhận giải Bông sen Vàng tại LHP lần thứ XX. |
47 năm tồn tại, lần đầu tiên trong lịch sử LHP Việt Nam không còn phim điện ảnh Nhà nước dự thi. Cho dù có là xu thế tất yếu, nhưng cũng khiến các nhà quản lý chạnh lòng, đặc biệt là những người quen với cơ chế cũ. Đạo diễn Đặng Nhật Minh – Trưởng Ban giám khảo hạng mục phim điện ảnh cho rằng: “Khán giả trẻ hiện nay thích xem phim giải trí, hài, hành động, chán phim đề tài chiến tranh lịch sử là lý do khiến các nhà sản xuất tập trung vào mảng đề tài này”. Đây cũng chính là lý do khiến lớp nghệ sĩ già buồn lòng.
Phim tư nhân chiếm 100% số lượng hạng mục tranh giải, nhưng bà Ngô Phương Lan - Cục trưởng Cục Điện ảnh, Trưởng ban tổ chức LHP lần thứ XX khẳng định, Ban tổ chức đã chọn được các bộ phim tư nhân chất lượng, có sự sàng lọc để loại bỏ những phim hài nhảm. “Nét tươi mới là đặc điểm rõ nét nhất của 16 bộ phim truyện dự thi. Đó là sự tươi mới của một thế hệ các đạo diễn trẻ, trong đó nhiều đạo diễn “trình làng điện ảnh” với tác phẩm đầu tay và ngay lập tức đã được Hội đồng tuyển chọn dự thi” – bà Lan nhấn mạnh.Hồi hộp với “Em chưa 18”Tối 28/11, LHP lần thứ XX khép lại bằng lễ trao Bông sen Vàng. Kết quả cuối cùng, “Em chưa 18” của đạo diễn Lê Thanh Sơn giành giải cao nhất của hạng mục “Phim truyện điện ảnh”. Hãng phim Chánh Phương – đơn vị sản xuất bộ phim này ghi danh là hãng tư nhân đầu tiên đoạt giải thưởng Bông sen Vàng của LHP. Nếu như trước đêm trao giải LHP, nhiều người nghĩ, phim “Cha cõng con” - bộ phim nghệ thuật của đạo diễn Lương Đình Dũng sẽ "ăn giải" kỳ này. Không chỉ vì bộ phim đã dành được nhiều giải thưởng quốc tế, trở thành đại diện Việt Nam tranh tài ở sân chơi điện ảnh thế giới – giải thưởng Oscar mà còn phù hợp với cách thức lựa chọn phim đoạt giải của Ban giám khảo các kỳ liên hoan. Nhưng rốt cuộc, bộ phim đạt doanh thu 175 tỷ đồng “Em chưa 18” đã chiến thắng trước sự bất ngờ của nhiều người. Bởi đây là bộ phim giải trí nhẹ nhàng, không có nhiều tầng diễn xuất của các diễn viên. Chưa kể “Em chưa 18” từng bị mổ xẻ có cách làm giống phim Trung Quốc “Chiến lang 2”. Khi mới ra mắt dịp 30/4, bên cạnh những lời khen ngợi về sự trẻ trung, hiện đại, “Em chưa 18” từng vấp phải những hoài nghi về tính thực tế: Câu chuyện của cô bé Linh Đan và môi trường học đường trong phim có thể xảy ra ngoài đời thực tại Việt Nam hay không? Thực hư về doanh thu 175 tỷ đồng do đoàn làm phim thông báo?Đặc biệt, sau lễ trao giải, đạo diễn Lê Thanh Sơn khẳng định, nên xóa bỏ chuyện phân biệt phim thương mại và phim nghệ thuật vì phim thương mại cũng mang tính nghệ thuật trong đó. Dù thế nào, ê kíp của “Em chưa 18” có thể tự hào về giải thưởng mà mình giành được. Bộ phim đã có doanh thu “khổng lồ”, nay lại ẵm thêm 2 giải quan trọng của LHP Việt Nam , mọi sự tranh cãi gần như vô nghĩa. LHP Việt Nam lần thứ XX khép lại như thành công của cách nhìn đổi mới giữa phim tư nhân, phim Nhà nước, phim nghệ thuật và phim thương mại.