Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad đã có chuyến thăm 5 ngày tới Trung Quốc, từ ngày 17-21/8.
Ngày 21/8, phát biểu tại buổi họp báo trước khi kết thúc chuyến thăm Trung Quốc, Thủ tướng Mohamad đã tuyên bố hủy bỏ dự án đường sắt cao tốc và hai đường ống dẫn năng lượng trị giá 22 tỷ USD với Trung Quốc cho tới khi Kuala Lumpur thanh toán được các khoản nợ.
Các dự án này gồm Dự án Kết nối Đường sắt Bờ biển phía Đông (East Coast Rail Link - ECRL) trị giá 20 tỷ USD và dự án 2 đường ống khí đốt trị giá 2,32 tỷ USD.
Thủ tướng Mohamad cho rằng, trước khi đưa ra quyết định này, Malaysia đã cân nhắc đến vấn đề nợ công của mình, đồng thời căn cứ vào điều kiện đất nước giai đoạn hiện nay, Malaysia không thể gánh được các khoản chi phí khổng lồ từ các dự án trên.
Thủ tướng Malaysia cho hay, ông đã nêu quan điểm cũng như nguyên nhân hủy bỏ các dự án với chính phủ Trung Quốc và "họ đã đồng ý".
“Tôi đã giải thích với (các nhà lãnh đạo Trung Quốc) rằng hiện tại chúng tôi không có đủ khả năng triển khai dự án ECRL”, ông Mohamad nói với các phóng viên Malaysia trước khi kết thúc chuyến thăm.
"Đó là vì các dự án này quá tốn kém, chúng tôi không có đủ tiền để cấp vốn đầu tư cho các dự án trên, đồng thời hiện Malaysia cũng chưa cần đến những dự án này. Mục tiêu chính của chính phủ Malaysia trong thời điểm hiện tại là giảm nợ quốc gia, vốn đã lên tới 250 tỷ USD”, Thủ tướng Mohamad nhấn mạnh.
"Tôi tin rằng Trung Quốc sẽ có cái nhìn thông cảm với những vấn đề mà chúng tôi phải giải quyết và có lẽ sẽ giúp đỡ chúng tôi giải quyết một số vấn đề về tài chính nội bộ", ông Mahathir nói trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường hôm 20/8.
Trước đó, dự án Kết nối Đường sắt đã được Chính phủ Malaysia ký hợp đồng với Công ty Xây dựng Truyền thông Trung Quốc.
Trong tháng 7 vừa qua, Bộ Tài chính Malaysia cho biết khoảng 88% chi phí của dự án 2 đường ống dẫn khí trị giá 9,4 tỷ ringgit (khoảng 2,32 tỷ USD) đã được thanh toán cho nhà thầu Trung Quốc mặc dù chỉ có 13% công việc được hoàn thành.
Hồi tháng 5 vừa qua, Thủ tướng Mahathir cũng cho tạm hoãn một dự án đường sắt cao tốc ký kết giữa Malaysia và Singapore vài năm trước do dự án này quá tốn kém. Chính phủ của ông Mohamad đặt mục tiêu giảm mức nợ quốc gia hiện ở mức khoảng 250 tỷ USD.
Mặc dù hủy bỏ nhiều dự án công trình với Trung Quốc, chuyến thăm Bắc Kinh của Thủ tướng Mahathir vẫn đặt trọng tâm thúc đẩy quan hệ thương mại song phương. Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Malaysia.
