Chỉ trong quý I/2025, đã xảy ra 995 vụ lừa đảo sử dụng công nghệ cao, chiếm gần 50% tổng số vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản, gây thiệt hại khoảng 1.600 tỷ đồng.
Các chiêu trò phổ biến nhất gồm: lừa đảo qua email và tin nhắn giả danh ngân hàng, yêu cầu xác minh tài khoản; dụ người dùng dán mã độc vào thiết bị dưới dạng kiểm tra robot; mạo danh cơ quan nhà nước để lừa lấy OTP, mật khẩu; chiêu dụ việc làm online với mức lương cao nhưng yêu cầu nộp phí "đăng ký". Đặc biệt, các chiến dịch lừa đảo thường nhắm vào thời điểm nhạy cảm như ngày lễ, mùa mua sắm, thiên tai - khi người dân dễ bị cảm xúc chi phối.
Thống kê cho thấy, lừa đảo giả danh cơ quan pháp luật chiếm tỷ lệ cao nhất - 21,47%. Tiếp theo là lừa đảo tuyển dụng việc làm trực tuyến (21,01%), đầu tư vào các sàn thương mại điện tử, chứng khoán, tiền điện tử (20,53%). Các thủ đoạn khác như giả mạo tài khoản mạng xã hội để vay tiền, nhờ chuyển hộ, mua thẻ cào (8,67%) hay lừa đảo tình cảm, tặng quà có giá trị (5,8%) cũng tiếp tục gia tăng.
Lừa đảo hiện nay không chỉ sử dụng các phương thức truyền thống mà còn tích hợp công nghệ mới như AI, deepfake và livestream trên mạng xã hội. Nổi bật là hình thức "cược thạch", "cược đá" - các đối tượng sử dụng TikTok, Facebook để giả livestream khai thác đá quý, dụ người xem đặt cọc tiền với lời hứa nhận lại lợi nhuận cao, thực chất là màn kịch lừa đảo tinh vi.
Một số thủ đoạn khai thác các chủ trương, chính sách mới như sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã, miễn học phí… để giả danh cán bộ gọi điện yêu cầu người dân cung cấp thông tin, chuyển tiền. Đối tượng thường nhắm vào người cao tuổi hoặc phụ huynh học sinh, lợi dụng sự thiếu cảnh giác và lòng tin.
Các vụ việc phần lớn do đối tượng ở nước ngoài thực hiện, khiến việc điều tra, xử lý gặp không ít khó khăn. Tuy nhiên, lực lượng công an đã kịp thời phát hiện và điều tra 88 vụ, xử lý 363 đối tượng có liên quan.
Trước tình hình này, việc nâng cao nhận thức, kỹ năng phòng vệ cá nhân là yếu tố then chốt. Người dân được khuyến cáo không cung cấp OTP, mật khẩu qua điện thoại hoặc mạng xã hội, không nhấp vào các liên kết đáng ngờ, cài phần mềm bảo mật và chia sẻ kiến thức phòng tránh với người thân, nhất là người già và trẻ nhỏ.
