Lầu Năm Góc hôm 2/8 thông báo Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã ký lệnh rút lại thẩm quyền của Susan Escallier, quan chức giám sát quy trình của các ủy ban quân sự Mỹ, trong việc ký các thỏa thuận nhận tội trước xét xử với 3 bị cáo bị cho là chủ mưu vụ khủng bố 11/9.
"Tôi xác định rằng xét đến tầm quan trọng của quyết định ký thỏa thuận trước xét xử với bị cáo, trách nhiệm như vậy phải thuộc về tôi,” ông Austin nêu rõ trong tài liệu gửi tới bà Escallier. "Do đó, để thực thi thẩm quyền của mình, tôi sẽ rút khỏi 3 thỏa thuận trước xét xử mà bà đã ký vào ngày 31/7 trong vụ án nêu trên, có hiệu lực ngay lập tức".
Động thái này chỉ diễn ra 2 ngày sau khi bà Escallier ký các thỏa thuận trước xét xử với Khalid Shaikh Mohammed, Walid Muhammad Salih Mubarak Bin 'Attash và Mustafa Ahmed Adam al Hawsawi. Ba đối tượng này bị cáo buộc là chủ mưu vụ đâm máy bay vào Trung tâm Thương mại Thế giới ở New York (Mỹ) ngày 11/9/2001, cướp đi sinh mạng của 2.977 người (không bao gồm 19 đối tượng tấn công khủng bố) và khiến hơn 6.000 người khác bị thương.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ không nêu lý do tại sao không ra quyết định sớm hơn, trước thời điểm các thỏa thuận được ký kết và công bố rộng rãi.
Theo Fox News, Ủy ban Quân vụ Hạ viện Mỹ hôm 2/8 thông báo đang mở một cuộc điều tra về các thỏa thuận nhận tội, thứ mà nghị sĩ Mike Rogers - chủ tịch ủy ban, gọi đá là hành động "vô lương tâm".
“Tôi, cùng với phần lớn người dân và quốc hội của chúng ta, vô cùng sốc và phẫn nộ trước thông tin chủ mưu và các đồng phạm của hắn, những kẻ lên kế hoạch cho vụ tấn công khủng bố ngày 11/9/2001 khiến gần 3.000 người vô tội thiệt mạng, được đề nghị nhận tội,” ông Rogers viết trong bức thư được Fox New công bố. Ủy ban Quân vụ Hạ viện Mỹ gọi thỏa thuận này là một “đòn giáng mạnh” đối với gia đình các nạn nhân.
Một số người chỉ trích cho rằng thỏa thuận nhận tội sẽ ngăn cản công chúng biết được điều gì thực sự đã xảy ra cách đây gần 23 năm. Đảng Cộng hòa cũng chĩa búa rìu công kích vào Tổng thống Joe Biden và Phó tổng thống Kamala Harris, dù Nhà Trắng khẳng định không đóng vai trò gì trong các cuộc đàm phán dẫn đến thỏa thuận gây tranh cãi trên.
Khalid Shaikh Mohammed là một trong những cấp phó đáng tin cậy và thông minh nhất của trùm khủng bố Osama bin Laden. Khalid từng tham gia vào nhiều âm mưu lớn chống lại Mỹ, nơi y từng theo học đại học. Tên này tự nhận đã chặt đầu nhà báo Mỹ Daniel Pearl năm 2002, và tham gia vụ đánh bom WTC năm 1993 khiến 6 người thiệt mạng.
Walid Muhammad Salih Mubarak Bin Attash bị giới chức Mỹ cáo buộc đã trực tiếp đào tạo các không tặc điều khiển 2 máy bay của hãng hàng không United đâm vào WTC, gây ra thảm kịch 11/9. Tên này cũng khai đã mua thuốc nổ và tuyển dụng thành viên cho nhóm khủng bố từng giết hại 17 thủy thủ trong vụ đánh bom tàu khu trục USS Cole.
Trong khi đó, Mustafa Ahmed Adam al Hawsawi bị cáo buộc là người quản lý tài chính cho vụ khủng bố 11/9. Cả 3 tên này đều bị bắt ở Pakistan năm 2003, và từng bị giam giữ trong các nhà tù bí mật của Cơ quan tình báo trung ương Mỹ (CIA), trước khi áp giải đến Vịnh Guantanamo.
Phiên tòa xét xử Khalid, Walid và Mustafa bị trì hoãn suốt nhiều năm do vướng phải nhiều vấn đề tố tụng. Phiên xét xử mới nhất đối 3 bị can trên dự kiến bắt đầu vào ngày 11/1/2021, bị trì hoãn do 2 thẩm phán từ chức và ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19.
