Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên mới
Logo
Đăng ký ấn phẩm|Đăng nhập

Mỹ chia rẽ vì cắt giảm tài trợ khoa học

Kinhtedothi – Một thẩm phán liên bang tại Boston vừa ra phán quyết ngăn chặn kế hoạch cắt giảm mạnh tài trợ của Quỹ Khoa học Quốc gia Mỹ (NSF), cho thấy mâu thuẫn ngày càng sâu sắc giữa các cơ quan tư pháp, học thuật và chính quyền Tổng thống Donald Trump trong vấn đề hỗ trợ nghiên cứu.

Quỹ Khoa học Quốc gia Mỹ (NSF) bị bác bỏ đề xuất chính sách. Ảnh: U.S. National Science Foundation

Quỹ Khoa học Quốc gia Mỹ (NSF), với ngân sách 9 tỷ USD, đã ban hành một chính sách gây tranh cãi khi giới hạn khoản tài trợ dành cho chi phí gián tiếp trong nghiên cứu ở mức tối đa 15%. Đây là các chi phí cần thiết để vận hành dự án, như bảo trì phòng thí nghiệm, điện nước và lương nhân viên hỗ trợ. 

Trước đây, các trường đại học thường thương lượng để nhận mức hoàn trả cao hơn nhiều, dao động từ 50 đến 65% so với kinh phí nghiên cứu trực tiếp. Chính sách mới khiến nhiều trường đứng trước nguy cơ thiếu hụt nghiêm trọng, buộc phải tự bù lỗ. Thẩm phán Indira Talwani nhận định quy định này là "tùy tiện và thiếu căn cứ pháp lý", và đã ra phán quyết đình chỉ việc thi hành.

Các trường như MIT, Princeton, Đại học Michigan và Cornell – cùng Hiệp hội các trường nghiên cứu hàng đầu Mỹ – đã đệ đơn kiện từ tháng 5, cảnh báo chính sách mới sẽ “gây tổn hại nghiêm trọng đến hệ sinh thái khoa học và đổi mới quốc gia.” Phán quyết này nối tiếp một loạt các động thái từ hệ thống tòa án liên bang nhằm ngăn chặn các nỗ lực tương tự tại Viện Y tế Quốc gia (NIH), Bộ Năng lượng và mới đây là Bộ Quốc phòng.

Điều đáng chú ý là một số cơ quan trong chính phủ Mỹ, như Bộ Quốc phòng, NIH và NSF, đều đã triển khai các chính sách hạn chế tài trợ nghiên cứu, nhưng liên tục bị chính tòa án liên bang bác bỏ, cho thấy sự chia rẽ sâu sắc trong nội bộ chính quyền về vai trò của đầu tư khoa học.

Theo giới phân tích, việc các thẩm phán liên tiếp bác bỏ chính sách cắt giảm chi phí gián tiếp phản ánh một làn sóng phản ứng từ hệ thống tư pháp và cộng đồng học thuật trước những thay đổi mạnh tay từ Nhà Trắng. Nếu căng thẳng này tiếp tục leo thang, giới nghiên cứu cảnh báo rằng vị thế dẫn đầu toàn cầu của Mỹ trong lĩnh vực khoa học có thể bị đe dọa nghiêm trọng.

Đọc nhiều
HỎI ĐÁP THÔNG MINH

CẢM NHẬN CỦA BẠN VỀ BÀI VIẾT NÀY

  • Rất hay
  • Thích
  • Giải trí
  • Cần cải thiện

BÌNH LUẬN (0)

Đừng bỏ lỡ
Tin mới
VIDEO
Tin Tài Trợ