Nam Định: hướng tới thị trường thực phẩm sạch, minh bạch

Tháng hành động vì an toàn thực phẩm (ATTP) năm 2025 ghi nhận nhiều hoạt động kiểm tra, giám sát của ngành chức năng tỉnh Nam Định đối với các cơ sở kinh doanh thực phẩm sạch, trái cây nhập khẩu, cửa hàng tiện ích... nhằm siết chặt kỷ cương trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.

Đồng bộ các giải pháp kiểm soát thực phẩm sạch

Thống kê từ Chi cục Phát triển nông thôn và Quản lý chất lượng (Sở Nông nghiệp và Môi trường Nam Định) cho biết, toàn tỉnh hiện có 110 cơ sở, cửa hàng quảng bá, kinh doanh nông sản sạch, hoa quả nhập khẩu. Trong tháng 5, lực lượng chức năng đã tổ chức đánh giá, giám sát điều kiện đảm bảo ATTP tại 21 cửa hàng trên địa bàn các huyện Xuân Trường, Giao Thủy, Trực Ninh và thành phố Nam Định.

Các cơ sở này chủ yếu kinh doanh sản phẩm nông, lâm, thủy sản đóng gói sẵn, thực phẩm chế biến, sản phẩm tươi sống như rau, củ, quả, thịt cá, hải sản nhập khẩu… Qua kiểm tra, 19 cửa hàng có giấy đăng ký kinh doanh hợp lệ, 18 cơ sở ký cam kết đảm bảo ATTP, 12 cơ sở có chứng nhận tập huấn ATTP, và 14 nơi thực hiện khám sức khỏe định kỳ cho nhân viên. Hầu hết các đơn vị đều lưu giữ phiếu nhập hàng, hóa đơn, tem nhãn rõ ràng, chứng minh nguồn gốc sản phẩm.

Bên cạnh đó, nhiều cửa hàng đầu tư trang thiết bị hiện đại như tủ bảo quản, khu vực sơ chế, vệ sinh đạt chuẩn. Các sản phẩm trong nước phần lớn đến từ vùng sản xuất VietGAP hoặc đơn vị có cam kết sản xuất an toàn. Đối với hoa quả nhập khẩu, các cửa hàng đều mua từ nhà cung cấp có đầy đủ giấy tờ pháp lý.

Dù ghi nhận nỗ lực từ phía các cơ sở kinh doanh, nhưng Chi cục Phát triển nông thôn và Quản lý chất lượng đánh giá vẫn còn nhiều hạn chế. Một số cửa hàng chưa cập nhật kịp thời các quy định mới về ATTP, chưa thiết lập hệ thống truy xuất nguồn gốc bài bản, còn thiếu hồ sơ với nhiều sản phẩm, không ký hợp đồng nguyên tắc với nhà cung ứng hay thiếu giấy kiểm dịch đối với thịt tươi sống nhập tỉnh khác.

Tuy nhiên, điểm tích cực là các cơ sở đều hợp tác, chủ động cử người có thẩm quyền làm việc, tiếp thu và cam kết khắc phục thiếu sót theo hướng dẫn của đoàn kiểm tra.

Từ thực tiễn kiểm tra, ngành nông nghiệp kiến nghị tăng vai trò giám sát của chính quyền địa phương từ cấp xã đến huyện. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật, tổ chức các buổi tập huấn linh hoạt theo ngành hàng, địa bàn để nâng cao nhận thức của người bán. Việc nhân rộng các mô hình cửa hàng thực phẩm an toàn, xây dựng thương hiệu uy tín, được người tiêu dùng tin cậy cũng là định hướng lâu dài.

Xử lý nghiêm vi phạm, siết chặt thị trường

Không chỉ kiểm tra cơ sở tuân thủ quy định, lực lượng quản lý thị trường (QLTT) tỉnh Nam Định cũng liên tiếp phát hiện, xử lý nhiều vụ vi phạm nghiêm trọng liên quan đến thực phẩm không rõ nguồn gốc.

Cụ thể, ngày 19/5, tại cơ sở kinh doanh số 35 phố Xuân Thủy (phường Lộc Hòa, TP Nam Định), QLTT phát hiện 865 gói thực phẩm chế biến sẵn như nước chấm, bánh mỳ, mực đông lạnh, ô mai… không có hóa đơn chứng từ, trị giá hơn 32 triệu đồng.

Chỉ trong hai ngày 2 và 3/6, các đơn vị chức năng tiếp tục kiểm tra đột xuất tại phố Hàng Sắt và xã Mỹ Tân, thu giữ hơn 1.600 gói thực phẩm đóng gói không có nhãn phụ tiếng Việt, không rõ nguồn gốc, trị giá trên 50 triệu đồng. Các mặt hàng này được chủ cơ sở khai nhận thu mua trôi nổi từ nhiều nơi, tiêu thụ qua hình thức trực tiếp và trực tuyến. Toàn bộ hàng hóa vi phạm đã bị lập biên bản, xử phạt theo Nghị định 98/2020/NĐ-CP, đồng thời buộc tiêu hủy theo quy định. 

Trong năm 2024 và những tháng đầu năm 2025, lực lượng QLTT toàn tỉnh đã kiểm tra hơn 100 cơ sở, xử phạt trên 30 vụ vi phạm, thu phạt hành chính trên 100 triệu đồng. Những vi phạm phổ biến gồm: kinh doanh hàng không rõ nguồn gốc, hàng nhập lậu, không có nhãn mác, vi phạm quy định về điều kiện bảo đảm ATTP.

Bên cạnh nỗ lực từ cơ quan chức năng, ý thức của người tiêu dùng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng môi trường tiêu dùng lành mạnh. Việc chọn mua thực phẩm an toàn, rõ nguồn gốc không chỉ bảo vệ sức khỏe bản thân mà còn góp phần đẩy lùi hàng giả, hàng nhái ra khỏi thị trường.

Người dân cũng được khuyến khích chủ động phản ánh các cơ sở có dấu hiệu vi phạm đến cơ quan chức năng để được xử lý kịp thời. Song song, các hộ kinh doanh, cơ sở sản xuất, dịch vụ ăn uống cần thực hiện nghiêm các quy định về vệ sinh ATTP, từ khâu chọn nguyên liệu đến chế biến, bảo quản và bày bán.

Với sự chỉ đạo sát sao từ tỉnh, sự hợp tác cầu thị của các cơ sở và sự tỉnh táo của người tiêu dùng, Nam Định đang hướng tới mục tiêu xây dựng hệ sinh thái thực phẩm sạch, an toàn và phát triển bền vững.