Nâng cao chất lượng đào tạo từ nghiên cứu khoa học

Ngày 8/12, Tạp chí Công Thương tổ chức Tọa đàm với chủ đề: “Phát triển nghiên cứu khoa học trong các trường đại học: Động lực nâng cao chất lượng đào tạo" 

Các chuyên gia cho rằng, trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ, nghiên cứu khoa học không chỉ một nhiệm vụ của nhà trường, mà đã trở thành một trong những trụ cột quyết định chất lượng đào tạo và năng lực cạnh tranh của một ngành.

Các số liệu cụ thể cho thấy giai đoạn 2021 - 2025, hệ thống các trường thuộc Bộ đạt tới 26.845 sản phẩm khoa học, hơn 10.000 bài báo quốc tế và 90 đề tài cấp quốc gia.

Với vai trò cơ quan quản lý Nhà nước, TS. Vũ Anh Hoàng nhìn nhận, kết quả thể hiện ở 3 khía cạnh rất rõ nét: Thứ nhất khẳng định năng lực trí thức và vị trí học thuật của khối các cơ sở đào tạo của ngành công thương với khối lượng công bố quốc tế, đặc biệt tăng rất mạnh so với giai đoạn trước 2016 - 2020. Số lượng bài báo quốc tế chiếm khoảng 60%, tăng gấp đôi trong vòng 5 năm từ 2021 - 2025 cho thấy năng lực nghiên cứu của hệ thống các cơ sở đào tạo của Bộ Công Thương đã bắt kịp được những chuẩn mực về quốc tế, tiệm cận các nhóm cơ sở đào tạo hàng đầu trong nước cũng như một số các cơ sở đào tạo trong khu vực ASEAN. "Điều này khẳng định được khả năng làm chủ và lan tỏa tri thức mới, một trong những yếu tố cốt lõi của công tác chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và đổi mới công nghiệp, đấy yếu tố cốt lõi của ngành Công Thương" - vị này nói.

Thứ hai, việc nghiên cứu khoa học chuyển giao công nghệ và ứng dụng vào sản xuất kinh doanh tăng uy tín đối với các doanh nghiệp trong ngành Công Thương và với các ngành, các doanh nghiệp. 

Thứ ba đó chính tạo sự nền tảng vững chắc cho phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, tỉ lệ tham gia vào nghiên cứu khoa học với khoảng hơn 3.410 công bố khoa học thể hiện sự chủ động, tích cực của sinh viên khi tham gia. Điều này có nghĩa khi sinh viên ra trường bên cạnh kỹ năng nghề, kiến thức chuyên môn đã được học, sinh viên còn có tư duy, có khả năng nghiên cứu và khả năng phát triển hơn, chứng tỏ các khối, các cơ sở đào tạo của Bộ đã cung cấp cho ngành nói chung, đất nước nói riêng nguồn nhân lực ngày càng có chất lượng.

Theo TS. Vũ Anh Hoàng, đến thời điểm hiện tại, với Nghị quyết 57 và Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị, về cơ bản chúng ta đang trên con đường tháo gỡ những điểm nghẽn đã tồn tại trước đây. Đó là nguồn lực tài chính, thủ tục hành chính, vấn đề nguồn nhân lực khoa học trình độ cao. 

Các chuyên gia khẳng định, từ chủ trương, chính sách ở tầm vĩ mô, đến mô hình triển khai cụ thể tại các nhà trường, đặc biệt là nhu cầu thực tiễn, kỳ vọng từ phía doanh nghiệp là rất quan trọng. “Điểm nghẽn” cần tháo gỡ, cũng như những cơ hội lớn để kết nối mạnh mẽ hơn giữa nhà quản lý – nhà trường – nhà khoa học – doanh nghiệp trong thời gian tới.

Nếu được trao cơ chế phù hợp, môi trường thuận lợi và sự đồng hành từ doanh nghiệp, hoạt động nghiên cứu khoa học có thể trở thành đòn bẩy quan trọng nâng cao chất lượng đào tạo, gia tăng năng lực cạnh tranh nguồn nhân lực và đóng góp thiết thực cho sự phát triển bền vững của ngành.