Chị Bùi Thị Trí (thôn Đông, xã An Vĩnh) lau vội giọt mồ hôi trên gương mặt sạm đi vì nắng gió và đang cố gắng vớt vát số tỏi ít ỏi trên ruộng cho biết: “Được đồng nào hay đồng đó. Năm nay thời tiết nắng nóng quá, lại có sương mù nên tỏi hư hại nhiều. Vừa bị sâu bệnh, vừa bị thiếu nước tưới, vụ này xem như đói”.
Trong vụ Đông Xuân 2018 - 2019, gia đình chị Trí trồng 5 sào tỏi nhưng đến nay đã có 2 sào gần như mất trắng. Thay vì thu hoạch 500 - 600kg/sào thì phần diện tích này chỉ còn khoảng 50kg/sào.
Không riêng gì chị Trí mà hàng ngàn hộ nông dân trồng tỏi ở Lý Sơn cũng như đang ngồi trên đống lửa vì tỏi của niên vụ trước giá cả bấp bênh chưa tiêu thụ hết, trong khi vụ mới sắp đến kỳ thu hoạch lại thiếu nguồn nước tưới, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất.
Để cứu những đồng tỏi đang oằn mình trong nắng hạn, nông dân phải thường xuyên chầu chực trên đồng để canh nước, thế nhưng có nhiều đồng ở xa, không có nước để mà tưới. Bình quân 4 - 5 ngày lại tưới một lần, mỗi lần khoảng 1,5 giờ với chi phí từ 150.000 - 200.000 đồng/sào.
Chị Nguyễn Thị Thúy (thôn Tây, xã An Hải) than thở: “Từ sau Tết đến nay, nhà nào ít thì tưới 7 lần, nhiều thì tưới 10 lần. Vậy mà tỏi vẫn không trụ nổi. Chưa có năm nào thấy khó khăn như thế, năm ngoái được mùa mất giá, năm nay thì vừa mất mùa vừa mất giá”.
Chị Thúy cũng chia sẻ, với tình hình này có lẽ phải tìm kiếm thêm kế sinh nhai, chứ chỉ bám vào cây tỏi thì không thể đủ chi phí để lo cho gia đình.
Theo người trồng tỏi, từ cuối tháng 12 Âm lịch đến nay nắng nóng liên tục kéo dài, trong khi đây là giai đoạn cây tỏi cần có đủ nguồn nước để tạo củ, do vậy thời tiết nắng hạn như hiện nay sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất và chất lượng cây tỏi.
Bà Phạm Thị Hương - Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn cho biết: “Năm nay nắng hạn đến sớm trong khi thời gian xuống giống sản xuất vụ tỏi Đông Xuân trễ hơn mọi năm nên ảnh hưởng đến sản xuất của nông dân. Hiện tại tỏi phát triển không đồng đều, có nhiều diện tích bị hư hại”.
Bà Hương cũng thông tin, vụ tỏi Đông xuân 2018 - 2019, nông dân Lý Sơn gieo trồng được trên 320ha. Năm ngoái, cũng với diện tích này nhưng do thời tiết thuận lợi thì sản lượng tỏi đạt trên 2.000 tấn. Tuy nhiên, với diễn biến thời tiết phức tạp như hiện nay, chắc chắn năng suất, sản lượng tỏi vụ này sẽ giảm nhiều.
