Nga phản pháo sau động thái leo thang hạt nhân của ông Trump

Phát biểu với báo giới hôm thứ Sáu, ông Viktor Vodolatsky, Phó Chủ tịch thứ nhất Duma Quốc gia (Hạ viện) Nga, tuyên bố, Moscow chưa cần thiết phải đưa ra phản ứng chính thức trước động thái leo thang hạt nhân mới đây của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Theo ông Vodolatsky, Nga hiện có nhiều tàu ngầm hạt nhân hoạt động trên các đại dương hơn so với của Mỹ, và các tàu mà ông Trump ra lệnh điều động đến các khu vực phù hợp gần Nga đã bị Moscow theo dõi chặt chẽ.

“Chúng tôi sở hữu nhiều tàu ngầm hạt nhân hơn trên các đại dương thế giới, được trang bị vũ khí mạnh nhất. Chính vì vậy, cứ để 2 chiếc tàu đó của Mỹ bơi đi, vì chúng đã nằm trong tầm ngắm từ lâu rồi,” ông Vodolatsky nói với hãng tin Tass.

“Nước Nga sẽ không đưa ra phản ứng nào cả, vì chúng tôi hiểu rất rõ ông Trump là người như thế nào. Những tháng gần đây đã cho thấy Tổng thống Mỹ thay đổi suy nghĩ liên tục trong 24 giờ mỗi ngày,” nghị sĩ Vodolatsky nói thêm.

Theo ông Vodolatsky, thay vì phản ứng cứng rắn, trong bối cảnh hiện tại chính quyền Mỹ nên tiếp tục thúc đẩy các nỗ lực ngoại giao với Nga. Ông cũng đề xuất thành lập các nhóm đàm phán song phương, trao đổi đoàn đại biểu giữa hai nước, và tiến tới một thỏa thuận nguyên tắc Nga – Mỹ nhằm làm dịu căng thẳng toàn cầu, giảm nguy cơ xảy ra Thế chiến thứ ba.

Tuyên bố trên được nghị sĩ Nga được đưa ra sau khi ông Trump xác nhận việc điều tàu ngầm, đồng thời nhấn mạnh Washington không thể xem nhẹ bất kỳ lời đe dọa nào liên quan đến vũ khí hạt nhân.

Trước đó cùng ngày, ông Trump đăng bài trên nền tảng Truth Social, thông báo ông đã lệnh điều 2 tàu ngầm hạt nhân Mỹ tới “các khu vực phù hợp”, nhằm phản ứng trước phát ngôn của Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev trên mạng xã hội. Nhà lãnh đạo Mỹ chỉ trích lời lẽ của ông Medvedev mang tính khiêu khích, đồng thời cảnh báo: “Lời nói có thể dẫn đến những hệ quả không lường trước được”.

Phát biểu với báo giới sau thông báo điều 2 tàu ngầm hạt nhân đến gần khu vực Nga, ông Trump khẳng định: “Một cựu lãnh đạo Nga đã đưa ra cảnh báo về vũ khí hạt nhân, và khi điều đó xảy ra, chúng tôi buộc phải sẵn sàng. Và chúng tôi đã hoàn toàn sẵn sàng”.

Trong những ngày gần đây, ông Trump và ông Medvedev liên tục lời qua tiếng lại. Trước đó, ngày 28/7, Tổng thống Trump nói rằng Nga có 10 ngày để chấp nhận lệnh ngừng bắn ở Ukraine, nếu không sẽ đối mặt biện pháp trừng phạt, bao gồm cả với các nước mua dầu của Nga.

Đáp lại, ông Medvedev cho rằng Tổng thống Trump đang “chơi trò tối hậu thư với Nga”. “Ông Trumpp nên nhớ hai điều: thứ nhất, Nga không phải là Israel hay thậm chí là Iran, và thứ hai, mỗi tối hậu thư mới đều là một mối đe dọa và một bước tiến tới xung đột giữa Nga và Mỹ”, ông Medvedev cho hay.

Sau khi ông Trump đặt hạn chót cho Nga phải đồng ý đàm phán hòa bình Ukraine vào ngày 8/8 tới, ông Medvedev đã cảnh báo: “Mỗi tối hậu thư mới là một bước tiến đến chiến tranh. Hãy nhớ lấy Dead Hand…nguy hiểm hơn ông tưởng”.

Cụm từ “Dead Hand” (Bàn tay chết) từng được phương Tây dùng để gọi hệ thống đáp trả hạt nhân tự động của Liên Xô trong thời Chiến tranh Lạnh, cơ chế có khả năng phát động đòn tấn công hạt nhân trả đũa ngay cả khi bộ chỉ huy bị tiêu diệt.

Hiện chưa rõ Mỹ đã điều loại tàu ngầm nào trong số các tàu mang tên lửa Trident D5 với tầm bắn hơn 12.000 km.

Cựu Đại sứ Mỹ tại Ukraine Steve Pifer cho biết, thông thường có từ 5 đến 6 trong số 14 tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo của Mỹ (SSBN) được triển khai ngoài khơi trong trạng thái trực chiến. Những tàu này được trang bị tên lửa Trident D5 có khả năng vươn tới hầu hết các mục tiêu tại Nga ngay từ khi rời cảng Mỹ.

Việc điều động tàu ngầm hạt nhân, nếu xác thực, là dấu hiệu mạnh mẽ nhất từ Mỹ kể từ khi bùng phát cuộc xung đột Nga-Ukraine. Động thái mới nhất có nguy cơ leo thang thành một cuộc đối đầu hạt nhân tiềm năng giữa Washington và Moscow.

Một số chuyên gia cảnh báo, đây là dấu hiệu cho thấy ông Trump sẵn sàng thể hiện lập trường cứng rắn nhằm gây sức ép đối với Moscow. Chuyên gia Matthew Kroenig từ Hội đồng Đại Tây Dương gọi quyết định điều tàu ngầm của Tổng thống Trump là “bước đi khôn ngoan”, cho rằng Mỹ có thể dùng chiến lược răn đe hạt nhân một cách tương xứng.

Tuy nhiên, các nhà phân tích khác lại cho rằng đây không phải hành động quân sự thực, mà là tín hiệu chính trị rõ ràng nhằm cảnh tỉnh Nga trước nguy cơ "phát ngôn vượt giới hạn".

Theo các chuyên gia quốc phòng, lực lượng Hải quân Mỹ thường xuyên duy trì 5 đến 6 tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo trong trạng thái trực chiến ở các khu vực có thể tấn công Nga. Vì vậy, hành động “điều động 2 tàu ngầm” được cho là mang tính biểu tượng nhiều hơn là chiến lược mới của Washington.