Nga tuyên bố nóng về vòng đàm phán hòa bình Ukraine tại Istabul

Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Liên bang Nga Dmitry Medvedev ngày 3/6 tuyên bố mục đích của việc tổ chức các cuộc đàm phán hòa bình với Ukraine là để đảm bảo một chiến thắng nhanh chóng và hoàn toàn của Nga.

Viết trên kênh Telegram, ông Medvedev nhấn mạnh: “Các cuộc đàm phán ở Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ không phải để đạt được một nền hòa bình thỏa hiệp theo các điều khoản ảo tưởng của người khác, mà là để đảm bảo chiến thắng nhanh chóng của chúng ta và tiêu diệt hoàn toàn chế độ tân phát xít”.

Ngoài ra, trong một phản ứng đối với những cuộc không kích vào cuối tuần của Ukraine nhằm vào các căn cứ máy bay ném bom chiến lược của Nga, ông Medvedev tuyên bố Moscow sẽ trả đũa, bởi “đòn trừng phạt là điều không thể tránh khỏi”.

Trước đó, hôm 2/6, các phái đoàn Nga và Ukraine tiến hành vòng đàm phán trực tiếp thứ hai tại Cung điện Ciragan ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. Hai nước không đạt được đột phá lớn nào trong cuộc đàm phán kéo dài hơn 1 giờ.

Theo Trưởng đoàn đàm phán Nga Vladimir Medinsky, hai bên cũng đã nhất trí tiến hành cuộc trao đổi tù binh lớn nhất từ trước đến nay. Cuộc trao đổi này sẽ bao gồm tất cả các tù binh chiến tranh bị thương nặng, cũng như tất cả tù binh dưới 25 tuổi. “Sẽ có ít nhất 1.000 tù binh của mỗi nước và con số có thể còn nhiều hơn” - trợ lý Tổng thống Nga cho hay.

Bên cạnh đó, Moscow sẽ trao trả thi thể của 6.000 binh sĩ Ukraine vào tuần tới để tổ chức “lễ mai táng theo nghi lễ Cơ đốc giáo” một cách trang trọng.

Ông Medinsky cho biết, Moscow đã trao bản ghi nhớ gồm 2 phần cho phía Kiev. Phần thứ nhất là điều kiện giải quyết cuộc xung đột. Trong số các điều kiện để đạt được lệnh ngừng bắn, phía Kiev được đề nghị ký một thỏa thuận để thực hiện các điều khoản cho một giải pháp cuối cùng. Văn bản này hàm ý sự công nhận quốc tế đối với Crimea, Donbass và Novorossiya là một phần của Nga. Bản ghi nhớ cũng yêu cầu về tính trung lập của Ukraine.

Bản ghi nhờ của Nga quy định lệnh cấm trực tiếp việc tiếp nhận, quá cảnh và triển khai vũ khí hạt nhân tại Ukraine, cũng như quy định về việc thành lập số lượng tối đa Lực lượng vũ trang Ukraine, vũ khí và thiết bị quân sự.

Phần thứ hai của văn bản này là về điều kiện để ngừng bắn, trong đó yêu cầu đầu tiên là Ukraine phải rút toàn bộ lực lượng vũ trang khỏi các khu vực Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhia. Kể từ thời điểm Lực lượng vũ trang Ukraine rút khỏi lãnh thổ Liên bang Nga, bao gồm cả Donbass và Novorossiya, một chế độ ngừng bắn kéo dài 30 ngày sẽ được thiết lập. Việc rút quân phải được thực hiện trong vòng 30 ngày kể từ ngày ngừng bắn.

Yêu cầu thứ hai đối với Kiev là một giải pháp trọn gói gồm 10 điểm gồm: cấm tái triển khai Lực lượng vũ trang Ukraine, ngoại trừ các hoạt động rút quân đến một khoảng cách đã thỏa thuận tính từ biên giới của Nga; việc viện trợ vũ khí của phương Tây cho Ukraine phải được loại bỏ, điều này cũng áp dụng cho việc cung cấp thông tin tình báo; cần phải loại bỏ sự hiện diện quân sự của các nước thứ ba trên lãnh thổ Ukraine, không cho phép sự tham gia của các chuyên gia nước ngoài vào các hoạt động quân sự của Ukraine; Kiev phải dỡ bỏ thiết quân luật; cần thành lập một Trung tâm song phương để giám sát chế độ ngừng bắn; Ukraine phải dừng huy động và bắt đầu giải ngũ để ngừng bắn.

Theo Trưởng đoàn đàm phán Nga, phái đoàn Ukraine đã tiếp nhận tài liệu này để xem xét và sẽ đưa ra phản hồi sau khi hoàn tất việc đánh giá.

Đánh giá về cuộc hòa đàm vừa diễn ra tại Istabul, chuyên gia Trung Quốc Sun Qi, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Nga và Trung Á thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Thượng Hải, đánh giá: “Trong vòng đàm phán mới nhất tại Istanbul, Nga và Ukraine đã thể hiện mong muốn tìm kiếm giải pháp chính trị cho cuộc xung đột, nhưng điều kiện để đạt được điều đó vẫn chưa chín muồi. Bước đột phá thực sự chỉ có thể đạt nước nếu hai nước đưa ra quen điểm mềm mỏng hơn hoặc có những thay đổi lớn trên chiến trường”.

Chuyên gia Trung Quốc cho rằng quan điểm của Moscow và Kiev vẫn còn nhiều khác biệt liên quan đến các điều kiện để đạt thỏa thuận hòa bình, đặc biệt là về vấn đề lãnh thổ, mục tiêu chiến lược và sự can thiệp của phương Tây.

Theo ông Sun Qi, các vấn đề cốt lõi trong vòng đàm phán hòa bình Nga-Ukraine thứ hai không khác nhiều so với vòng đầu tiên, và hai bên vẫn còn nhiều bất đồng sâu sắc về trình tự và điều kiện để đạt được lệnh ngừng bắn.

Ông Sun Qi nhận định rằng Moscow đã thể hiện mong muốn thảo luận về nội dung của một thỏa thuận hòa bình, xác định các điều khoản cho một giải pháp cuối cùng, xây dựng lịch trình thực hiện các thỏa thuận và đồng ý về các biện pháp ngừng bắn tạm thời.

"Nga muốn chứng tỏ rằng họ sẵn sàng cho giải pháp hòa bình tại Ukraine, nhưng đồng thời cũng muốn củng cố các thành quả quân sự dưới hình thức một thỏa thuận, và tránh bị phương Tây gây thêm áp lực" – chuyên gia Sun Qi nói thêm.

Về phía Ukraine, vị chuyên gia này cho rằng chính quyền Kiev sẵn sàng tiếp tục đàm phán với Moscow, nhưng kiên quyết giữ lập trường về chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ, đồng thời yêu cầu Nga rút quân.