Ngăn chặn gian lận, chiếm đoạt thuế

Nhiều thủ đoạn tinh vi

Mới đây, Cục Thuế TP Hồ Chí Minh đã xác định Công ty CP Phát triển nhà Thủ Đức (Thu Duc House) và Công ty CP Thương mại Sài Gòn Tây Nam có hành vi chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT. Theo Tổng cục Thuế, các đối tượng sử dụng thủ đoạn tinh vi nhằm chiếm đoạt tiền thuế của Nhà nước và thực hiện các hành vi phạm tội khác, Tổng cục Thuế yêu cầu các Cục Thuế: Tây Ninh, Long An, Đồng Nai tiến hành thu hồi tiền hoàn thuế, đồng thời kiểm tra DN bán hàng cho các công ty xuất khẩu hoàn thuế nói trên.

Đây chỉ là một trong rất nhiều vụ việc mà đối tượng sử dụng chiêu trò tinh vi để chiếm đoạt tiền thuế. Cơ quan thuế đã tổng hợp một số hành vi chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT. Điển hình là một số DN có hàng hóa nhập khẩu (linh kiện điện tử, máy tính) có mẫu mã và đặc tính kỹ thuật giống nhau nhưng khi nhập khẩu khai báo giá trị rất thấp, khi xuất khẩu thì lại khai báo giá trị rất cao, chênh lệch khoảng hơn 50 lần; hay các lô hàng xuất khẩu của DN có giá trị rất cao, mỗi lô hàng xuất khẩu có trọng lượng chỉ vài kilogam đến vài chục kilogam nhưng trị giá khai báo lên đến vài tỷ, vài chục tỷ đồng. Việc này tiềm ẩn nguy cơ rủi ro về việc mua bán hóa đơn trong nội địa để nâng khống giá trị hàng hóa xuất khẩu nhằm chuyển tiền bất hợp pháp, chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT.

Để trốn tránh cơ quan chức năng, DN bán hàng cho các DN xuất khẩu hàng linh kiện điện tử đều không có tại địa chỉ đăng ký kinh doanh, thường xuyên thay đổi thông tin về địa chỉ trụ sở chính, chủ DN, người đại diện pháp luật, thông tin về nơi đăng ký quản lý thuế... Các DN thường xuyên chuyển tiền qua lại với nhau. Hồ sơ xuất khẩu hàng hóa như hợp đồng, hóa đơn, sổ kế toán, chứng từ thanh toán không khớp với bản chất kinh tế theo đúng quy định của Luật Quản lý thuế, Luật Thuế GTGT và các văn bản quy phạm pháp luật về hướng dẫn quản lý sử dụng hóa đơn. Các DN xuất khẩu linh kiện điện tử thực chất không thực hiện giao dịch với phía nước ngoài mà chỉ nhận được phí hoa hồng đối với dịch vụ xuất khẩu. DN mua hàng (bên nhập khẩu) không tồn tại hoặc là DN bất hợp pháp tại cơ quan nước sở tại.

Không ngại va chạm

Với riêng vụ việc liên quan đến Thu Duc House, phía cơ quan thuế đã không ngại va chạm khi chính thức lên tiếng rằng: “Trường hợp Tòa án Nhân dân (TAND) TP Hồ Chí Minh không hủy bỏ các quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời dẫn đến DN không còn tài sản để thu hồi tiền thuế cho ngân sách Nhà nước thì trách nhiệm thuộc về tòa án”.

Cụ thể, sau khi phát hiện Thu Duc House thực hiện hành vi vi phạm có dấu hiệu trốn thuế, Cục Thuế TP Hồ Chí Minh đã ban hành các quyết định về việc áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả, thu hồi tiền hoàn thuế GTGT. Tuy nhiên ngày 26/1, Cục Thuế TP Hồ Chí Minh đã nhận được Quyết định số 30/2021/QĐ-BPKCTT của TAND TP Hồ Chí Minh áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời về việc tạm đình chỉ thi hành Quyết định của Cục trưởng Cục Thuế TP Hồ Chí Minh. Cục Thuế TP Hồ Chí Minh khẳng định, các quyết định áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả, thu hồi tiền hoàn thuế GTGT là đúng pháp luật và cần được thực hiện ngay để đảm bảo lợi ích hợp pháp của ngân sách Nhà nước.

Để kịp thời ngăn chặn các hành vi vi phạm, Tổng cục Thuế yêu cầu Cục Thuế các tỉnh, TP nghiêm túc rà soát các DN kinh doanh hàng hóa có rủi ro cao (linh kiện điện tử, gỗ và các sản phẩm từ gỗ, hàng nông lâm thủy hải sản...) để thực hiện thanh tra, kiểm tra về hoàn thuế GTGT. Căn cứ hồ sơ thực tế và đối chiếu với quy định của pháp luật để xử lý về hoàn thuế GTGT theo quy định. Khi thanh tra, kiểm tra về hoàn thuế GTGT cần thực hiện đối chiếu hồ sơ thực tế, bản chất các giao dịch và so sánh với các quy định của pháp luật về thuế để kịp thời phát hiện hành vi vi phạm để xử lý theo quy định.

Việc thực hiện thanh tra, kiểm tra hoàn thuế GTGT phải được thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục quy định của pháp luật về thanh tra, kiểm tra. Kết thúc thanh tra, kiểm tra sau hoàn thuế, đề nghị Cục Thuế các tỉnh, TP tập trung đôn đốc thu hồi hoàn tiền thuế GTGT và xử lý vi phạm về thuế theo quy định.

Trường hợp qua thanh tra, kiểm tra xác định DN có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế thì thực hiện thu thập, củng cố đầy đủ hồ sơ pháp lý để chuyển thông tin đến cơ quan Công an theo quy định và kiến nghị khởi tố. Trường hợp vụ việc phức tạp cần chủ động báo cáo UBND tỉnh, TP để phối hợp kịp thời kiểm tra, xác minh làm rõ hành vi vi phạm.

Cơ quan thuế các địa phương cần chủ động rà soát các trường hợp tương tự đối với các mặt hàng có rủi ro cao về hoàn thuế GTGT; đồng thời công khai thông tin về các công ty vi phạm pháp luật về thuế, các công ty có hành vi mua bán hóa đơn bất hợp pháp đến người nộp thuế để kịp thời ngăn chặn và xử lý các trường hợp tương tự, tránh thất thu ngân sách Nhà nước.