Tiềm ẩn nguy cơ lây lan diện rộng
Từ đầu tháng 6/2021 đến nay, Việt Nam đã ghi nhận chủng cúm gia cầm A/H5N8 xuất hiện tại 3 tỉnh: Hòa Bình, Cao Bằng và Quảng Ninh. Cụ thể, tại Hòa Bình có 1 ổ dịch tại hộ chăn nuôi thuộc xã Hữu Lợi (huyện Yên Thủy); tại Quảng Ninh có 1 ổ dịch tại hộ chăn nuôi thuộc xã Vũ Oai (TP Hạ Long); tại Cao Bằng có 1 hộ chăn nuôi thuộc phường Ngọc Xuân (TP Cao Bằng) và 9 mẫu swab gộp của gia cầm giám sát chủ động tại các chợ buôn bán gia cầm sống trên địa bàn tỉnh.
Ngay sau khi phát hiện gia cầm dương tính với virus cúm A/H5N8, các địa phương đã tổ chức tiêu hủy đàn vật nuôi mắc bệnh. Tổ chức điều tra, xác định nguyên nhân, nguồn lây nhiễm. Qua đó, xử lý kịp thời, không để dịch bệnh lây lan diện rộng.
Hiện, các địa phương cũng đã tổ chức tiêm phòng bao vây ổ dịch, sử dụng các loại vaccine cúm gia cầm đang được phép lưu hành và có hiệu quả bảo hộ đối với chủng virus cúm gia cầm A/H5N6. Theo đánh giá của Tổ chức Thú y thế giới (OIE), A/H5N6 là chủng cúm gia cầm có cùng phân nhánh với A/H5N8.
Dù đã bước đầu kiểm soát được sự lây lan của cúm gia cầm A/H5N8, tuy nhiên, Phó Cục trưởng Cục Thú y (Bộ NN&PTNT) Nguyễn Văn Long nhận định nguy cơ dịch cúm gia cầm A/H5N8 lây lan và xảy ra trên diện rộng là rất cao. Nguyên nhân là do virus cúm gia cầm A/H5N8 lần đầu tiên xuất hiện tại nước ta. Cùng với đó là đặc điểm đường biên giới dài, các hoạt động giao lưu thương mại giữa Việt Nam và các nước diễn ra rất nhộn nhịp. Đặc biệt, chim hoang dã có thể mang virus cúm A/H5N8 xâm nhập vào Việt Nam.
Đại diện Cục Thú y cho biết thêm, virus được phát hiện từ các gia cầm được chăn thả trên khu vực rộng, đặc biệt được phát hiện từ giám sát chủ động tại chợ buôn bán gia cầm sống, nơi việc buôn bán, vận chuyển, giết mổ gia cầm diễn ra thường xuyên, điều kiện vệ sinh thú y chưa đảm bảo. Ngoài ra, thời tiết có nhiều diễn biến phức tạp; nắng nóng, mưa nhiều ảnh hưởng đến sức đề kháng của gia cầm nuôi…
Xử lý nghiêm vi phạm phòng, chống dịch
Không chỉ các địa phương giáp biên giới, nguy cơ xâm nhiễm vi rút cúm gia cầm A/H5N8 vào Hà Nội là không thể chủ quan. Sở dĩ vậy bởi Hà Nội là địa phương có hoạt động thương mại rất lớn, lại nằm tiếp với tỉnh Hòa Bình - nơi đã ghi nhận gia cầm mắc cúm A/H5N8. Trong khi đó, chăn nuôi nhỏ lẻ hiện vẫn còn khá phổ biến trên địa bàn Hà Nội…
Trước diễn biến của dịch cúm gia cầm A/H5N8, Ban Chỉ đạo 389 TP Hà Nội đã có công văn yêu cầu Sở NN&PTNT Hà Nội phối hợp với các địa phương kiểm tra, theo dõi, chỉ đạo công tác phòng, chống dịch bệnh gia cầm và cúm gia cầm. Thực hiện nghiêm việc kiểm dịch tại gốc. Kiểm soát chặt chẽ hoạt động kinh doanh, giết mổ gia cầm, sản phẩm gia cầm; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm…
Để chủ động ngăn chặn virus cúm gia cầm A/H5N8 và các chủng virus cúm gia cầm thể độc lực cao khác, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến đề nghị UBND các tỉnh, TP khẩn trương rà soát, tổ chức tiêm vaccine cúm gia cầm phòng bệnh cho đàn gia cầm, bảo đảm đạt tỷ lệ trên 80% tổng đàn có nguy cơ. Hướng dẫn chủ cơ sở chăn nuôi tăng cường áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp sản xuất an toàn sinh học. Thường xuyên vệ sinh, sát trùng chuồng nuôi bằng vôi bột, hóa chất để tiêu diệt các loại mầm bệnh…
Bộ NN&PTNT cũng đề nghị các tỉnh, TP xây dựng và triển khai kế hoạch giám sát chủ động. Lấy mẫu của gia cầm có dấu hiệu mắc bệnh, nghi mắc bệnh tại các địa bàn có nguy cơ cao, nhất là các địa phương giáp biên giới, địa điểm buôn bán tập kết, cơ sở giết mổ, tiêu hủy gia cầm… Trên cơ sở mẫu xét nghiệm, kịp thời cảnh báo, tổ chức xử lý, tiêu hủy đàn gia cầm mắc bệnh, nghi mắc bệnh, dương tính với virus cúm gia cầm, các chủng A/H5N1, A/H5N6 và A/H5N8.
“Các địa phương cần kiểm soát chặt chẽ việc buôn bán, vận chuyển gia cầm và sản phẩm gia cầm trên địa bàn. Tăng cường truyền thông để người dân không tham gia buôn bán, vận chuyển gia cầm trái phép. Kiên quyết xử lý nghiêm khắc các trường hợp có vi phạm…” – Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đề nghị.
Cùng với các giải pháp xử lý hành chính vi phạm, Bộ NN&PTNT cũng đề nghị các địa phương tổ chức thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn người dân chủ động giám sát gia cầm có biểu hiện bị bệnh, nghi mắc bệnh, kịp thời báo cáo chính quyền, cơ quan thú y triển khai các biện pháp phòng, chống. Tuyệt đối không buôn bán, giết mổ, tiêu thụ gia cầm mắc bệnh. Đồng thời, thực hiện nghiêm việc vệ sinh môi trường trên cơ sở an toàn dịch bệnh…
Hiện, Cục Thú y (Bộ NN&PTNT) đang phối hợp với các doanh nghiệp sản xuất, cung ứng vaccine tổ chức đánh giá hiệu lực chống lại chủng virus A/H5N8 đối với các vaccine cúm gia cầm đã được phép lưu hành tại Việt Nam. Đơn vị này cũng đang khẩn trương phối hợp nghiên cứu chuyên sâu về đặc điểm dịch tễ và virus cúm gia cầm A/H5N8, tiến tới nghiên cứu sản xuất vaccine cũng như kịp thời cảnh báo, hướng dẫn các biện pháp phòng, chống chủng cúm gia cầm A/H5N8. |
