Xử lý hơn 50 nghìn vụ vi phạm
Thời gian qua, hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới diễn ra phức tạp, trọng điểm là tại các khu vực đường mòn, lối mở, kênh, rạch, sông, suối biên giới. Hàng hóa vi phạm đa dạng, tập trung nhiều vào các nhóm mặt hàng tiêu dùng thiết yếu, hàng có thuế suất cao, hàng cấm như ma túy, vật liệu nổ, pháo nổ, rượu ngoại, thuốc lá điếu ngoại, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng.
Trong 6 tháng đầu năm 2022, BCĐ 389 cả nước đã phát hiện, xử lý 54.199 vụ việc vi phạm (giảm 25,05% so với cùng kỳ năm 2021), trong đó 5.243 vụ buôn bán, vận chuyển trái phép hàng cấm, hàng lậu (giảm 53,72% so với cùng kỳ năm 2021); 47.781 vụ gian lận thương mại, gian lận thuế (giảm 4,72% so với cùng kỳ năm 2021); 1.019 vụ hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ (giảm 90,61% so với cùng kỳ năm 2021). Thu nộp ngân sách nhà nước 3.728 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại ở tuyến biên giới, cửa khẩu đường bộ có sự thay đổi do chính sách “Zero Covid”. Cụ thể, các nước có chung đường biên giới, cửa khẩu đường bộ với Việt Nam tiếp tục triển khai lực lượng, biện pháp kiểm soát phòng chống dịch Covid-19 chặt chẽ, do vậy tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả diễn ra dưới các hình thức mang vác, vận chuyển nhỏ lẻ, qua đường mòn, lối mở, giao dịch, trao đổi hàng hóa cư dân biên giới.., có chiều hướng giảm mạnh. Tuy nhiên, các đối tượng vi phạm có xu hướng chuyển sang lợi dụng pháp nhân và sự thông thoáng từ khâu thành lập, quản lý doanh nghiệp, ký kết hợp đồng thương mại, khai báo hải quan, thông quan và hậu kiểm để buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả với quy mô lớn hơn, phương thức, thủ đoạn tinh vi hơn. Các hành vi phổ biến như không khai báo hải quan, khai sai tên hàng, số lượng, chủng loại, trị giá, nguồn gốc xuất xứ, phá niêm phong tẩu tán hàng trên đường vận chuyển, thẩm lậu sau khi đã tạm nhập, tái xuất, quá cảnh, chia hàng nhỏ lẻ, khoán cung đoạn vận chuyển, nhập khẩu hàng hóa không đáp ứng điều kiện tiêu chuẩn, quy chuẩn... để vi phạm.
Mặt hàng vi phạm diễn ra trên tuyến biên giới, cửa khẩu đường bộ đa dạng bao gồm: Trang thiết bị, vật tư y tế, dược liệu, hàng tiêu dùng, hàng thực phẩm đông lạnh (thuộc địa bàn Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Lào Cai); thuốc lá điếu, rượu, bia, đường cát, sữa, hàng tạp hóa, mỹ phẩm, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật (địa bàn Quảng Bình, Quảng Trị, KonTum); các mặt hàng đã qua sử dụng, dược phẩm, đường cát, thuốc lá điếu, vàng, ngoại tệ… (Tây Ninh, Bình Phước, Long An, An Giang, Kiên Giang, Đồng Tháp); các loại hàng cấm như: Ma túy, pháo nổ, động vật hoang dã quý hiếm (Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Điện Biên, Sơn La)…
Về nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm, BCĐ 389 quốc gia xác định, tiếp tục triển khai nghiêm túc, có hiệu quả các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Trưởng BCĐ quốc gia; tăng cường công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, đặc biệt đối với mặt hàng xăng dầu; các mặt hàng khác như phân bón, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, dược phẩm… Chỉ đạo và đôn đốc các bộ, ngành, địa phương tập trung xây dựng, triển khai các chương trình, kế hoạch, phương án tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm soát thị trường, chống buôn lậu, gian lận thương mại theo chức năng, nhiệm vụ, địa bàn, lĩnh vực quản lý của mình, xác lập các chuyên đề, chuyên án đấu tranh có trọng tâm, trọng điểm, kịp thời, hiệu quả.
Tăng cường phối hợp, xử lý nghiêm vi phạm
Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh - Trưởng BCĐ 389 quốc gia biểu dương những nỗ lực trong công tác tranh chống hàng giả, buôn lậu và gian lận thương mại của Ban chỉ đạo 389 các tỉnh, thành phố.
Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh, con số 54.199 vụ vi phạm cũng chưa phát hiện hết được tình hình hàng giả, buôn lậu, gian lận thương mại trên cả nước. Các vụ vi phạm vẫn có xu hướng tăng lên nhất là trong trạng thái nền kinh tế đã quay trở lại “bình thường mới”. Các phương thức thủ đoạn mới cũng tinh vi hơn, nhất là trong lĩnh vực thương mại điện tử.
Trên tinh thần đó, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh nhấn mạnh, nhiệm vụ trong 6 tháng cuối năm của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia là hết sức nặng nề, nhất là vào dịp Tết Nguyên đán. Phó Thủ tướng đề nghị Tổng cục Quản lý thị trường, Tổng cục Hải quan, Tổng cục Thuế, các lực lượng cảnh sát biển, biên phòng… tăng cường ngăn chặn tình trạng buôn lậu, triển khai triệt các nhiệm vụ trọng tâm sau:
Các lực lượng thực hiện nghiêm các nghị quyết, chỉ thị, chương trình kế hoạch và các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, BCĐ 389 quốc gia về công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Rà soát, hoàn thiện các hệ thống pháp lý, các nghị định liên quan đến lĩnh vực chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.
Phó Thủ tướng cho biết, hiện trong xử lý, thu giữ sản phẩm là tang vật của vụ vi phạm, các lực lượng chức năng vẫn còn một số vướng mắc nên cần rà soát và hoàn thiện hệ thống pháp lý. Trong quá trình hoàn thiện, nếu thuộc thẩm quyền của Chính phủ hay bộ, ngành nào thì kiến nghị sửa đối bổ sung các thông tư hướng dẫn cụ thể.
Các lực lượng cần tăng cường trao đổi, phối hợp bởi hiện nay, việc tham gia vào đấu tranh, liên thông giữa các tỉnh với nhau là hết sức cần thiết. Bên cạnh đó, các đơn vị đặc biệt là BCĐ 389 các tỉnh, thành phố cần cần công khai các số điện thoại, địa chỉ email để người dân có thể liên lạc bất cứ lúc nào. Làm tốt công tác truy cứu, điều tra thông tin tình báo để tìm ra nguồn gốc của hàng hóa, hàng giả, hàng buôn lậu, nhất là các mặt hàng như xăng dầu, mỹ phẩm, dược phẩm….
Phó Thủ tướng đề nghị, BCĐ các tỉnh phải có kế hoạch hành động cụ thể về phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại cho những tháng từ nay đến cuối năm. Đồng thời nâng cao hơn nữa vai trò của công tác thông tin, tuyên truyền. Thực tế, công tác thông tin tuyên truyền rất quan trọng trong việc vận việc vận động người dân, người tiêu dùng nhận diện và nói không với hàng buôn lậu, hàng gian lận thương mại cũng như trong công tác tố cáo sai phạm.
Phó Thủ tướng yêu cầu Văn phòng BCĐ 389 quốc gia cũng như toàn bộ các tỉnh thành phố, nhất là các đơn vị có đường biên giới tiếp giáp cần tăng cường công tác tuần tra, kiểm tra, kiểm soát chặt thị trường vùng biên, nhất là trong bối cảnh những tháng cuối năm, chuẩn bị cho Tết Nguyên đán.
