Ngân hàng tăng biện pháp bảo vệ khách hàng

“Khai tử” thẻ từ

Theo Thông tư 18/2024/TT-NHNN về hoạt động thẻ ngân hàng và Công văn 1099/NHNN-TT ngày 19/02/2025 của NHNN, kể từ ngày 1/7/2025, toàn bộ thẻ ATM sử dụng công nghệ từ sẽ bị ngừng chấp nhận giao dịch trên toàn hệ thống ngân hàng. Quy định này áp dụng với tất cả các loại thẻ có dải từ, bao gồm cả thẻ chỉ có dải từ và thẻ kết hợp chip với từ. Trong trường hợp mặt trước thẻ không có ô chip màu vàng (vi mạch điện tử), mà chỉ có dải từ đen phía sau, thì đó là thẻ từ và bắt buộc phải đổi. Ngay cả các thẻ kết hợp (có cả chip và dải từ), cũng nằm trong diện cần thay thế.

NHNN và các ngân hàng thương mại gần đây đã liên tục khuyến cáo khách hàng nên chủ động kiểm tra loại thẻ ATM, thẻ tín dụng... đang sử dụng xem có thuộc diện cần chuyển đổi hay không.

BIDV cho biết đã có thông báo ngừng hỗ trợ giao dịch thẻ từ kể từ ngày 30/6. Khách hàng có thể chuyển đổi sang thẻ chip miễn phí qua ứng dụng SmartBanking hoặc tại các chi nhánh BIDV.

Agribank trước đó cũng công bố, từ ngày 1/7, sẽ ngừng xử lý giao dịch qua dải từ trên thẻ nội địa do Agribank phát hành, đồng thời không chấp nhận giao dịch bằng dải từ trên thẻ nội địa của các ngân hàng khác.

Việc chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip được các ngân hàng triển khai miễn phí theo 3 hình thức chính gồm đổi trực tiếp tại chi nhánh/phòng giao dịch, khách hàng chỉ cần mang theo CCCD đến điểm giao dịch gần nhất để được hỗ trợ làm thủ tục. Bên cạnh đó, nhiều ngân hàng hiện đã tích hợp tính năng đăng ký đổi thẻ online trong app ngân hàng trên điện thoại, cho phép chuyển đổi online và được nhận thẻ tại nhà hoặc lấy tại quầy. Ngoài ra, khách hàng có thể liên hệ qua hotline bằng cách gọi đến tổng đài chăm sóc khách hàng của ngân hàng để được tư vấn và hướng dẫn đổi thẻ…

Nhiều ngân hàng thương mại khác cũng công bố triển khai chuyển đổi sang thẻ chip, đồng thời cho biết đã hoàn tất chuyển đổi thẻ ATM công nghệ chip contactless cho 100% khách hàng đang hoạt động. Đơn cử như TPBank đã thực hiện quá trình chuyển đổi sang thẻ chip từ khá sớm và là một trong những ngân hàng đầu tiên “cán đích” chuyển đổi thẻ chip nội địa có tích hợp không tiếp xúc (contactless) tại Việt Nam. Ngoài ra, 100% thiết bị chấp nhận thanh toán của ngân hàng bao gồm ATM, LiveBank, CDM, POS, mPOS, SmartPOS, QRCode, SoftPOS đã hoàn toàn chấp nhận thẻ chip nội địa tiêu chuẩn.

Theo thống kê của NHNN, tính đến cuối tháng 5, toàn hệ thống còn khoảng 8 triệu thẻ từ (bao gồm thẻ ATM, thẻ tín dụng...). Tuy nhiên, trong số đó chỉ có khoảng 14% thẻ phát sinh giao dịch, còn lại là thẻ ngủ đông, không hoạt động. Do đó, thực tế, chỉ còn khoảng 1 triệu thẻ sử dụng công nghệ từ đang hoạt động, tương đương 1% cần chuyển đổi. Do đó, theo NHNN, quy định này sẽ không ảnh hưởng đến giao dịch của khách hàng. Bên cạnh đó, các ngân hàng đều khẳng định sẽ ngừng hoàn toàn mọi giao dịch bằng thẻ từ, bao gồm cả giao dịch tại ATM và máy POS. Tuy nhiên, khách hàng vẫn có thể tiếp tục thực hiện các giao dịch khác như rút tiền bằng mã QR, thanh toán online, hoặc qua ví điện tử như MoMo, ZaloPay, ShopeePay…

An toàn và bảo mật dữ liệu cho khách hàng

Theo các ngân hàng, việc chuyển đổi sang thẻ chip giúp khách hàng tăng cường bảo mật và được hưởng nhiều lợi ích. Với thẻ từ, thông tin chủ thẻ trong vạch đen của thẻ công nghệ từ được lưu trữ dưới dạng văn bản, dễ bị giải mã nên mức độ bảo mật thấp, dễ bị kẻ gian lén gắn trộm thiết bị đánh cắp thông tin. Trong khi đó, với thẻ chip, thông tin của chủ thẻ đã được mã hóa dưới dạng dãy ký hiệu kiểu hệ nhị phân của máy tính. Chip thông minh được gắn trên bề mặt thẻ, mọi dữ liệu khách hàng và mật mã được thay đổi theo mỗi giao dịch, độ bảo mật cao, từ đó ngăn chặn sao chép, đánh cắp thông tin và gian lận.

Thẻ Chip cũng có tính năng chuyển mạch thẻ quốc tế cho phép khách hàng sử dụng thẻ nội địa thực hiện giao dịch xuyên quốc gia tại: Hàn Quốc, Thái Lan, Malaysia, Lào...

Không chỉ yêu cầu đổi thẻ chip, từ 1/7, loạt ngân hàng cũng dừng giao dịch trực với khách hàng doanh nghiệp/hộ kinh doanh chưa cập nhật sinh trắc học. Theo quy định mới, tất cả doanh nghiệp đang giao dịch tại ngân hàng cũng bắt buộc phải đối chiếu và cập nhật giấy tờ tùy thân còn hiệu lực, đồng thời bổ sung thông tin sinh trắc học (vân tay, nhận diện khuôn mặt...) của người đại diện theo pháp luật hoặc người đại diện theo ủy quyền. Việc xác thực này là điều kiện tiên quyết để tiếp tục sử dụng dịch vụ thanh toán điện tử của ngân hàng.

Ngành ngân hàng đang tập trung rà soát, làm sạch cơ sở dữ liệu thông tin tín dụng, từng bước loại bỏ các tài khoản không chính chủ, bị lợi dụng thực hiện các hành vi gian lận, lừa đảo. Trong nỗ lực chủ động phòng ngừa rủi ro, NHNN đang xây dựng kho dữ liệu tập trung các tài khoản nghi ngờ gian lận, dựa trên phân tích, đánh giá và cập nhật từ các tổ chức tín dụng. Khi khách hàng có ý định chuyển tiền vào tài khoản thuộc diện nghi ngờ, hệ thống sẽ tự động cảnh báo. Sau giai đoạn sơ kết, giải pháp này sẽ được mở rộng toàn ngành nhằm hạn chế thiệt hại cho người tiêu dùng.

Bên cạnh đó, để bảo đảm an toàn, bảo mật trong cung cấp dịch vụ trực tuyến NHNN cũng quy định rõ: Ngân hàng không được gửi tin nhắn, thư điện tử chứa đường dẫn liên kết đến khách hàng; đồng thời, phải triển khai các giải pháp nhằm phát hiện và phòng chống hành vi can thiệp trái phép vào ứng dụng mobile banking trên thiết bị di động.

“Việc đồng bộ các biện pháp công nghệ, hành lang pháp lý và quy trình xác thực sẽ giúp ngăn chặn hiệu quả các tài khoản lừa đảo, góp phần bảo vệ người dân trước các thủ đoạn tội phạm công nghệ ngày càng tinh vi và phức tạp”- ông Phạm Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN) kỳ vọng.