Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên mới

Ngày Nước và Khí tượng thế giới 2020: “Đo đếm từng hạt mưa - Chắt chiu từng giọt nước”

Hà Ánh
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Nước là một trong những nguồn tài nguyên quý giá nhất của thế kỷ XXI. Vì vậy, Liên hợp quốc chọn chủ đề Ngày Nước thế giới năm 2020 là “Nước và Biến đổi khí hậu” và chủ đề Ngày Khí tượng thế giới năm 2020 cũng là "Khí hậu và Nước" với khẩu hiệu "Đo đếm từng hạt mưa - Chắt chiu từng giọt nước".

Có thể thấy, tài nguyên nước và khí hậu luôn có mối quan hệ hữu cơ lẫn nhau. Chế độ khí tượng thủy văn dẫn đến các hiện tượng thời tiết cực đoan như lũ lụt, hạn hán, xâm nhập mặn diễn ra ngày càng thường xuyên và khó dự đoán, làm ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn tài nguyên nước mặt và nước ngầm.
Theo số liệu của UNICEF, hiện nay có khoảng gần 1/3 tổng dân số thế giới không có nước uống hợp vệ sinh và an toàn. Đo đếm từng hạt mưa - Chắt chiu từng giọt nước" là thông điệp để cộng đồng hướng đến.
Ngày Nước thế giới 22/3/2020 được phát động với chủ đề ''Nước và biến đổi khí hậu''.
Đặc biệt, cấp thiết phải đo đạc giám sát lượng mưa trên phạm vi toàn cầu để xây dựng một cơ sở dữ liệu chung, chia sẻ cho các mục đích khác nhau, từ nghiên cứu khoa học đến quản lý tài nguyên nước để sử dụng tối ưu nguồn nước cho phát triển kinh tế - xã hội và phòng chống thiên tai.
Sử dụng tài nguyên nước hiệu quả, bền vững chính là thích ứng với biến đổi khí hậu. Hãy góp phần giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu thông qua việc thay đổi các thói quen sử dụng nước hằng ngày.
Thực tế, Biến đổi khí hậu đang diễn ra từng ngày, từng giờ gây ra những hậu quả nghiêm trọng như tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn, thiếu nước trên phần lớn các khu vực ở nước ta như hiện nay. Điều đó chứng minh trên thực tế, tài nguyên nước bị tác động mạnh nhất và trực tiếp nhất trước diễn biến của biến đổi khí hậu, kéo theo các vấn đề về dân sinh, kinh tế và môi trường.
Chính vì vậy, các giải pháp quản lý, sử dụng hiệu quả, bền vững tài nguyên nước đóng vai trò quan trọng, đảm bảo an ninh nguồn nước và phát triển bền vững. Công tác quản lý tài nguyên nước cần tập trung vào nhiều vấn đề trọng điểm như: Xây dựng và triển khai quy hoạch tài nguyên nước quốc gia, quy hoạch tài nguyên nước các lưu vực sông làm cơ sở triển khai các giải pháp phân bổ, bảo vệ tài nguyên nước. Tăng cường giám sát việc khai thác sử dụng nước, xả nước thải vào nguồn nước...
Cùng với đó, triển khai đồng bộ các giải pháp giảm thiểu tình trạng ô nhiễm trên các lưu vực sông; tăng cường giám sát việc tuân thủ pháp luật của các hoạt động xả nước thải; thu gom xử lý ô nhiễm từ nguồn; khuyến khích đầu tư vào công nghiệp xử lý nước thải. Đồng thời, tiếp tục tăng cường hợp tác quốc tế nhằm chia sẻ công bằng và hợp lý các nguồn nước liên quốc gia.
Ngày Khí tượng thế giới 23/3 năm nay được phát động với chủ để ''Khí hậu và nước''.
Việt Nam được biết đến là một đất nước có rất nhiều bão, lũ hàng năm, đặc biệt có nhiều dòng sông xuyên biên giới. Song song với nỗ lực quản lý nhà nước và tạo điều kiện cho việc thu thập và chia sẻ dữ liệu về mưa, về nước là cơ sở cho các hoạt động giám sát và dự báo thủy văn, cũng như cảnh báo sớm về lũ lụt và hạn hán.
Tuy nhiên, công tác quan trắc, dự báo khí tượng thủy văn luôn là nhiệm vụ khó khăn và phức tạp, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang diễn ra và tác động đến các điều kiện tự nhiên làm cho các loại thiên tai ngày càng “dị thường hơn, cực đoan hơn” cả về tần suất lẫn cường độ, nhất là các thiên tai liên quan đến mưa, nước.
Ngành tài nguyên và môi trường mong muốn nhận được sự chia sẻ và tham gia tích cực chủ động của các cấp chính quyền và nhân dân trong việc giảm thiểu rủi ro thiên tai về nước và khí hậu để không ai bị bất ngờ bởi lũ lụt và có đủ thời gian để ứng phó với hạn hán.
Với vai trò giám sát, theo dõi và dự báo cảnh báo diễn biến của nguồn nước nói chung, cụ thể là dự báo thời tiết, thủy văn đón đầu những vận động của thiên nhiên phục vụ cho đời sống cộng đồng cần có những hành động thay đổi mạnh mẽ.
Hoàn thiện hệ thống thể chế, hành lang pháp lý, cơ chế, chính sách phục vụ cho hoạt động khí tượng thủy văn phát triển... Tăng cường giám sát, quản lý thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn, số hóa và xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu khí tượng thủy văn quốc gia tập trung.
Tăng cường nguồn lực cho các hoạt động khí tượng thủy văn quan trọng, ưu tiên đẩy nhanh tiến độ tự động hóa mạng lưới quan trắc khí tượng thủy văn, quan trắc nguồn nước, xâm nhập mặn; triển khai các Chương trình của Chính phủ về công tác phòng, chống thiên tai, cập nhật phân vùng rủi ro thiên tai.
Bên cạnh đó, triển khai xây dựng Đề án cấp quốc gia về khoa học công nghệ, tăng cường hoạt động hợp tác quốc tế về khí tượng thủy văn, tranh thủ sự phối hợp, hỗ trợ của các tổ chức quốc tế như Tổ chức Khí tượng thế. Tăng cường công tác truyền thông, nâng cao nhận thức của cộng đồng qua đó nâng cao năng lực cho ngành khí tượng thủy văn đáp ứng tốt hơn yêu cầu phòng chống thiên tai, phát triển bền vững.
Giải quyết các vấn đề về tài nguyên nước chính là chìa khóa giúp thích ứng tốt hơn với biến đổi khí hậu, đồng thời có thể giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu.