Mới đây, Bộ Tư pháp đã họp về định hướng xây dựng Nghị định sửa đổi Nghị định về tổ chức và hoạt động của TPL, nhằm làm rõ vị trí, vai trò, tính chất của nghề TPL; quy định phạm vi hành nghề… Đồng thời, khắc phục phần nào những tồn tại, hạn chế trong thời gian thí điểm chế định TPL, tiếp tục phát huy những tác động tích cực của chế định này đối với đời sống kinh tế - xã hội và tạo thêm công cụ pháp lý để người dân bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình. Góp phần đảm bảo cơ sở pháp lý cho tổ chức và hoạt động của TPL thực hiện chính thức trên phạm vi cả nước theo Nghị quyết số 107/2015/QH13.
Nghị định dự kiến sửa đổi, bổ sung theo hướng nâng cao tiêu chuẩn của TPL nhằm tăng cường chất lượng, xây dựng đội ngũ TPL có chuyên môn, đạo đức và kỹ năng hành nghề. Ngoài ra, dự kiến bổ sung quy định cụ thể về quyền và nghĩa vụ của TPL để làm rõ địa vị pháp lý của TPL, những việc TPL được làm và không được làm. Đến nay, Bộ Tư pháp đã bổ nhiệm 328 TPL hành nghề tại 13 tỉnh thực hiện chế định TPL theo quy trình chặt chẽ, bảo đảm chất lượng đội ngũ TPL. Trong đó, riêng từ thời điểm Quốc hội ban hành Nghị quyết số 107/2015/QH13 đã thực hiện bổ nhiệm 53 trường hợp (chiếm 16%). Trong thời gian thí điểm, do không có đủ thời gian nên thiếu điều kiện đào tạo nghề TPL một cách bài bản. Trong khi đó, công việc mà TPL thực hiện trực tiếp hoặc gián tiếp đều liên quan đến hoạt động tố tụng, thủ tục đòi hỏi phải chặt chẽ và trong một số trường hợp phải sử dụng biện pháp cưỡng chế. Phần lớn các ý kiến đều đồng tình với việc giữ nguyên quy định hiện hành về 4 loại công việc TPL được làm (tống đạt văn bản; lập vi bằng; xác minh điều kiện thi hành án; tổ chức thi hành án, quyết định của tòa án), nhưng trong từng công việc cần mở rộng phạm vi, thẩm quyền của TPL. Để tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho hoạt động hành nghề TPL, cần bổ sung một số quy định mở như: Chính quyền địa phương tạo điều kiện cho các văn phòng TPL thuê trụ sở để phục vụ người dân tốt nhất, đề xuất quy định bảo đảm tài chính tối thiểu cho người hành nghề TPL do tính chất công việc chưa ổn định… Theo Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Khánh Ngọc, Cục Bổ trợ tư pháp cần đánh giá, rà soát pháp luật một cách toàn diện, từ đó đưa ra được các định hướng đúng đắn xây dựng Nghị định. Đồng thời lưu ý, bên cạnh công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra chặt chẽ, cần khuyến khích những mặt mà nghề TPL đã làm được; và đề xuất có cơ chế để đảm bảo cho nghề này phát triển.
 Người dân đăng ký sử dụng dịch vụ tại Văn phòng Thừa phát lại Hà Nội. Ảnh: Hồng Thái |
